توکلی: شعر نو را اخوان ماندگار کرد/ روایت حدادیان از شعر متعالی

به گزارش حلقه وصل، دومین روز از اردوی زنجان بانوان شاعر عضو دورۀ آفتابگردان‌ها به همت موسسه شهرستان ادب برگزار شد. از جمله برنامه های روز دوم این اردوی ادبی کلاس «سنت و نوآوری در شعر معاصر» با تدریس زهیر توکلی از شاعران و منتقدان مطرح کشور بود. کلاسی که نام خود را از کتاب معروف مرحوم دکتر قیصر امین پور وام گرفته بود.

در دومین روز برگزاری پنجمین دوره آموزشی شعرجوان انقلاب اسلامی که باحضور بانوان  شاعر از سراسر کشور برگزارشد سرایندۀ کتاب «میخانقاه» درخصوص نو آوری برپایه سنت در شعر معاصر تصریح کرد: سنت ونوآوری دوچیزجدا از هم نیستند چرا که اگر سنتی وجود نداشته باشد، آن سنت مرده وبه تاریخ پیوسته واگروجود داشته باشد پس نو است چون نوآوری درآن صورت میگیرد.

زهیرتوکلی افزود: سنت بدون نوآوری زنده نمی ماند و اگر سنت بازتولید نشود خواهد مرد. وی ضمن اشاره به این مطلب که جدال برسر سنت و نو آوری از دوران مشروطه به بعد شکل گرفته است اظهارداشت  با توجه به اینکه هرانقلابی باخود ادبیاتی را می آورد، در دوران مشروطه شاعران مجبور بودند زبان شعر را به زبان کوچه و بازار نزدیک کنند تا مردم معانی و مفاهیم مورد نظرشان را بهتر بفهمند چراکه اشعار خانقاهی و درباری ظرفیت این که مردم را جذب کنند نداشتند.

توکلی درادامه با یاد از دکتر شفیعی کدکنی گفت: ایشان بهترین استاد ادبیات فارسی درحال حاضردنیا هستند و در کتاب سالهای اخیر خود با چراغ آیینه گفته اند: شعر نو، ذیل ترجمه است.

توکلی درادامه افزود؛ سنت مثل موجودی زنده است که باید با او تعامل و گفت گو کرد اما نمی شود به اوگفت نباش.

وی اظهار داشت: اگرافرادی مثل اخوان نبودند و نمونه هایی مثل زمستان را نمی سرودند شعر نیمایی به این زودی تثبیت نمی‌شد.

 توکلی در پایان افزود: شعری نو است ومی تواند موج ایجاد کند که صورت و معنای آن باهم نو شده باشند.

برنامه عصر روز دوم از اردوی شعر جوان انقلاب اسلامی نیز به قربان ولیئی اختصاص پیدا کرد.

ولیئی در نشست خود با شاعران جوان عنوان کرد: غیبت اندیشه و معنویت غیبت هراس‌آوری در شعر معاصر است. شعر اتفاقی‌ست که در احساس یا عاطفه می‌افتد و در زبان خود را نشان می‌دهد. توانش زبانی و طبع شاعرانه این اتفاق را به شعر می‌کشد.

سرایندۀ مجموعه شعر «لحظۀ جهان» خاطر نشان کرد: نخستین سخن‌ها شعر بوده است. شعر دوباره نامیدن اشیا است و توفیق در نامیدن دوباره کار شاعران برجسته است. شاعر چنان اشیا را می نماید که گویی اولین بار است می بیند.

 ولیئی آغاز معنویت را رجوع به خود و کشف خود دانست و افزود: برخی ویژگی های شخصیت معنوی از جمله تجربیات معنوی، شفقت، دوری از کینه ورزی، حدیث نفس، اهل مدارا بودن، صلح طلبی، در حال زندگی کردن و ابتهاج را برشمرد و تشریح کرد.  

همچنین در دومین روز از اردوی زنجان بانوان شاعر عضو دورۀ آفتابگردان‌ها میزگردی درمورد شعر آیینی با حضور حاج سعید حدادیان و میلاد عرفان‌پور  با شاعران دوره پنجم برگزار شد.

در این میزگرد ادبی به موضوعاتی چون چیستی شعر آیینی، چگونگی سرایش شعر آیینی و اوزان بارز شعر آیینی پرداخته شد.

حدادیان سخن خود را اینگونه آغاز کرد: منزلت واژه را معنای تحت اللفظی میگوییم. گاهی دو واژه کنار هم قرار می گیرند که هم پوشانی ندارند، ولی ترکیباتی مانند شعر آیینی یا انقلاب اسلامی ترکیباتی هستند که در ابتدا واژه ی اول باید به مقام خود برسد. در شعر آیینی ما ابتدا باید به شعر برسیم و مهر شعر بودن را خورده باشد. شعر آیینی از یک چهارچوب روایت می کند و در قاعده ی این چهارچوب مسئولیت دارد.

سراینده مجموعه شعر «همیشه باران» افزود: شعر مذهبی وقتی به تعالی می رسد که نتیجه ارتباط عالی با اهل بیت (ع) باشد. شاعران مذهبی حقیقی کسانی هستند که بین مردم و اهل بیت ارتباط برقرار می کنند.

البته آیین از نظر لفظی، لفظ مانعی نیست. شعر در فضای آیین بودایی هم شعر آیینی محسوب می شود.

در ادامه میلاد عرفان پور به این موضوع اشاره کرد که شاعران نباید به محتوای خاصی محدود شوند، چنانچه سعدی در موضوع عاشقانه، عطار در مناجات، و وعظ مولانا برجسته تر است با این وجود شاعران یاد شده در موضوع خاصی محدود نبودند.

سرایندۀ کتاب «ناخوانده» در شاعران معاصر نیز به مرحوم قیصر امین پور اشاره کرد که در زمینه های مختلف اجتماعی، عاشقانه و ... با موفقیت به سرایش پرداختند.

در بخش پایانی جلسه سعید حدادیان شاعر و مداح اهل بیت (ع) رمز دریافت معنویات و ارتباط برای سرودن شعر آیینی را استادگرایی و فضاسازی عناصر برجسته عنوان کرد و در آخر این جلسه معنوی را با تلاوت مناجاتی زیبا به پایان رساند.