
به گزارش حلقه وصل، پس از آنکه نهضت ملی شدن نفت به پیروزی رسید، مصدق از آیت الله کاشانی و مذهبیونی که در احقاق این حق ملی نقش مهمی داشتند جدا شد.
این جدایی به آمریکا و انگلیس که مصدق را مانعی برای رسیدن به اهداف خود می دیدند فرصت داد تا طرح کودتا علیه او و برکناری اش را کلید بزنند.
مستند «کودتای آمریکایی» به بررسی و چگونگی اجرایی شدن این عملیات می پردازد؛ اگرچه در این فیلم به نقش آیت الله کاشانی در ملی شدن صنعت نفت اشاره ای نشده است.
28 مرداد یادآور کودتای ننگین و تاریکی است که شیرینی نهضت ملی شدن صنعت نفت را در کام ملت ایران به تلخی کشاند؛ ماجرا از این قرار بود که پس از پیروزی قیام 30 تیر به رهبری آیت الله کاشانی که موجب روی کار آمدن مجدد دکتر محمد مصدق شد، مصدق در صدد افزایش اختیارات خود و محدود کردن اختیارات مجلس شورای ملی برآمد و بنای اختلاف با آیت الله کاشانی را گذاشت در این مرحله از تاریخ ایران بود که دولت های استعماری به فکر ایجاد اختلاف بیشتر و نفوذ بیشتر خود در ایران برآمدند.
کودتای نظامی 28 مرداد را باید در اصل، یک کودتا بر اساس طرحی انگلیسی قلمداد کرد چه اینکه انگلیس پس از کوتاه شدن دست خود از صنعت نفت ایران، منابع بسیاری را در منطقه و به ویژه در ایران از دست داد با قطع امید از رسیدن به توافق، مطالعه بر روی طرح یک کودتای نظامی را آغاز کرد.
آمریکا در ابتدای امر با این موضوع مخالفت کرد ولی پیروزی آیزنهاور در انتخابات ریاست جمهوری این کشور تغییرات گسترده ای را در سیاست خارجی آمریکا به وجود آورد و بدین ترتیب، آمریکا و انگلیس، ستاد مشترکی را در ایستگاه اطلاعاتی انگلیس در قبرس تشکیل دادند و عملیات کودتا را طرح ریزی کردند.
نویسندگی و کارگردانی این مستند را Joe Ayella بر عهده داشته است.
«کودتای آمریکایی» پنجشنبه 27 اسفندماه ساعت 23 از شبکه افق پخش می شود و تکرار آن هم برای ساعت 16 روز جمعه در نظر گرفته شده است.