تهران: فیروز جلالی زنوزی، آخرین سردار تنهایی‌های قلم انقلاب نیست ...!

به گزارش حلقه وصل، اکبر خلیلی از نویسندگان کشورمان طی یادداشتی پیرامون فیروز زنوزی جلالی که در حال حاضر در بیمارستان بستری است نوشت:

فیروز جلالی زنوزی، آخرین سردار تنهایی‌های قلم انقلاب نیست ...!

حوزه هنری هرچند با آن فضای فرح بخش و دل انگیزی که داشت؛ در بدو، ورود هر صاحبدلی را جذب آن آب نمای مقابل تالار، و آن پنجره های بلند و قدیمی خود می‌کرد اما آن اتاقک کوچک، در ضلع شرقی خود که تمایل به ساختمان شمالی داشت؛ شاید بیشتر شبیه اتاق سرایداران و محافظین، حراست ساختمان به شمار می‌آمد، تا محل تحقیقات و پژوهش یک متفکر و نویسنده انقلاب اسلامی که دغدغه: «اولین های ادبیات داستانی انقلابیون» را در سر می‌پروراند.

درِ شیشه‌ای آن رو به باغچه چایخانه(فعلی ) باز می‌شد؛ و به سختی می‌توانستم، چهره خسته و عرق کرده جلالی زنوزی را که دفن در میان صدها کتاب و صفحات پراکنده کاغذ و توده‌ای از دود سیگار بود، به سختی پیدایش کنم.

این کار هفتگی من بود که با دوستان اهل قلم و شاعران و نویسندگان و گاهی با طراحان و نقاشان هنرمند حوزه هنری مانند «ناصر پلنگی» و «چلیپا» و دیگر دوستان تئاتر و سینما که داخل زیرزمین‌های حوزه تمرین می کردند سر بزنم و احوالشان را بپرسم: کسانی مثل محسن مخملباف و مرحوم امیرحسین فردی مجید مجیدی و سایر دوستان مانند : سلحشور و بعدها مرحوم ملاقلی پور و هنرمندانی که تمام وجودشان جبهه و جنگ و مردم بود.

اما ... پشت آن تالار روبروی آب نما هم کلاس‌های قصه خوانی داشتیم و هم دوستان نقاش و طراح که محل تمرین‌هایشان: بوم‌های نقاشی زمان جنگ بود و دیوارهای مسجد تصویر فتح شده خرمشهر.

ناصر پلنگی که همه تابلوهایش «پرُتره» از چهره های قهرمانان یا «آناتومی»های مردان و زنان جبهه ها، کوچه بازار با بدن‌های سروقامت و تمایز با مردان و زنان و چشمان درشت و شفاف بود.

تابلوهایی کشیده بود که هنوز از آن پرده‌برداری نکرده بود. هر وقت به آن جا می‌رفتم مقابل آن تابلوی، پرده کشیده می‌ایستادم و می‌اندیشیدم که این پُرتره کیست ؟ آیا این قهرمان هم، از آن زنان و مردان ابر قامت است ، با آن چشمان درشت و کشیده و ورزیده‌شان !؟.

یک روز، ناصر پلنگی پشت سرم ایستاده بود ؛ گفت : اکبر، کاری کرده‌ام که در آن مانده‌ام ، به عنوان یک نویسنده به من بگو چه کنم، این پرده را هنوز برای کسی پایین نکشیده‌ام .

اما پرده را کشید: تابوتی بود بردوش مردان و زنانی ابرقامت که سرافکنده، تابوت را به دنبال خود می‌کشیدند، بی صدا و صامت.

تابلو در اندازه بسیار بزرگی بود که قسمتی از فضای «سن تئاتر» را می‌گرفت. قدری فکر کردم. ناصر گفت: فضای بزرگی را اشغال کرده‌ام، نمی دانم چه باید بکنم!

گفتم: به یک حماسه و عظمت احتیاج داری!

گفت: چه حماسه‌ای؟ چه عظمتی!

گفتم: نمی‌دانم. شاید یک عزای عظما! یک فریاد بزرگ، نه چهره‌های خَموش و بی صدا..! فریاد این قهرمانان خاموش و سر به زیر را بلند کن ... بگذار همه فریادشان، همه جهان را بگیرد.

گفت: نمی دانم، چه می گویی و گذشت.

روزهای... دیگری که به تالار سری می‌زدم، ناصر برای اولین بار پرده را جلوی من کشید.

اما.. همه مردم ایران و همه آزادگان جهان سیاه پوش خمینی (ره) کبیر بودند ؛ هنوز اشک‌هایمان خشک نشده بود: تابلوی بسیار زیبای ناصرپلنگی، معجزه‌ای از فریاد مردم ایران بود، که در یک عزای عظما شرکت کرده بودند.

امروز نمی دانم ناصر و آن تابلو کجا هستند اما می‌دانم آن کتاب «اولین‌ها»ی جلالی زنوزی اولین هایش ، یکی یکِی در کتاب گم شده اند.

من سکوت کردم . پسرش او را جابجا کرد که او را به داخل آن دخمه ببرد ، سرش را بلند کرد ؛ و نگاهی به چشمان من انداخت و گفت : «اکبر، من آخرین نفر، نیستم !».

گفتنی است، کتاب «اولین‌ها» کتاب شناخته شده‌ای است، فیروز زنوزی در دایره اهل قلم سال های 58 _60 در حوزه هنری تلاشی مجدانه بکار برد و اهل قلم اولین‌ها را که در آن زمان و طی روزهای انقلاب وارد عرصه ادب و هنر شدند، به جامعه انقلابی معرفی کرد و آثارشان را به عنوان «اولین‌ها» به نقد و برسی تحت همین نام در حوزه هنری منتشر کرد.

16/فروردین 96

اکبرخلیلی