به گزارش حلقه وصل: ارز مسافراتی؛ طرحی که اعلام شد برای کنترل بازار ارز به کار گرفته شده اما منتقدان زیادی دارد. منتقدانی که معتقدند این اقدام بانک مرکزی باعث هدررفت منابع ارزی خواهد شد و برخی دیگر میگویند رقمی که برای ارز مسافرتی پرداخت میشود، در مقابل حجم تجارت ایران بسیار اندک است.
در فضای مجازی گفته میشود این اقدام بانک مرکزی نه فقط منجر به خروج ارز از کشور خواهد شد بلکه گردشگری کشورهای همسایه را تقویت میکند. در مقابل گروهی بر این باورند این اقدام بانک مرکزی به منظور کاهش فشار تقاضا در بازار غیررسمی ارز است که این موضوع میتواند در بلندمدت به نفع بازار باشد. ارز مسافرتی در روزهای گذشته به یک جنجال در فضای مجازی تبدیل شده است. برخی میگویند این ارز باعث سفر رایگان به کشورهای همسایه شده و مسئولان بانک مرکزی معتقدند این اقدام برای کنترل بازار ارز انجام شده است. برخی آژانسهای مسافرتی اعلام کردهاند بلیت هر نفر برای سفرهای خارجی کمتر از 10میلیون تومان است اما به این شرط که ارز تخصیص یافته به آنها پرداخت شود. در واقع اگر سهمیه ارز مسافرتی به آژانس داده شود هزینه سفر برایشان کمتر محاسبه خواهد شد در غیر این صورت باید هزینه چندبرابری بپردازند. به نظر میرسد آژانسهای مسافرتی یکی از سودجویانی هستند که از پرداخت ارز مسافرتی سود کسب نکردند و اکنون شیوه خود را تغییر دادهاند و یکی از مهمترین مشوقان این سفرها در بین مردم شدهاند.
میزان ارز پرداخت شده
خبرنگار ما از مسؤولان بانک مرکزی درباره میزان پرداخت ارز مسافرتی در نوروز1402 جویا شد است و پاسخ گرفته که در بازه زمانی 15اسفند1401تا 15فروردین1402 آمار ارز مسافرتی به34 هزار و 449 نفر از هموطنان پرداخت شده است؛ رقمی حدود 17 میلیون یورو. این در حالی است که حدود 350هزارنفردر نوروز 1402 از مسیر هوایی مسافرت رفته بودند. در همین راستا بانک مرکزی میگوید پاسخگویی به تقاضای ارز مسافرتی بهعنوان یکی از سرفصلهای ارز خدماتی تعریفشده در مقررات ارزی کشور،براساس نرخ مرکز مبادله ارز و طلای ایران کاملا در چارچوب قوانین جاری بوده و مسبوق به سابقه است.
عودت بلیت
دراین میان برخی مدعی شدندافزایش سهمیه ارزمسافرتی از500یورو به 1000یورو موجب شده است برخی با خرید بلیت ارزانقیمت از گیت فرودگاه عبور کنند و سهمیه ارز مسافرتی را دریافت کنند ولی سوار هواپیما نشوند و با عودت بلیت و پرداخت هزینه کنسلی سود20میلیونی مابهالتفاوت ارزمسافرتی و آزاد رابه جیب بزنند.دراین راستا بانک مرکزی طی مکاتبهای با فرودگاههای بینالمللی کشور، اسامی مسافرانی را که ارز مسافرتی دریافت کردهاند اما بلیت پرواز خود را لغو کردهاند، درخواست کرده است. البته بررسیها نشان میدهد سازوکار تخصیص ارز مسافرتی هوایی بهگونهای طراحی شده است تا ارز تخصیصی صرفا به متقاضیان با نیاز واقعی یعنی به مسافران بعد از درگاه خروجی فرودگاه و پس از خروج از مرز هوایی فرودگاههای بینالمللی کشور پرداخت شود.
برخی بر این باورند چرا در شرایطی که بازار ارز ایران تحت فشار است باید یارانه به آن داده شود؟ برخی دیگر نیز میگویند اگر این یارانه برای ثروتمندان است باید یارانه نقدی آنها را حذف کرد. در این صورت میتوان شاهد تغییر در رفتار دریافت ارز بود. مرکز مبادله ارز و طلای ایران یکی از مامور یتهایش کنترل بازار ارز است. مدیران این مرکز میگویند هرچه بازار غیر رسمی کوچکتر شود میتوانند نظارت و کنترل خود را در بازار ارز بیشتر کنند. در مورد ارز مسافرتی هم همین موضوع صادق است. ازسوی دیگر گفته میشود نظارت در بحث ارز که یکی از محرکهای تورم است در شرایط فعلی ضروری است.
منبع: جام جم