تهران: سازمان منافقین می‌خواست با ترور، علقه مردم به انقلاب را از بین ببرد

به گزارش حلقه وصل، نشست باشگاه مستند فرهنگسرای انقلاب اسلامی با نمایش و نقد و بررسی مستند « صبحانه با طعم مرگ» محمدعلی شعبانی، نویسنده و کارگردان مستند «صبحانه با طعم مرگ»،  محسن سهرابی، از خانواده قربانیان ترور ، بهروز بقایی، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون چهارشنبه 19 آبان در سالن سپیده این فرهنگسرا برگزار شد.

در ابتدای این نشست محمدعلی شعبانی پس از ادای احترام به حضور بهروز بقایی در این نشست ،گفت: فیلم صبحانه با طعم مرگ از پشینهاد ساخت اثری درباره یکی از زنان شهیده انقلاب شروع شد. فکر کردم می توانیم تاریخچه و سوالی را طرح کنیم که چرا این انسان به شهادت رسیده است که اگرعقبه آن را ندانیم کار ما هم تبدیل می شود به همین کارهای معمولی.

وی در ادامه افزود: از ابتدای کار دو شخصیت را کنار هم گذاشتیم، یکی حاج محسن اسکندری و مسعود رجوی را که از در بزنگاهی به هم می رسند و این فرصت خوبی بود تا درامی شکل بگیرد. اینکه نیروهای رجوی، نیروهای امام را هدف قرار می دهند و وقتی خود فرد را نمی یابند، خانواده اش را می زنند. سوال من این بود که اگر تاریخ شما را به عنوان سازمان مجاهدین مورد سوال قرار بدهد می پرسد که دشمن شما امام بوده اقای اسکندری را می خواستید هدف قرار دهید، جرم خانواده ای که می تواند مستقل از پدر تصمیم بگیرد چه بوده جرم بچه ای که به سن انتخاب نرسیده چه بوده؟

وی به نقش محسن اسکندری در شکل دهی به این مستند این طور اشاره کرد: بعد متوجه شدیم  آقای اسکندری پژوهش مفصلی بر موضوع مجاهدین انجام داده اند و قصه فیلم را هدایت کردند و نقش پژوهشگری آقای اسکندری در این مستند واقعی است و ما با پژوهشگری مواجهیم که زخم دیده است. 

کاترین اشتون هم این مستند را دید

شعبانی درباره نمایش این مستند برای برای کاترین اشتون گفت: وقتی خانم اشتون به ایران امدند قصد داشتند طی جلسه ای وضعیت ترور در ایران را بررسی کنند و ما به این نتیجه رسیدیم که روی این موضوع که از قربانیان ترور هستیم کار کنیم و این فیلم را وزارت خارجه در سفر ایشان نمایش داده بود. 

ایلیا محمدی نیا، مجری -کارشناس این نشست درباره مستند «صبحانه با طعم مرگ» گفت :اینکه  آقای شعبانی درباره شخصیت های معروف فیلم نساختند و کسانی را موضوع اثرشان قرارداده اند که ممکن است در زندگی روزمره آنها را ببینم از نقاط برجسته این اثر است. ما با مستندی که از ویژگی اخلاقی قهرمانش صحبت کند، مواجه نیستیم بلکه آقای شعبانی دست روی خانواده با محوریت یک زن و مادر می گذارد.

شعبانی درباره انتخاب قهرمان مستند و زاویه دید آن خاطر نشان کرد: از ابتدا دوست داشتم قهرمان ابتدا یک زن و در قدم دوم یک مادر باشد. او اصلا سازمانی و نظامی و تشکیلاتی نگاه نکنیم. هرچه مناسبات این چنینی به کار اضافه می کردیم ممکن بود بی طرفی ما خدشه دار شود و راست ما را هم باور نکنند. 

بهروز بقایی: چرا شهیده این داستان، قهرمان مستند نشد؟

در بخشی از این نشست بهروز بقایی که در جمع مخاطبان این نشست حضور داشت و درباره اینکه چرا بانوی شهیده را شخصیت اصلی مستندش قرار نداده، سوال کرد که شعبانی این طور پاسخ داد: به نظرم رسید هرچه قهرمان اصلی را پنهان کنیم که موفق تر هستیم. باب شده که در معرفی شهدا به سراغ سلوک شخصی و وجوه فردی آنها می رویم ولی وقتی با موضوع کلان تری مواجه هستیم، باید قدری زاویه دیدمان را عوض کنیم. 

این مستند بیش از بضاعت خود از سازمان مجاهدین گفته است

داوودکاظمی، پژوهشگر درباره این مستند گفت: سازمان مجاهدین برهه های متفاوتی را پشت سرگذاشته است و همه این مقاطع را نمی شود با یک نگاه، بررسی کرد. در این مستند با مقطعی از فعالیت سازمان مجاهدین مواجهیم که سازمان به دنبال سهم خواهی است و ترور. آقای شعبانی مجبور بودند که داستان سازمان را از ابتدا تعریف کند. مسئله فیلم ریشه شناسی سازمان نیست و از این لحاظ بیش از بضاعت خودش به موضوع سازمان مجاهدین پرداخته بود. 

وی در ادامه افزود: در سال های منتهی به پیروزی انقلاب سازمان فعالیت خاصی ندارد؛ تقی شهرام که مسئولیت تغییر ایدئولوژی سازمان را داشته از ایران رفته و مسعود رجوی در زندان است. این مقطع، مقارن با شدت گرفتن انقلاب از لحاظ مذهبی است. اما مجاهدین بعد از پیروزی، به صف مجاهدین پیوستند و شروع کردند به سهم خواهی و وقتی می بینند که هیچ سهمی را نمی توانند کسب کنند به دنبال جذب قدرت. مجاهدین هم کسانی بودند از بافت همین مردم.

سازمان می خواست با ترور علقه مردم به انقلاب را از بین ببرد

شعبانی با تاکید بر اینکه مجاهدین از بافت همین مردم بودند، یادآور شد: به همان نسبت که نقش های مثبت این فیلم از بطن جامعه آمده اند نقش های منفی هم از همین مردم هستند اما خب به هر حال مشی متفاوتی داشتند. باید در بیان تاریخ باید شرافت داشت و چگونه گفتن تاریخ مهم است. مجاهدین را بدون برچسب های عرفی بررسی کنیم باز هم در قصه بازنده اند چه بهتر که واقعیت را عینا بیان کنیم. وی در ادامه به روش سازمان در ترور مردم عادی اشاره کرد و گفت: من بسیاری از گزارشات ترور های سازمان مجاهدین را خوانده ام. اگر کسی  در حد معمولی چهره مذهبی داشت مثلا مسجد می رفت را ترور می کردند. نزدیک 12 هزار نفر ترور انجام شده و آنها قائل به قطع سرانگشتان انقلاب در میان مردم بودند تا علقه مردم کوچه و بازار از بین برود. 

کاظمی در این رابطه گفت :سازمانی که اعضای خودش را در تصفیه سازمانی می کشد، بعید نیست دست به کشتار مردم برند. 

همه ما ممکن است به جایی که سازمان رسید، برسیم

در بخش بعدی این نشست محسن اسکندری که همسر، فرزند و دو تن از اعضای خانواده اش را در جریان ترور منافقان بر سر سفره صبحانه از دست داده برای سخنرانی دعوت شد. او در ابتدا گفت: فقط گروه خاصی نیستند که به این نتیجه می رسند که باید نزدیک به 12 هزار نفر را بکشند همه ما اگر همه ارتباط مان با خدا و آنچه هستیم، قطع بشود و محبت شدید به قدرت و هویت فرضی و دنیا پرستی پیدا کنیم ممکن است به این چالش ها کشیده شویم.اگر انسان از خودش مراقبت نکند ممکن است به اینجا برسد. اگر دست ما در دست خدا نباشد همه ما ممکن است به این مرحله برسیم. 

این خانواده قربانی ترور در ادامه افزود: خانواده من یکی از این 12 هزار خانواده ای بود که قربانی شد. منتی هم بر کسی نداریم. تشخیص ما این بودکه حضرت امام انسانی الهی است و سخن او از آموزه های قرآن است و ما حاضر بودیم که زندگی مان را برای امام بدهیم. ما نظم دنیا را برهم زدیم، در زمانی که کسی جرات نداشت بگوید نه شرقی نه غربی، ما این حرف را زدیم و این برای ابرقدرت ها سنگین بود و  آنها را متحد کرد که ما را زمین بزند و چنین کارهایی هزینه دارد. 

آنچه دیدم را نمی توانم بیان کنم

وی با اشاره به سهم خواهی سازمان مجاهدین از انقلاب، یادآور شد: اما عده ای از مردم بعد از انقلاب گفتند سهم ما چه شد؟ ما هم مشکلی در سهم دادن نداشتیم اما آنها اصل انقلاب را قبول نداشتند. مشکل این آقایان تغییر موضع بود و این خطر برای همه ما وجود دارد .به هیچ وجه به خودمان اعتماد نکنیم. 

اسکندری با اشاره به تلخی حادثه ترور همسر، فرزند و اقوامش گفت: هنوز آن چیزی که در خانه مان دیدم را نمی توان بیان کنم ولی چون راه ما حق بود، پشیمان نیستم ما تکیلف خودمان را برای خدا انجام دادیم. ولی سوال این است که چرا بعضی آقایان سیاستمدار مسیرشان عوض شده است؟

در پایان باشگاه مستند فرهنگسرای انقلاب اسلامی از محسن اسکندری، محمدعلی شعبانی و داوود کاظمی با حضور بهروز بقایی تقدیر شد. میهمانان این نشست با شرکت کنندگان عکس یادگاری  گرفتند. نشست بعدی باشگاه مستند، 26 آبان ماه به نمایش و نقد و بررسی مستند «آقای نخست وزیر» ساخته محمدرضا امام قلی اختصاص خواهد یافت.