تهران: عزاداری نکنید، به آنتالیا بروید!

همواره و همه جا هستند آدم‌هایی که ساز مخالف زدن را یک امتیاز می‌دانند. همه ساله در زمان عزاداری، عده‌ای پیدا می‌شوند در رسانه‌ها و حالا گروه‌های مجازی و محافل خانوادگی و...، رهنمود می‌دهند که مثلاً چرا این نذرها خرج نیازمندان نمی‌شود؟ چرا فلان مداح فلان بداخلاقی را مرتکب شده، چرا سینه‌زن‌ها مرتکب خلاف می‌شوند و به جای این کارها خودشان را اصلاح نمی‌کنند و هزار و یک جور ایرادهای مشابه که برخی هم وارد است، اما شرح و بسط دارد و البته این جماعت نق‌زن به آن شرح و حاشیه اثر کاری ندارند.

اینها اغلب چند وجه مشترک دارند؛ عموم آن‌ها که خودشان اهل عزاداری نیستند. به هر دلیلی کشش رفتن به این محافل را ندارند و بنوعی درصدد توجیه این رفتار خویشند. دیگر اینکه هیچ چیز از تاریخچه این عزاداری‌ها و تأثیرات آن‌ها و ماهیتشان نمی‌دانند. اهل کتاب و مطالعه هم نیستند که منابعی هم به آن‌ها معرفی کنی و بحث را هم برای اقناع آغاز نمی‌کنند، به هر ایرادشان که پاسخ دهی، مسأله پیش پا افتاده دیگری را به میان می‌کشند. شیوه آنان هم این است که گاه حرف حقی را می‌زنند و اما نتیجه باطلی می‌گیرند. فقط هم ایراد می‌گیرند و هیچ وقت جلوتر نمی‌روند، یعنی اهل راه حل ارایه کردن نیستند. بیشتر هم دلسوزی‌هایشان در مسایل مذهبی گل می‌کند. این‌ها همین جماعتی هستند که در فاجعه «منا» با شقاوتی حیرت‌آور، حجاج را بازخواست می‌کردند که چرا پول حج خود را پل نساختند و اصلاً چرا رفتند و...

باور کنید همین‌ها در قصه حمله تروریستی «شارلی ابدو» نخستین کسانی بودند که برای قربانیان آن شمع روشن کرده و در فضای مجازی معرکه گرفتند و صدای آن‌ها در هنگام سفرهای بسیاری به تایلند و آنتالیا و مانند آن در آستانه تعطیلات سال نو و تابستان و... هرگز شنیده نمی‌شود که بپرسند چرا پول این سفرها صرف پل سازی و مدرسه سازی نمی‌شود، اما همین که جایی پای امری دینی و مذهبی به میان آید، این‌ها سر و کله‌شان پیدا می‌شود!

در یکی از گروه‌های مجازی دوستی نوشته بود؛ دیروز در مراسم تشییع یکی از قربانیان منا در شهر قم اعلام شد که ایشان، 120 یتیم را سرپرستی کرد و بیش از 100 واحد مسکونی برای زوج‌هایی از همین ایتام در دست ساخت داشت و افزوده بود، این یکی از همان حجاجی است که عده‌ای کاسه داغ‌تر از آش مدعی‌اند چرا پولش را صرف فقرا نکرده و صرف سفر حج کرده است!

خوب است یک تحقیقی بشود تا همه بدانند آدم‌هایی که این رهنمودها را می‌دهند، خودشان چقدر در این کمک‌ها و کارهای خیر پیشقدم بوده‌اند! در جایی دیگر هم یکی خیلی هیجان زده شده بود که این همه طلا در حرم ائمه اطهار(ع) ضرورت ندارد و چرا این‌ها را بین فقرا تقسیم نمی‌کنند و بزرگواری هم به او پاسخ خوبی داد که: برادر جان! کاش در ماجرای ساخت ضریح تازه امام حسین(ع) خودت به عنوان نمونه می‌آمدی و می‌دیدی، کسانی که این طلاها را می‌دادند و با گریه و التماس خواهش می‌کردند، انگشتر نامزدی و گوشواره و النگو و تکه طلایی که گاه تمام دارایی‌شان بود، حتماً در ساخت ضریح به کار رود، همان فقرا و ضعفایی بودند که شما دنبال بخشیدن طلاها به آنان هستی، وگرنه بندرت از جماعت بوگاتی‌سوار و دارای ویلاها و خانه‌های چندین میلیاردی، کسی طلایی برای این کار نذر می‌کند، جان کلام آنکه اتفاقاً این عظمت نشان عشق همان طبقه‌ای است که با وجود نیاز خویش، از خود می‌گذرد و دار و ندارش را نذر می‌کند. بنابراین لازم نیست شما غصه آن‌ها را بخوری و نماینده ایشان شوی!

عزاداری نکنید، به آنتالیا بروید!

بگذریم، بی‌شک باید محافل عزاداری و هیأت‌های مذهبی آسیب‌شناسی شوند. آنچه آمد به معنای پذیرش تمام و کمال وضع موجود نیست. همچنان در گذشته هم بزرگان این عرصه چنین دغدغه‌هایی داشته و متفکرانی مانند شهید مطهری با تألیف آثار درخشانی چون «حماسه حسینی» تلاش کرده‌اند تا عزاداری حقیقی را به مردم بشناسانند، اما این نباید  به معنای قبول حرف‌های بی‌ریشه‌ای که در جهت زدن ریشه عزاداری‌های اهل‌بیت(ع) است، باشد. اگر 1400 سال باورهای آرمانی شیعیان دست نخورده باقی مانده و محکمات اعتقادی ایشان نسل به نسل دوام یافته، اثر حفظ و زنده نگه داشتن همیشه شعایر بوده و بس.

چنانچه بنا بود به میل جماعت نق زن همیشگی، رفتار شود و همه چیز تعطیل شود و پولش صرف امور مورد ادعای آنان شود، بی‌گمان فقر و فاقه ریشه کن نمی‌شود، اما این شعایر که خود می‌تواند مرجعی اصلی برای بسط عدالت و ریشه کنی ستم و فقر باشد، بی‌تردید تا امروز محو شده و اثری از آن باقی نمی‌ماند. چیزی که برخی مغرضان در پس این دلسوزی‌های مزورانه، در حقیقت به دنبال آنند و عده‌ای ناآگاه نیز ندانسته به ابزار دست آنان تبدیل می‌شوند.