تهران: فهیم: از عنصر «خیال و فانتزی» در انیمیشن محروم هستیم/ «ناسور» فیلم قابل دفاع تلویزیونی است

به گزارش حلقه وصل، شب گذشته یکصدمین برنامه سینما روایت به نقد و بررسی فیلم انیمیشن «ناسور» با حضور کیانوش دالوند (کارگردان اثر)، محمد تقی فهیم (منتقد) و رسول شادمانی (مجری – کارشناس) در مجموعه اسوه با حضور جمعی از علاقه‌مندان به سینما برگزار شد. در این برنامه کیانوش دالوند با بیان اینکه تولید انیمیشن ناسور به مرداد ماه سال 93 برمی گردد گفت: اگر چه یکی از دغدغه من کار مذهبی است اما در ابتدا قصد تولید فیلم مذهبی را نداشتم و بعد از اینکه این کار به من پیشنهاد شد سعی کردم به ایده گرافیک کار برسم و هنگامی که این امر محقق شد تولید این انیمیشن را پذیرفتم.

به گفته وی تعداد عوامل تولید این انیمیشن قریب به 30 نفر بوده که حدود 18 ماه برای تولید آن تلاش کردند. نتوانستیم درحوزه انیمیشن حرفی برای گفتن داشته باشیم

محمد تقی فهیم منتقد سینما در این برنامه اظهار داشت: استارت تولید انیمیشن در کشور به دهه 30 و با ساخت فیلم ملانصرالدین توسط اسفندیار احمدی کلید زده شد اما این حوزه همواره نسبت به تولید فیلم های غیر انیمیشن کشور و حتی بسیاری از کشورهای جهان، عقب تراست و هنوز نتوانستیم درحوزه انیمیشن حرفی برای گفتن داشته باشیم. هر چند که طی 20 سال گذشته، جهش های خوبی در حوزه انیمیشن های کوتاه و تلویزیونی داشتیم ولی هنوز انیمیشن سینمایی نداریم و تمامی انیمیشن هایی که ساخته شدند انیمیشن سینمایی نیستند اگر چه تولید کنندگان آنان داعیه سینمایی بودن آن را دارند!

حتی منتقد انیمیشن هم نداریم

وی افزود: ما حتی منتقد انیمیشن هم در کشور نداریم و کسانی که در مورد انیمیشن ، نقد نویسی می کنند معمولا منتقدین غیر انیمیشن هستند که فقدان این امر می تواند یک معضل و آفت محسوب شود.

انیمیشن ناسور فیلم قابل دفاعی است

این فعال رسانه ای و سردبیر سابق مجله انیمیشن پیل بان با بیان اینکه تولید انیمیشن بسیار سخت تر از فیلم های زنده است یاد آور شد: انیمیشن «ناسور» فیلم قابل دفاعی است هر چند که نمی توان ناسور را یک انیمیشن سینمایی نامید چرا که این انیمیشن در حد و اندازه انیمیشن تلویزیونی است نه سینما اما با این وجود ما هر ساله نیازمند تولید چندین فیلم اینگونه هستیم که باید در دستور کار قرار بگیرد.

به گفته این منتقد سینما، دستمایه اصلی ناسور، موضوع کربلا و عاشورا است و ما نیاز بیشتری به اینگونه مضامین داریم چرا که ما با دنیایی روبرو هستیم که احتیاج به فرهنگ عاشورایی، قهرمانان جبهه مقاومت و استفاده از عنوان ایثار داریم و تولید انیمیشن می تواند در این زمینه بهترین راهکار باشد.

انیمیشن های ما فاقد خیال و فانتزی است

فهیم تاکید کرد: معتقدم انیماتورهای ما باید بیش از اینها خلاقیت به خرج بدهند چرا که ما همه چیز تولید انیمیشن خوب، مثل متخصصین و استعداد را در اختیار داریم اما آن چیز مهمی که در انیمیشن دنیا وجود دارد عنصر «خیال و فانتزی» است که ما متاسفانه از آن محروم هستیم.

مدیران ما شناخت کافی از انیمیشن ندارند 

این فیلمساز و منتقد سینما تصریح کرد: متاسفانه در ایران از مدیریت های کلان گرفته  تا مدیران میانی و حتی شوراهای  تصویب فیلمنامه، شناخت درستی از انیمیشن ندارند و از خیال و فانتزی بی بهره هستند. درحالی که اولین رویکرد انیمیشن فانتزی است.

هوشمندی کارگردان قابل تقدیر است

وی با اشاره به ناسور اظهار داشت: تولید انیمیشن ناسور نشان از هوشمندی کارگردان است که توانسته است با تمهیداتی از ضعف جدی انیمیشن سازی عبور کند در حالی که سطح توانایی انیمیشن کشور ما این نیست. بحث امروز در دنیا بحث چند فریم در ثانیه است اما آیا ما با 5 و 10 فریم در ثانیه و با نداشتن حرکات لب و میمیک و فیزیک شخصیت های ناسور چگونه انتظار داریم مخاطب با فیلم ناسور همزاد پنداری کند؟!

ناسور برای معرفی به جهان ظرفیت کمی است

محمد تقی فهیم با بیان اینکه ما در ناسور با قصه ای روبرو هستیم که در ما رسوب کرده است و این فیلم با پیش فرض ها و با داشته های مخاطب ارتباط دارد اضافه کرد: ناسور به عنوان یک نمونه از انیمیشن ایرانی که قرار است با آن خودمان را در دنیا معرفی کنیم ظرفیت کمی است چرا که حرکت و گام ندارد اما این دغدغه که ازسوی آقای دالوند و دوستان ایشان شکل گرفته است را به فال نیک می گیریم.

مدیران سینمایی از ظرفیت انیمیشن غافلند

رسول شادمانی نیز در این‌باره گفت: در حالی که انیمیشن فضای تازه تری برای سینمای ایران می تواند ایجاد کند اما متاسفانه مدیران سینمایی ما از این ظرفیت غافل هستند.

وی با بیان اینکه، متاسفانه برای انیمیشن در سینمای ایران جایگاهی تعریف نشده است اظهار داشت: همچنان مخاطبان و حتی مدیران سینمایی ما بر اساس ضعف دانش فرهنگی و سینمایی، تمایل دارند انیمیشن را در قاب تلویزیون تماشا کنند و برای آن در مدیوم سینما جایگاهی را متصور نیستند.

همه رده های سنی مورد هدف ناسور است

شادمانی در ادامه در مورد جامعه هدف این فیلم از کارگردان پرسید که کیانوش دالوند در پاسخ گفت: انیمیشن در ایران علی رغم سبقه طولانی که داشته، هم بسیار کم تولید شده و هم حمایت کمی از سوی دولت را شاهد بوده است. لذا من از اینکه انیمیشن را فقط برای رده سنی کودک بدانیم مخالف هستم و ناسور متعلق به همه رده های سنی است.

نباید به دنبال انیمیشن های امریکایی و ژاپنی باشیم

وی ادامه داد: ما نباید به دنبال انیمیشن امریکا و ژاپن برویم چون فاصله ما با آنان زیاد است بلکه باید انیمیشن خودمان را پیدا کنیم و فیلم هایی مثل ناسور تنها تلاش هایی است برای استاندارد کردن انیمیشن ایرانی. تا زمانی که تعداد انیمیشن های ما زیاد نشود پیدا کردن این مسیر غیرممکن خواهد بود.

جامعه نیاز به قهرمان دارد

کیانوش دالوند افزود: من در ناسور از نشان دادن خون پرهیز کردم چون واقعه به اندازه کافی غم انگیز بود. ضمن اینکه قهرمان نشان دادن امام حسین (ع) و حضرت عباس (ع) برای ما اصل بود. این درحالی است که ما در فیلم هایمان از قهرمان پردازی فاصله گرفتیم در حالی که جامعه نیازمند داشتن قهرمان است.

انیمیشن ایران مظلوم تر از عرصه فرهنگ است

شفیع آقامحمدیان به عنوان یکی از مخاطبین این برنامه با بیان اینکه  انیمیشن ما مظلوم تر از عرصه فرهنگ است گفت: قابلیت انیمیشن ایران ضعیف نیست اما متاسفانه همتی در سیاست گذاری در این عرصه از سوی مدیران سینمایی دیده نمی شود. این درحالی است که انیمیشن  بهترین ابزار برای ورود به دل های نوجوانان، جوانان و بزرگسالان است و اگر می خواهیم به لحاظ فرهنگی تاثیر گذار باشیم بهترین آن تولید انیمیشن است.

کارگردان ناسور هم در ادامه با اشاره به بحث بودجه در حوزه انیمیشن اظهار داشت: برخلاف تصور عمومی، بودجه گران ترین انیمیشن های کشور از بودجه ارزان ترین فیلم هایی که ساخته می شود کمتر است. اما به دلیل ضعیف بودن بخش خصوصی در حوزه انیمیشن، ما همواره شاهد درآمدهای خیلی زیادی در این زمینه نیستیم.

در بحث کاراکتر سازی انیمیشن فقیریم

در ادامه محمد تقی فهیم گفت: ما در بحث کاراکتر سازی فقیر هستیم و اگر ما در دهه هایی مختلف در عرصه انیمیشن، دارای یک کاراکتر منحصر به فرد مثل باب اسفنجی و پلنگ صورتی می شدیم هزینه تولید انیمیشن در کشور کمتر می شد. چون می توانستیم از این کاراکترها استفاده کنیم اما انیمیشن ما به دلیل سوء مدیریت هنوز نتوانسته است به جایگاه اصلی خودش دست پیدا کند.

به گفته وی با وجودی که سطح دانش انیمیشن ما در کشور بالا است اما به دلیل سوء مدیریت از این فیلمسازان حمایتی نمی شوند.

چالش بزرگ من نشان دادن چهره ائمه بود

دالوند نیز در ادامه یادآور شد: چالش بزرگ من در رابطه با چهره ائمه در ناسور بود است چون نمی توانستم چهره آنان را نشان بدهم و این کار به منزله راه رفتن روی لبه تیغ بود. از سوی دیگر اگر می خواستم چهره و میمیک کاراکترهای غیر از حضرت عباس (ع) و امام حسین (ع) را نشان بدهم این تصور ایجاد می شد که این کاراکتر ها به لحاظ ارتباط نسبت به چهره ائمه سرتر باشند. لذا به این نتیجه رسیدم که از نشان دادن لب و دهان و میمیک بقیه شخصیت های فیلم ، چشم پوشی کنم و از دیگر ابزارها برای بر طرف کردن این اختلاف بهره مند شوم.

بیش از دو میلیارد تومان هزینه انیمیشن ناسور

دالوند در مورد هزینه تولید ناسور خبر داد که هزینه تولید این انیمیشن نزدیک به دو و نیم میلیارد تومان بوده است.

این کارگردان در مورد اکران ناسور هم اظهار داشت: متاسفانه بحث اکران مشکلات زیادی دارد و من عادت ندارم معمولا گلایه کنم اما به جز یکی دو ارگان، بقیه نهادها در زمینه اکران همکاری با ما نداشتند اما صدا و سیما، همکاری خوبی با ما داشت و خوشحالم که در مجموع اتفاقات خوبی برای ناسور افتاد است.

وی از اکران ناسور در کشورهای لبنان و عراق و کانادا و برخی دیگر از کشورها در آینده نزدیک خبر داد.

جایگاه ناسور در انیمیشن ایران، جایگاه قابل توجه ای است

فهیم هم در خاتمه تاکید کرد: جایگاه ناسور در انیمیشن ایران، جایگاه قابل توجه ای است و ما باید از این نوع فیلم ها حمایت کنیم اما نباید به همین اندازه قانع باشیم. ضمن اینکه یادمان باشد که تا چند سال دیگر انیمیشن، سینمای اصلی جهان خواهد شد و ما نباید از آن عقب باشیم. عجیب است که دوستان ما بنیاد بازی های رایانه ای راه اندازی می کنند اما شاهد راه اندازی بنیاد انیمیشن در کشور نیستیم .

وی گفت: کشوری مثل ژاپن، یوگسلاوی و چکسلواکی توانستند انیمیشن بومی خودشان را پیدا کردند اما انیمیشن های ما چنین لحنی را پیدا نکردند. امیدواریم مدیران و انیماتورهای ما در این زمینه تلاش های بیشتری از خودشان نشان دهند. اکثر کشورها در حوزه انیمیشن جایگاهی پیدا کردند اما ما با وجود تحول عظیمی که انقلاب در کشور ایجاد کرد هنوز ناتوان از تولید یک انیمیشن با کاراکترهای ایرانی و مذهبی هستم. این درحالی است که «ناسور» در این راستا می تواند حرکت و گام مهمی تلقی شود.

رسول شادمانی هم خبر داد دو هفته آینده به مناسبت اربعین حسینی(ع) و 28 صفر،  برنامه سینما روایت برگزار نخواهد شد.