تهران: علوم انسانی سکولار باب آزاداندیشی را بسته است/ صندوق حمایت از پژوهشگران علوم انسانی راه‌اندازی می‌شود

به گزارش حلقه وصل، نشست خبری سومین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی صبح امروز (20 مهر ) با حضور حجت‌الاسلام رضا غلامی رئیس شورای سیاست‌گذاری این کنگره، عطاءالله رفیعی آتانی دبیر علمی و فرزاد جهان‌بین دبیر شورای سیاست‌گذاری کنگره در مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا برگزار شد.

به دنبال تحمیل علوم انسانی اسلامی به کشور نیستیم

در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام غلامی طی سخنانی عنوان کرد: امروز در شرایطی درباره کنگره علوم انسانی اسلامی صحبت می‌کنیم که شاهد گسترش روزافزون این حرکت هستیم. هزاران استاد و عالم حوزوی مشغول فعالیت علمی جدی در زمینه شکل‌گیری علوم انسانی اسلامی هستند.

وی با اشاره به اینکه به دنبال تحمیل علوم انسانی اسلامی به کشور نیستند، اظهار داشت: ما تلاش داریم در یک فضای کاملاً علمی مباحث گسترده علوم اسلامی را به جامعه عرضه کنیم. اصولاً علوم انسانی اسلامی ثمره آزاداندیشی است و فقط در این فضا می‌تواند به درستی فهم شود.

غلامی در ادامه افزود: علوم انسانی سکولار عملاً باب آزاداندیشی را بسته و ما امروز شاهد استبداد علمی آزاردهنده‌ای هستیم. این علوم در دانشگاه‌ها همواره در اقلیت بوده اما اقلیتی روزآمد. این یعنی خودکامگی علمی و به راه انداختن تک‌صدایی در جامعه چراکه ما امروز با نگاه سرسخت ایدئولوژیک در متن علوم انسانی سکولار روبه‌رو هستیم که البته نقد آن چیزی از این واقعیت کم نمی‌کند.

وی با بیان اینکه علوم انسانی سکولار متعلق به قدرت و سلطه است و اساساً‌ دغدغه کشف حقیقت و انطباق با مسائل اجتماعی را ندارد، یادآور شد: در این چند دهه شما ملاحظه کنید این علوم انسانی سکولار به جز همراهی با استکبار و تئوریزه کردن مفاهیم آن کار نکرده است. هیچ زمانی ما ندیدیم که نقدهای علم سکولار ناظر بر شرایط اسفبار باشد که افراد آن را به وجود آوردند اما نقطه مقابل می‌بینیم که این‌ها هر تلاشی برای خروج پیکره غرب یا مخالفت را انگ جنایت علیه بشریت نشان می‌دهند.

ضرورت خروج دانشگاه‌ها از اسارت علوم انسانی سکولار

غلامی تأکید کرد: دانشگاه‌ها باید از اسارت علوم انسانی سکولار خارج شوند. باید اجازه دهیم اساتید تفکر کنند و آزادی اندیشه و بیان داشته باشند و کسی را برای حرف زدن در لیست سیاه قرار ندهیم. ما معتقدیم سیستم مدیریتی به ویژه در عرصه اقتصاد باید از شر تحلیل‌ها و نسخه‌پیچی‌های علوم انسانی سکولار خارج شود. چیزی که تا کنون ما را به بیراهه برده است.

رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا با تأکید بر اینکه عده‌ای امروز ما را متهم به حکومتی بودن می‌کنند در حالی که هیچ دولتی تا کنون حامی ما نبوده است، توضیح داد: دولت آقای روحانی هر کاری برای تمسخر علوم انسانی اسلامی می‌کند حتی خود ایشان هم در سخنرانی‌هایشان چنین مسائلی را نشان داده‌اند. اگر روزی فرصت بشود ما هم صحبت می‌کنیم که چه اتفاقاتی در این کشور می‌افتد و چطور جریان روشنفکری سکولار با پول‌های کلان در کشور نسخه‌پیچی می‌کنند و بعد هم می‌گوید که به جایی تعلق ندارد!

وی در پایان اظهار داشت:‌ کنگره علوم انسانی اسلامی پیش از آنکه یک کنگره باشد طرز فکر و منشی اجتماعی برای ساختن، پیشرفت و خارج شدن از عقب‌ماندگی است.

9 تا 12 آبان سومین کنگره علوم انسانی اسلامی

در ادامه این نشست رفیعی آتانی عنوان کرد: سومین کنگره علوم انسانی اسلامی از 9 تا 12 آبان ماه با همکاری 38 مرکز و اهداف ارائه محتواهای علوم انسانی اسلامی، تضارب آراء و جریان‌سازی فرهنگی، ایجاد فرصت برای سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان علوم انسانی و ارزیابی مسائل آموزشی و پژوهشی علوم انسانی به نگاه اسلامی و در نهایت کشف استعدادهای جدید به ویژه بین جوانان برگزار می‌شود.

وی با اشاره به اینکه کمیسیون‌های مختلفی در دبیرخانه دائمی کنگره فعال هستند، افزود: کار دیگر ما تهیه کتاب نظریه‌پردازی در قلمرو علوم انسانی اسلامی است. این نظریه‌پردازی در سطحی بالاتر از مقالات علمی پژوهشی است. امیدواریم اولین شماره این نظریات به زودی منتشر شود.

رفیعی همچنین یادآور شد: اعطای جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی نیز نظیر سال گذشته به چند تن از برگزیدگان این حوزه صورت خواهد گرفت.

12 کمیسیون فعال در دبیرخانه کنگره

در پایان این نشست فرزاد جهان‌بین دبیر شورای سیاستگذاری سومین کنگره علوم انسانی اسلامی با اشاره به اینکه نگاه‌شان به کنگره فرآیندی است، افزود: طرح علوم انسانی اسلامی باید به صورت طبیعی در دانشگاه‌ها اتفاق بیفتد و این امر پروژه‌ای و تحمیلی نیست چنین کاری با نقدی عالمانه و نشان دادن قوت‌ها صورت می‌گیرد. بر این اساس رویکرد کنگره یک رویکرد کاملاً‌ مشارکتی با مراکز دانشگاهی و حوزوی است.

وی با قرائت 12 کمیسیون فعال در دبیرخانه کنگره عنوان کرد: دانشگاه‌هایی چون تبریز، شیراز، اصفهان، تهران، پژوهشگاه‌های مختلف در این مسیر ما را همراهی کردند. تجربه واقعی تعامل حوزه و دانشگاه با دبیرخانه کنگره مشخص است. خوشبختانه امروز عبارت علوم انسانی اسلامی مفهومی جا افتاده شده است. انشاءالله کنگره چهارم هم با افزایش کمی  و کیفی فعالیت‌های دبیرخانه و کمیسیون‌ها فعال خواهد شد.

جهان‌بین درباره راه‌اندازی مرکز نوآوری و ایده‌پردازی توضیح داد: ما غیر از گفتمان‌سازی به دنبال فضایی هستیم که بتوانیم آخرین دستاوردها را شناسایی کنیم. خوشبختانه 1100 مقاله و گزینش 200 مقاله در کنگره اول و دوم ارائه شده است. مرکز نوآوری و ایده‌پردازی تلاش دارد افراد برگزیده را ذیل نظر اساتید برجسته علوم انسانی پرورش دهد.

وی با تأکید بر اینکه صندوق حمایت از پژوهشگران علوم انسانی نیز به زودی راه‌اندازی خواهد شد، افزود: انشاءالله ما تا 10 سال آینده شاهد غلبه گفتمانی و کمی و کیفی افراد با سواد در حوزه علوم انسانی اسلامی هستیم.

استاد دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) همچنین اظهار داشت: تاکنون برای کنگره سوم 595 چکیده و 379 مقاله کامل عرضه شده است. که در حوزه اقتصاد 18 مقاله، آموزش و پرورش اسلامی 17 مقاله، تاریخ و تمدن اسلامی 13 مقاله، تعلیم و تربیت اسلامی 13 مقاله، جامعه‌شناسی اسلامی 72 مقاله و در سایر حوزه‌ها ارسال شده است.

جهان‌بین در پایان نشست درباره طرحی که قرار است به زودی برای تأسیس مدارس علوم انسانی در حوزه‌ها تدوین شود، توضیح داد: بر اساس دیدار ما با آیت‌الله مکارم شیرازی در پیش مقدمه همین کنگره قرار شد طرحی برای تأسیس مدارس علوم انسانی با همکاری ایشان تدوین کنیم که الان در مرحله تدوین آن هستیم.