تاریخ انتشار:
12:07 - 6 دی 1394
کد خبر: 11834
روزبه:
تهران: شاعر بدون درک معرفت‌شناختی از ماهیت شعر انقلاب، نمی‌تواند شاعر انقلاب باشد
محمدرضا روزبه گفت: کسانی که در جشنواره‌های انقلاب و شعر آیینی و دفاع مقدس و... شرکت می‌کنند، لزوما شاعر انقلاب نیستند بلکه شاعرانی که آثارشان وقف مولفه‌ها و دغدغه‌های انقلاب اسلامی است شاعر انقلاب هستند.
به گزارش حلقه وصل، هنوز هم که هنوز است بعد از گذشت حدود 4 دهه از وقوع جریانی با عنوان «شعر انقلاب» در ایران، شناخت شاخصه‌ها و مولفه‌های نظری - ماهوی این جریان ادبی فراگیر نشده است. این البته به ضعف کلی جریان پژوهش در کشور مربوط می‌شود، ولی تکثرگرایی شعری و در هم تنیدگی موضوعی اشعار امروز هم، به این نامشخصی و عدم فراگیری دامن زده است. از این رو با همه تکرارها و مکررات هنوز هم نیازمند پرسش از مولفه‌های اصلی جریان «شعر انقلاب» هستیم. هرچند شاید تعیین دقیق این مولفه‌ها نه ممکن باشد و نه حتی سودمند؛ اما هر جریان ادبی بعد از گذشت 4 دهه از عمرش، ناگزیر از پرسش درباره خویش است؛ چه این پرسش جواب محصلی در پی داشته باشد، چه نداشته باشد ضروری است؛ زیرا کمترین سودمندی‌اش وضوح‌بخشی به نقشه راه آینده یا آسیب‌شناسی درون‌گروهی است. با هدف این پرسش‌گری و به بهانه برگزاری «پنجمین جشنواره شعر انقلاب» در حوزه هنری، با شاعران معاصر هم‌سخن شدیم:
محمدرضا روزبه، شاعر، ادیب، منتقد و مدرس دانشگاه درباره ضرورت تعیین مولفه برای شعر انقلاب اسلامی گفت: اگر بخواهیم از منظر تاریخ ادبیات‌نگاری به جریان شعر انقلاب اسلامی نگاه کنیم، تعیین مولفه و شاخصه برای اشعار این جریان ضرورت دارد و مجبوریم در مسیر شناخت شاخصه‌های آثار این جریان گام بزنیم.
وی ادامه داد: از سوی دیگر اگر در سطح دیگری معتقد به ماهیتی معرفت‌شناسانه برای شعر انقلاب اسلامی باشیم، باز باید معیارها و مولفه‌های این شعر را بشناسیم و معرفی کنیم تا شاعران در چارچوب این معیارها و مولفه‌ها شناخت مناسبی از این جریان پیدا کنند و اگر می‌خواهند در این جریان شعر بگویند در مسیر این شناخت ماهوی و معرفت‌شناسانه حرکت کنند.
روزبه ادامه داد: به عبارت دیگر اگر شاعری بخواهد شاعر انقلاب شناخته شود راهی جز این ندارد که شناختی از این ماهیت داشته باشد و از لحاظ معرفت‌شناختی با رویکردها و آموزه‌ها و انگیزه‌های معرفتی شعر انقلاب آشنا باشد.
این استاد ادبیات دانشگاه خاطرنشان کرد: از این نظر کسانی که در جشنواره‌های شعر انقلاب و شعر آیینی و شعر دفاع مقدس شرکت می‌کنند، شاعر انقلاب اسلامی نیستند بلکه شاعرانی که آثارشان وقف مولفه‌ها و آموزه‌ها و دغدغه‌های انقلاب اسلامی است شاعر انقلاب است.
وی گفت: اما سطح دیگری هم وجود دارد که در آن می‌توان به شعر از منظر زیبا‌شناسانه نگریست و همه شعرها را به عنوان آثار هنری هر دوره‌ای مورد توجه و تحلیل قرار داد. طبیعی است که شعر هر دوره‌ای معرف هنجارهای دوره‌ای عصر خود است ولی فارغ از این‌ها به عنوان یک اثر زیباشناختی مورد توجه است. این بررسی به عنوان بررسی آکادمیک توسط چهره‌های دانشگاهی لازم است.
روزبه گفت: البته باید در نظر داشت که عده‌ای برای شعر انقلاب قائل به چارچوب‌هایی هستند که به شعر انقلاب صورت یک ایدئولوژی می دهد؛ فارغ از اینکه ما موافقت یا مخالفت ما با این ایدئولوژی باید بداینم که اگر چنین چارچوبی را بپذیریم تعداد شعرها و شاعرانی که در جریان شعر انقلاب اسلامی می‌گنجند محدود می‌شود و فقط کسانی که به این چارچوب‌ها معتقدند و خود را در آن قرار می‌دهند شاعر انقلاب هستند و شعر انقلاب می‌گویند.
این شاعر و منتقد ادبی در پایان افزود: اما اگر قائل به چارچوب خاصی نباشیم، می‌توانیم همه گروه‌های ذکر شده را تحت تاثیر حال و هوای انقلاب اسلامی بدانیم که متاثر از این رویداد بزرگ شعر گفته‌اند.
لینک کوتاه خبر:
hvasl.ir/news/11834
حلقه وصل را در پیامرسانها دنبال کنید
مشتریان نفت ایران در ۷ سال گذشته +فیلم
راز اصرار بر «مذاکره و ملاقات به هر قیمت» چیست؟