عمار در بیان بی‌عدالتی‌ها، جسارت بیشتری به خرج دهد

سرویس پرونده: این روزها هفتمین جشنواره مردمی فیلم عمار در سینما فلسطین در حال برگزاری است. هفتمین جشنواره فیلم عمار گام‌هایی جدی در راستای تحقق عدالت در تولیدات سینمایی برداشته است.

حلقه‎وصل نیز این روزها در سینما فلسطین غرفه زده تا از نزدیک با مخاطبان، منتفدان و کسانی که در هفتمین جشنواره مردم فیلم عمار اثر دارند، گفت‌وگو کند. آرش فهیم، خبرنگار و منتقد جوان سینمای کشور از جمله افرادی بود که برای دیدن اکران‌های اولین روز جشنواره مردمی فیلم عمار به سینما فلسطین آمد. فهیم در گفت‌وگو با حلقه‌وصل در پاسخ به این سوال که ضرورت برگزاری جشنواره‌ای مثل عمار را چه می‎داند، گفت: جشنواره مردمی فیلم عمار ضرورتش از آن جهت است که متاسفانه سینمای حرفه‌ای ما از پرداختن به برخی از موضوعات مهم و اصلی جامعه غافل است. جشنواره در این شرایط ایجاد شد که اولا، بخشی از تولیدات فیلمسازهای آماتور و غیرحرفه‌ای و جوان که در جشنواره‌ها و محافل دیگر به آثارشان توجه نمی‎شد، استعدادیابی و معرفی شوند. و دوما، قرار بوده و هست که این جشنواره به یک‌سری از موضوعات مهم و استراتژیک و زیربنایی فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی‎ای که در جشنواره‌های دیگر کمتر به آنها پرداخته می‎شد، توجه کند.

وی در ادامه افزود: بااین‌وجود من معتقدم که جشنواره مردمی فیلم عمار برای تحقق بخشیدن این رسالت، راه‌ی طولانی‌در پیش دارد، اما برای شروع، این هفت دوره تجربه خیلی خوبی بوده است. همین که موضوعاتی مثل تاریخ، مسئله تهاجم فرهنگی و جنگ نرم، بحث اقصاد مقاومتی و از همه مهم‌تر بحث‌های عدالت‌خواهانه بابشان در جشنواره مردمی فیلم عمار باز شده خیلی خوب است. چراکه سبب می‎شود بخصوص فیلم‎سازهای جوان ما به سمت این موضوعات بروند.

این منتقد جوان سینمایی در مورد ارزیابی خود از هفت دوره جشنواره مردمی فیلم عمار بیان داشت:  برای آینده باید طرح‌های نو بیشتری درانداخت، ابداعات دیگری داشت و به موضوعات دیگری هم ورود پیدا کرد. چون خطری که همه جشنواره‌ها را تهدید می‌کند و حتی باعث تعطیلی یا رکود برخی جشنواره‌ها شده، مسئله «تکرار و درجا زدن در موضوعات و مضامین» است. این خطر برای جشنواره عمار هم وجود دارد که در موضوعاتی که در سه دوره اول به آنها می‎پرداخت، بماند و به موضوعات دیگر نپردازد.

او در تشریح چگونگی جلوگیری از درجا زدن و تکرار گفت: شورای سیاست‌گذاری جشنواره مردمی فیلم عمار باید به سمت طرح محورهای موضوعی بر اساس شرایط و مسائل روز برود. همه ما می‌دانیم که این جشنواره به‌خاطر فتنه 88 شکل گرفت و هدف اصلی آن هم این بود که به آن واقعه واکنش نشان دهد. ما الان با مسائل دیگری که مرتبط با فتنه هستند و یا حتی خودشان این پتانسیل را دارند که تبدیل به فتنه‌های جدیدتر شوند، روبه‎رو هستیم. جشنواره عمار باید مسائل مبتلابه امروز جامعه را کشف کند و فیلمسازهای جوان را تشویق و به سمت پرداختن به این موضوعات سوق دهد.

فهیم مهم‌ترین مسئله امروز جامعه را بحث‌های «عدالت‌خواهانه» دانست و افزود: بی‌عدالتی‌های اقتصادی و اجتماعی این روزها با مسائلی مثل اختلاس‌ها، فیش‌های نجومی، مسئله‌گورخواب‌ها و... عیان شده است. جشنواره مردمی فیلم عمار در این مقطع باید روی این موضوعات بیشتر توجه کند. در خبرها خواندم که امسال یک فیلم درباره فیش‌های نجومی ساخته شده است، ولی به نظرم باید مقداری شجاعانه‌تر و جسورانه‌تر به این موضوعات پرداخته شود و مسئولان جشنواره باید فضای آزادِ نقد درون‌گفتمانی را با نگاه انقلابی و متعهد، برای فیلمسازها جوان فراهم کنند.

وی در پاسخ به این سوال که با چه شاخص‌هایی می‎توان جشنواره عمار را مردمی دانست، گفت: جشنواره مردمی فیلم عمار را از چند جهت می‌توانیم نماینده مردم بدانیم؛ اولا، موضوعاتی که در این جشنواره به آنها توجه می‎شود، مسائل روزمره مردم مثل مشکلات اقتصادی و فرهنگی آنها، بحث فقر و غنا و... است. دوما، اکران‌های مردمی که هویت مردمی جشنواره مردمی را شکل داده است. این اکران‌ها جدید، تازه و خلاقانه هستند. برای اولین بار است که در یک جشنواره به‌جای اینکه اکران فیلم‌ها محدود به زمان برگزاری جشنواره باشد، بعد از اتمام جشواره تازه اکران‌ها شروع می‎شود و فیلم‌ها دست‌به‌دست خود مردم در سطح کشور برای مردم عادی اکران می‎شوند.

آرش فهیم دولتی‌شدن را علت استحاله شدن جشنواره‌ای مثل فیلم فجر دانست و تاکید کرد؛ علت اینکه جشنواره‌ای مثل فیلم فجر دچار استحاله شده، دولتی شدن آن بود؛ یعنی به‌صورت مشخص قوه مجریه آن را برگزار می‎کرد. وقتی هر رویدادی جنبه دولتی پیدا می‌کند؛ محافظه‌کار می‌شود، رویکرد اقتصادی آن پر رنگ می‎شود، جنبه انقلابی و رویکرد جهادی آن کم‌رنگ می‎شود. متاسفانه الان برخی اوقات از افرادی می ‏شنویم که می‌گویند چرا دولت از این جشنواره حمایت نمی‌کند. به نظر من یکی از مسائل مهمی که جشنواره عمار را تهدید می‌کند، همین حمایت دولتی گرفتن یا وابستگی آن به بودجه دولت است. فکر می‌کنم اگر جشنواره عمار دولتی شود و بودجه دولت را بگیرد، باید منتظر بود که محافظه‎کار و استحاله شود و از پرداخت‌های انقلابی خودش فاصله بگیرد. جشنواره عمار برای اینکه بتواند پویایی خودش را حفظ کند، باید مستقل از دولت و دستگاه‌های دولتی فعالیت کند. چون دولت وقتی بودجه‌ای را در نظر می‎گیرد، توقع دارد که یک‎سری بازخورد مدنظر خودش را هم دریافت کند.

وی در نهایت پیشنهاد داد که جشنواره عمار باید مانند اکران‌های مردمی شیوه‌های جدید برگزاری را هم کشف کند و بهترین روش برگزاری را هم روش جهادی و چریکی دانست و در تشریح این پیشنهاد گفت: به نظر من این جشنواره در برگزاری باید یک‌نوع رویکرد جهادی و چریکی را در پیش بگیرد. البته این موضوع خیلی پیچیده است و مسئولان جشنواره باید با صاحب نظرها بنشینند و شیوه‌های جدید برگزاری را کشف کنند. در کل باید در تشریح این رویکرد جهادی و چریکی بگوییم که ما شکل تام‌وتمام این رویکرد را در دوران دفاع مقدس و در قالب بسیج مردمی و رزمنده‌هایی که بدون دستور مافوق خودشان برای یک آرمان والا و متعالی گام برمی‎داشتند، دیدیم. ما این الگو را می‎توانیم در برگزاری جشنواره مردمی فیلم عمار هم داشته باشیم.