دست و پا زدن در بن بست دراماتیک!

سرویس حاشیه نگاری_ آرش فهیم: «ایتالیا ، ایتالیا» ظاهرا قرار بوده فیلمی با محوریت آسیب شناسی روابط زناشویی و خانواده مدرن باشد، اما در عمل، درباره همه چیز و هیچ چیز است! همان طور که نام فیلم، عاریتی است و از روی نام یک سریال ماقبل انقلاب کپی شده، محتوا و عناصر فرمی نیز کولاژی نه چندان متناسب از سبک ها، ژانرها و لحن های مختلف سینمایی است؛ بخش هایی از فیلم با جاسازی چند کلیپ در بین سکانس‌های کشدار و کسل کننده، موزیکال می شود، لحظاتی حس و حال سورئال بر فیلم حاکم است و بخش‌هایی از آن با پیروی از سینمای ایتالیای دهه‌های 40 و 50، نئورئال می شود. اما اگر قسمت های موزیکال و سورئال و نئورئال فیلم هم قیچی شوند، باز هم هیچ اتفاقی نمی افتد!

ماجراهای فیلم همه بدون منطق پیش می آیند و به طور سر سری و سطحی پیش می‌روند. ما در این أثر شاهد شکل گیری یک رابطه عاطفی هستیم که بدون هیچ دلیل قانع کننده‌ای شکل می گیرد، اوج می گیرد و به ازدواج می انجامد، سرد می شود و در نهایت از هم می پاشد. نه شکل گیری و اوج ابتدایی واقعی و باور پذیر است و نه سردی و فروپاشی انتهایی! چرا «برفا» (سارا بهرامی) به عنوان یک فعال سینمایی حرفه ای، در یک برخورد و با یک نگاه، این چنین شیفته «نادر»(حامد کمیلی) نابازیگر می شود؟ در شرایطی که این دو خیلی هم جوان نیستند و در آستانه میان سالگی قرار دارند، رابطه ای فراتر از نوجوانان تازه بالغ پیدا می کنند! باز هم به رغم تجربه، تحصیلات و سطح بالای فرهنگی، همچون زن و شوهرهای کم سن و سال و بچه سان، به جان هم می افتند و باز هم بدون هیچ دلیلی به هم اتهام خیانت می زنند! هر چند که ممکن است در دنیای واقعی چنین ماجراهایی پیش بیاید، اما مشکل این است که تحولات و فراز و نشیب در رابطه زن و شوهر درون فیلم، از هیچ منطقی پیروی نمی کند.

عجیب اینکه هر چقدر رابطه زن و شوهر فیلم سرد تر می شود، لحن و ضرباهنگ فیلم نیز به سمت خمودگی و پریشانی می رود. به طوری که یک سوم پایانی فیلم تا حدی کند و یکنواخت می شود که نتیجه اش دلزدگی و خستگی مخاطب است. رفت و برگشت های پی در پی روایت فیلم به گذشته و آینده نیز کمکی به نجات فیلم نمی کند.

مشکل اصلی و اساسی «ایتالیا ، ایتالیا» این است که پیرنگ و طرح داستانی قدرتمندی ندارد. این فیلم با مبنا قرار دادن یک طرح کلی به این شرح ساخته شده است: زن و مرد جوانی طی مراودات کاری، عاشق هم می شوند و با هم ازدواج می کنند، اما سقط جنین زن، باعث از بین رفتن روحیه و مبتلا شدن وی به افسردگی می شود و در نهایت به طلاق عاطفی و متارکه آن دو می انجامد. این طرح واره، بدون مصالح و مواد دراماتیک مرتبط با داستان اصلی پر شده است. خرده قصه هایی مثل مشکلات فیلمسازهای جوان برای ساخت فیلم یا شوخی با شخصیت های مشهور سینما، هر چند بامزه هستند، اما نمی توانند به پیشبرد و تقویت روایت اصلی فیلم کمک کنند. چون طرح اولیه فیلم، کشش و ظرفیت یک فیلم سینمایی را ندارد.

همچنین محتوا و تفکر جاری در فیلم نیز دچار تناقض است. اصولا مخاطب باید با دیدن فیلم به این نتایج برسد: سبک زندگی شخصیت های اصلی فیلم غلط است، آن ها به شیوه ای نادرست مراحل آشنایی و ازدواج با یکدیگر را می گذرانند و واکنش آن ها به اتفاق تلخ زندگی (سقط جنین) اشتباه است. اما فیلم نه تنها چنین مفاهیمی را در درام اعمال نمی کند، که سبک زندگی و روابط عاشقانه به نمایش درآمده در فیلم، جاذبه دارند. به همین دلیل هم فیلم اول کاوه صباغ زاده در یک بن بست دراماتیک دست و پا می زند، بدون اینکه مخاطب را به درک درست و تازه ای از روابط زناشویی و زندگی خانودگی برساند.