به گزارش حلقه وصل، «محمدصادق کوشکی» تحلیلگر مسائل بین‌الملل و استاد دانشگاه در خصوص اظهارات متناقض مقامات سعودی در قبال ایران و احتمال تغییر در مناسبات ریاض با تهران، سیاست خارجی سعودی‌ها در منطقه غرب آسیا و به ویژه در خلیج فارس را کاملا تابع سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا برشمرد.
کوشکی گفت: در مقطع فعلی و در چند ماه اخیر، با توجه به رویکرد آمریکا مبنی بر عقب نشینی در برابر ایران، سعودی‌ها هم به این نتیجه رسیدند که مثل گذشته نمی‌توانند روی حمایت آمریکا از خودشان حساب کنند و به همین دلیل هم ناگزیر شدند سیاست خود را در قبال ایران تغییر دهند. حتی به دنبال برقراری روابط و بازسازی روابطشان با ایران باشند.
وی یادآور شد: اما از آنجایی که در این مسیر موانعی وجود دارد و این موانع را خود سعودی‌ها در گذشته ایجاد کردند، بازگشت آنها با سرعت زیاد، به سمت ایران و برقراری رابطه، برایشان دشوار است و باید موانعی را که خودشان در گذشته ایجاد کردند، کنار بگذارند تا آن وقت بتوانند رابطه خود را با ایران عادی سازند.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل پشتیبانی و همراهی سعودی‌ها با گروه تروریستی بدنام مجاهدین خلق، جنگ تبلیغاتی خشن و طولانی سعودی‌ها علیه ایران در رسانه‌ها و فضای عمومی جهان عرب، ایجاد مشکل برای دولت‌های عراق و سوریه، پشتیبانی از تروریسم گسترده تکفیری در سطح منطقه، دخالت‌های گاه و بیگاه در امور داخلی ایران، تلاش برای تجزیه ایران و حمایت از گروه‌های تجزیه طلب در داخل خاک ایران و حمایت از گروه‌های تروریستی تکفیری فعال در ایران را بخشی از موانعی خواند که سعودی‌ها در مسیر برقراری رابطه با ایران ایجاد کردند و افزود: خودشان باید این موانع را کنار بگذارند تا امکان بازسازی رابطه با ایران را به دست بیاورند.
به گفته کوشکی سعودی‌ها مجبور هستند و باید در این مسیر تلاش کنند.
*آمریکایی‌ها به درستی فهمیده‌اند که نباید در خلیج فارس با جمهوری اسلامی وارد منازعه شوند
وی در پاسخ به این پرسش که آیا پیروزی شخص دیگری به جز ترامپ در انتخابات آتی آمریکا، منجر به تغییر در سیاست سعودی‌ها در قبال ایران خواهد شد؟ گفت: سیاست آمریکا در منطقه خلیج فارس، خیلی تابع بودن یا نبودن ترامپ نیست، آمریکایی‌ها به درستی فهمیده‌اند که نباید در خلیج فارس با جمهوری اسلامی وارد منازعه شوند و به درستی فهمیده‌اند بایستی در برابر ایران عقب نشینی کنند و این ارتباطی به این ندارد که چه کسی در آمریکا رئیس جمهور باشد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: سعودی‌ها هم این نکات را می‌دانند و به همین دلیل است که دست از مواضع گستاخانه و جنگ طلبانه سال گذشته خود برداشته‌اند. البته مجبورند چنین کنند، چون گزینه دیگری پیش روی خود نمی‌بینند و مجبورند برای عادی سازی رابطه با ایران، تلاش جدی صورت دهند.
وی درباره اینکه اگر سعودی‌ها چنین نکردند، چه خواهد شد؟ اظهار داشت: اگر چنین نکردند، ما ضرر نمی‌کنیم، آنها ضرر می‌کنند. ما محتاج رابطه با سعودی‌ها نیستیم، آنها ناگزیرند رابطه خود را با ایران بهتر کنند.
* ۴۰ سال است این سیاست را اتخاذ کرده‌ایم
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل درباره سکوت عربستان در قبال «ابتکار صلح هرمز» که از سوی حسن روحانی رئیس جمهوری در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شد، یادآور شد: این طرح، ابتکار آقای روحانی نیست، این سیاست ثابت ایران در ۴۰ سال گذشته بوده است و نوآوری نیست. ۴۰ سال است که ایران همین نکته را مطرح می‌کند، یعنی خروج قدرت‌های بیگانه از خلیج فارس و حفظ امنیت آن توسط کشورهای پیرامونی.
کوشکی اضافه کرد: این سیاستی بوده که از سال ۱۳۵۹ تا امروز هزاران بار تکرار کرده‌ایم و سعودی‌ها در جایگاهی نیستند که این سیاست را بپذیرند، چون پذیرش این سیاست به معنی خروج آمریکا و انگلستان از خلیج فارس است که سعودی‌ها اختیاری در این قصه ندارند و به همین دلیل است که سکوت کرده‌اند.
وی در عین حال گفت: البته سعودی‌ها نمی‌توانند مخالفت علنی و جدی هم بکنند، چون توان مخالفت ندارند، پس سکوت بهترین موضع گیری در شرایط فعلی بوده است.
این استاد دانشگاه همچنین خاطرنشان کرد: ولی هر زمان که سعودی‌ها و بقیه کشورهای منطقه واقعا بتوانند و بخواهند این نظریه جمهوری اسلامی ایران را بپذیرند، جمهوری اسلامی آماده همکاری با کشورهای حاشیه خلیج فارس بوده و هست.
*سعودی‌ها مشکلات جدی دارند و نمی‌توانند به سادگی رابطه برقرار کنند
کوشکی در ارزیابی از بهبود مناسبات دیپلماتیک ریاض و تهران در آینده نزدیک، با بیان اینکه این موضوع بستگی به حرکت سعودی‌ها دارد، اظهار داشت: ما با برقراری رابطه مشکلی نداریم. یکسری مباحث حقوقی است که سعودی‌ها باید تکلیف آن را مشخص کنند از جمله سرانجام پرونده کشتار حجاج در منا و برخی پرونده‌های حقوقی که برای شهروندان ایرانی در عربستان سعودی ایجاد شده بود. اینها باید حل و فصل شود و غیر از این، ایران برای برقراری رابطه مشکلی ندارد.
وی با بیان اینکه ایران مشکل اساسی و بنیادی برای برقراری رابطه ندارد، اضافه کرد: سعودی‌ها مشکلات جدی دارند و نمی‌توانند به سادگی رابطه برقرار کنند و باید موانع زیادی را پشت سر بگذارند.
کوشکی در ارزیابی خود در این خصوص گفت: شاید در مدت کوتاه این قضیه (بهبود روابط دیپلماتیک) اتفاق بیفتد، البته بستگی به این دارد که سعودی‌ها موانعی که ایجاد کرده‌اند را بردارند.