بی‌توجهی به پیام رسان‌های داخلی در سایه دلبستگی دولت به دستاوردش!

سرویس حاشیه‌نگاری: با گذشت 7 ماه از دستور رئیس جمهور برای رفع انحصار پیام‌رسان‌های خارجی و در پی آن فیلترینگ پیام‌رسان تلگرام، اما شواهد حاکی از آن است که نه فیلترینگ تلگرام به صورت کامل اجرا شد و نه حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی آنطور که باید و شاید به انجام رسید. در حکم مسدودسازی پیام‌رسان تلگرام که در تاریخ دهم اردیبهشت‌ماه سال جاری از سوی بازپرس شعبه دوم دادسرای فرهنگ و رسانه تهران صادر شده بود، تاکیده شده است که «اعمال مسدودسازی باید بنحوی اجرا شود که محتوای شبکه مذکور با هیچ نرم افزاری(اعم از فیلترشکن و نظایر آن) در کشور قابل دسترس نباشد تخلف از اجرای این دستور مستوجب تعقیب کیفری خواهد بود». جالب آنکه دستور قضایی مذکور توسط بالاترین نهاد مرتبط با این دستور یعنی وزارت ارتباطات، نقض شد و مطابق ادعای عبدالصمد خرم‌آبادی معاون قضایی دادستان کل کشور و دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، نرم‌افزارهایی همچون «هاتگرام» و «طلاگرام» با استفاده از امکانات وزارتخانه در دسترس کاربران ایرانی قرار گرفت و آنها قادرند با استفاده از دو نرم افزار فوق و بدون هرگونه محدودیتی به پیام‌های تلگرام دسترسی پیدا کنند.

فارغ از این موضوع، اما آنچه بیش از همه موجب گلایه‌مندی مدیران پیام‌رسان‌های داخلی از مجموعه وزارت ارتباطات شده است، کم‌توجهی این وزارتخانه به موضوع حمایت و توسعه فعالیت‌های پیام‌رسان‌هایی همچون سروش، ایتا، گپ، آی گپ و غیره است. حواشی این مساله تا جایی پیش رفته است که پس از انتقاد مدیرعامل پیام‌رسان سروش از فراهم نشدن برخی زیرساخت‌ها توسط دولت، آذری جهرمی وزیر ارتباطات دولت روحانی(که مدعی حمایت از تولیدات ایرانی است) در اظهارات تندی اعلام کرد این پیام‌رسان به دلیل نرسیدن به خواسته‌های خود اقدام به جنگ روانی کرده است! علاوه بر این، مدیر پیام‌رسان ایتا در اظهارنظری اعلام کرده بود که تنها خواسته‌ای که از دولت داشتیم این بود که به احترام مردمی که از ایتا استفاده می‌کنند، قیمت پهنای باند را یک‌سوم کنند. اگر این کار انجام شود برای ما به‌عنوان یک پیام‌رسان، مزیتی محسوب نمی‌شود، اما برای مردمی که از این پیام‌رسان استفاده می‌کنند مزیت است.

وزارت ارتباطات نیز در طول ماه‌های اخیر بیشتر از آنکه به دستور قضایی مبنی بر فیلترینگ کامل تلگرام و در پی آن حمایت از پیام‌رسان داخلی عمل کند، اقدام به صدور اطلاعیه و مصاحبه درباره عدم‌وابستگی دو نرم افزار هاتگرام و طلاگرام به این وزارتخانه پرداخت و وزیر ارتباطات نیز گلایه‌های مدیران پیام‌رسان داخلی را وارد نمی‌دانست و مدعی حمایت وزارتخانه‌اش از پیام‌رسان‌های بومی بود. بی‌توجهی وزیر به موضوع حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی تا جایی پیش رفته است که در روزهای اخیر، پیام‌رسان ایرانی آی گپ مجبور به واگذاری این پیام‌رسان به مجموعه‌ای دیگر شد که محمدرسول کاظمی بنیانگذار این پیام‌رسان در رشته‌توییت‌هایی توضیحاتی درباره این واگذاری انجام داد. وی در یکی از توییت‌های خود به عدم‌حمایت دولت از این پیام‌رسان اشاره کرده و نوشته است: «آی گپ برخلاف همه هجمه رسانه‌ها نه وام گرفت نه حمایت دولتی شد و تا ابتدای مهر سال 97 یک و نیم میلیون کاربر فعال را بدون هیچ تبلیغاتی سرویس دهی کرد».

در همین راستا، بسیاری از رسانه‌های نزدیک به دولت نیز از همان آغاز فعالیت پیام‌رسان‌های بومی، بارها و بارها آنها را موجب هجمه قرار داده و موضوع رفع انحصار پیام‌رسان‌های خارجی و علی‌الخصوص تلگرام را منتفی می‌دانستند. این رسانه‌ها با درج تیترهایی ابهام‌برانگیز سعی کردند مخاطبان خود را در نصب و استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی دچار تردید کنند و به نوعی حمایت پنهان خود از تلگرام را اعلام دارند. این رسانه‌ها بعضا برای اعلام مواضع خود پیرامون پیام‌رسان‌های داخلی، این مواضع را به مردم نسبت داده و هجمه خود علیه این پیام‌رسان‌ها را انجام می‌دادند.

در ادامه نمونه‌هایی از این موارد آمده است:

به هرحال به نظر می‌رسد دلبستگی دولت به پیام‌رسان تلگرام موجب شده در سایه این دلبستگی ناخودآگاه توجه کمتری به پیام‌رسان‌های بومی داشته باشد و احتمالا توسعه آنها را غیرممکن بداند. علاوه بر این، صحت این گزاره که دولت در کنار برجام، «تلگرام» را نیز جزو دستاوردهای خود می‌داند تقویت می‌شود، چراکه به هر طریق ممکنی مانع از فیلترینگ آن شده و از طرفی پیام‌رسان‌های داخلی را مورد کم‌لطفی خود قرار می‌دهد.