تهران: فهیم: عماریون می‌توانند سینمای ایران را تکان دهند

به گزارش حلقه وصل، شامگاه یکشنبه 24 اردیبهشت در حالی در سالن اسوه فیلم داستانی «ترمینال غرب» با حضور محمد نیک‌دل نویسنده، حامد بامروت نژاد تهیه کننده، محمدتقی فهیم منتقد و رسول شادمانی مجری، مورد نقد و بررسی قرار گرفت، که این فیلم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری اتفاقات و جریانات پیرامون مسایل هسته‌ای و حواشی اجتماعی ناشی از آن را کانون توجه خود قرار داده است.

در ابتدای این برنامه محمد نیک‌دل، نویسنده فیلمنامه «ترمینال غرب» با بیان اینکه فیلمنامه در پاییز سال 92 به نگارش درآمده و نسخه اولیه آن در اسفند همان سال آماده شده است، در مورد انگیزه نگارش این فیلمنامه گفت: بعد از انتخابات سال92 که دولت یازدهم اعلام کرد می‌خواهد مسائل هسته ای را از طریق مذاکره حل و فصل کند، مترصد این بودم که چگونه می توانم در این شرایط خدمت کنم. این درحالی بود که فضا خیلی غبارآلود بود و مشخص نبود که در مذاکرات با آمریکا چه اتفاقاتی رخ خواهد داد.

نیک دل افزود: متاسفانه ساخت فیلم های سیاسی در کشور ما کار سختی است؛ بویژه که شرایط ما هم برای این فیلم خیلی خاص بود. هنگامی که این فیلمنامه را در سال 92 می نوشتم، جمعی از سیاست مداران آماده بودند تا هر کسی که در مورد مسائل هسته ای حتی فکر می کند را به جهنم بفرستند! مثل الان نبود که بتوان مسائل هسته ای را نقد کرد. حتی می ترسیدم نسخه ای از فیلمنامه را در تاکسی و اتوبوس جا بگذارم، تا مبادا به عنوان دشمن مردم معرفی شوم.

قطار راه افتاده است

در ادامه رسول شادمانی، مجری برنامه از حامد بامروت نژاد تهیه کننده فیلم پرسید؛ آیا فکر نمی کنید به لحاظ ساختاری می شد با کمی تامل بیشتر، اثری باکیفیت تر تولید کرد، که وی پاسخ داد: هرچه عُرضه ما بوده همین بوده که در فیلم دیده می شود، اما مهم این است که این قطار براه افتاده است و تولید فیلم با طرح چنین موضوعاتی اهمیت پیدا کرده است. ضمن اینکه تولید این فیلم راحت نبود. روند تولید فیلم با مشکلاتی روبرو بود و من نمی خواهم به آنها اشاره کنم چرا که هنر تهیه کننده، جمع کردن فیلم است.

وی در مورد حضور بازیگران در این فیلم و ارتباط آنها با موضوع گفت: تقریبا به جز یک نفر مشکلی نداشتیم. تنها یک بازیگر بود که ما را اذیت کرد که بخشی از این اذیت کردن در مورد «موضوع فیلم» و بخش دیگر در خصوص «تازه کار بودن ما» بود و یکی از دلایل طولانی شدن تولید هم همین مسائل بود.

تهیه کننده ترمینال غرب خاطرنشان کرد: تلاش کردیم تا فیلم با توجه به نزدیک شدن انتخابات وارد شبکه خانگی شود تا مخاطبین بیشتری بتوانند آن را ببیند. اگر چه تا قبل از ورود ترمینال غرب به شبکه خانگی، این فیلم با اکران هایی که در مساجد، مدارس و دانشگاه ها داشت بیش از 6500 مخاطب آن را دیده است.

تا قبل از سال 92 دانشمندان ما قهرمانان ملی بودند

بامروت نژاد با اشاره به مذاکرات هسته ای تصریح کرد: مهمترین مسائل که در مورد مذاکرات هسته ای در جامعه رخ داد، ناامید شدن جوانان بود؛ لذا ما احساس کردیم می بایست در قالب هنر به آن واکنش نشان بدهیم. این درحالی بود که تا قبل از سال 92 بسیاری از دانشمندان ما به عنوان قهرمانان ملی معرفی می شدند؛ اما بعد از سال 92 انگار آنها خائن شدند! به طوری که همه مشکلات کشور به گردن آنها افتاد و این خیلی دهشتناک بود. در واقع ما با تولید این فیلم سعی کردیم ناکارآمدی و شکست یک ملت را ثبت کنیم، چرا که هنر همیشه ثبت پیروزی ها نیست. 

به گفته وی، روند تولید کارهای  هنری خوب ، یک پروسه است، نه یک پروژه و نباید همواره ما هر کاری را که انجام می دهیم با دیگران مقایسه شویم؛ چرا که این مقایسه در محصول است نه در فرآیند.

بامروت نژاد تاکید کرد: این فیلم نسبت به خیلی از فیلم هایی که الان روی پرده قرار دارد بالاتر است؛ چرا که ما تلاش کردیم به زبان سینما نزدیک شویم و قصه تعریف کنیم. یک زمانی به آقای ده نمکی می گفتند شما «فیلمساز پیامکی» هستید و از روی اس ام اس ها  فیلم می سازید؛ اما الان فیلم «خوب، بد، جلف» روی این فیلم ها را سفید کرده است، یا «گشت ارشاد 2» که همیشه در حال پریدن از یک سکانس به سکانس دیگر است؛ آن هم بدون سیر منطقی.

عماریون می‌توانند سینمای ایران را تکان دهند

محمد تقی فهیم منتقد سینما در این برنامه با اشاره به فیلمسازان مدرسه عمار با بیان اینکه خوشبختانه نیروهایی در بدنه هنر و به ویژه سینما در حال آمدن از حاشیه به متن هستند که توانایی تکان دادن سینمای ایران را دارند، گفت: گروهی تازه نفس با دغدغه و انگیزه های ملی و اسلامی وارد سینما شده اند و به مسائلی توجه دارند که بر روی زمین مانده و کسی یا نمی تواند و یا جرائت ندارد به آنان بپردازد؛ البته باید این دوستان در نظر بگیرند که سینما علم، هنر و تکنیک است و نباید آن را دستکم بگیرند و اگر سینما را به خوبی بشناسند می توانند در سینمای ایران زلزله ایجاد کنند. 

اتفاقی که در مورد دانشمندان هسته ای ما افتاد یک تراژدی است

فهیم افزود: اتفاقی که در مورد دانشمندان هسته ای ما افتاد یک تراژدی است و در مورد این تراژدی فیلم ساختن وظیفه فیلمساز را سنگین تر می کند. «ترمینال غرب» به لحاظ بکارگیری این محتوا به خوبی از عهده اش بر آمده است؛ اما از دو ناحیه نتوانسته توقع مخاطب را برآورده کند. فیلم هم به در فیلمنامه و هم در اجرا اشکالات بدیهی دارد. شخصیت های فیلم به درستی پرداخت نشده اند و قوت درونی و بیرونی برای چنین پیام سنگینی را ندارند. شخصیت ها نه تنها «قهرمان» نیستند بلکه آدم های تاثیرگذاری هم نیستند  و از خود واقعه پایین تر قرار گرفته اند. مثلا شخصیت شهید احمدی روشن که در عالم واقع بسیار تاثیرگذار بر روند هسته ای ایران بوده اما در فیلم نمی تواند این واقعیت را دراماتیزه کند.

این منتقد سینمایی تصریح کرد: معتقدم تهیه کننده فیلم می بایست برای کارگردانی چنین پروژه ای به دنبال یک کارگردان بهتری می بود که درحد و بضاعت تولید چنین مضامینی باشد. حتی ما در این فیلم شاهد اشتباهاتی مثل شکستن خط فرضی هستیم. اما با این وجود همین فیلم، بالاتر و بهتر از خیلی فیلم های آپارتمانی است

سینمایی که فیلم‌های آن در میزان فروش با هم رقابت می کنند!

در پایان، رسول شادمانی ضمن تشکر از عوامل تولید فیلم «ترمینال غرب» و با بیان اینکه دانش آموختگان مدرسه عمار به خوبی و بدون ادعا مسیر رو به رشد خود را در راستای بیان دغدغه های استراتژیک و موضوعات مهمی که متاسفانه بنا به دلایلی در سینمای ما مغفول مانده است، طی می کنند، اظهار داشت: متاسفانه سینمای امروز گویی به دهه 50 برگشته که تا این اندازه گیشه اهمیت یافته است.

وی افزود: باید متاسف بود برای سینمایی که بنام صنعت فیلم های آن در میزان فروش با هم رقابت می کنند و رکورد یکدیگر را می زنند. فیلم هایی با موضوعات سخیف و سطحی که هیچ بار فرهنگی برای مخاطب به دنبال ندارد و تنها صرف فروش بالا، شمارگان 2 و 3 و ... آنها هم تولید می شود و بدون اینکه در نوبت اکران قرار بگیرند در سالن های متعدد سینما به نمایش در می آیند. و در این میان مسلم است که فیلمی مانند ویلایی ها مغفول می ماند و با سالن ها و سانس های حداقلی مورد ظلم قرار می گیرد. بر این اساس و در این فضا باید درود فرستاد بر مسئولان و فعالان مجموعه عمار که با وجود هجمه های فراوان اصرار بر رسالت فرهنگی خود دارند.

یکصد و دوازدهمین برنامه «سینماروایت» شامگاه یکشنبه 24 اردیبهشت و در مجتمع فرهنگی هنری اسوه برگزار شد.