به گزارش حلقه وصل، روزنامه«کیهان» در ویژههای خود نوشت:
روزنامه همشهری در این باره نوشت: اصلاح اقتصادی پیشنیاز اصلاح پولی است.
پیشنیاز اصلی رفرم پولی و حذف صفرها و تغییر پول ملی کشور، اجرای یک بسته جامع اصلاحات اقتصادی است و وقتی میتوان به موفقیت یک رفرم پولی امیدوار بود که اقتصاد از مرحله بحران عبور کرده و به یک دوره رونق پایدار با فضای رقابتی کامل رسیده باشد.
در غیراین صورت با نااطمینانی در شاخصهای کلان اقتصادی و تورم بالا، پس از گذشت چند سال، صفرهای حذفشده دوباره برمیگردند.افزون بر اینها با توسعه بانکداری الکترونیکی، حذف صفرها تأثیر چندانی در مبادلات تجاری و پولی روزمره مردم ایجاد نمیکند؛ هرچند باعث کارایی پولی در محاسبات مالی و انجام عملیات حسابداری شود. همچنین نباید تصور کرد که با حذف صفرها، قیمتها بهخودی خود کاهش مییابد و اجرای این سیاست در شرایطی که در پیک تورم قرار داریم و دولت با کسری بودجه شدید مواجه است، باعث رونق اقتصاد نخواهد شد و چهبسا در دوران رکود اقتصادی شاهد تشدید زیان شرکتها و کاهش درآمدهای مالیاتی دولت هم خواهیم بود.
به اینترتیب حذف صفرها و تغییر پول ملی در شرایط نوسان قیمتها، کسری بودجه و ناترازی پرداختهای خارجی چندان ضرورت ندارد. به همین دلیل پیشنهاد میشود که دولت دستکم در ۲سال آینده و قبل از تغییر پول ملی و حذف صفرها به سمت جراحی سیاستهای کلان اقتصادی ازجمله استقلال بخشیدن به سیاستهای پولی، انضباط دادن به سیاستهای مالی دولت، اصلاح سیاستهای یارانهها، تجارت و نظایر آن روی آورد که نتیجه آن رقابتیتر شدن اقتصاد و کاهش سلطه بخش دولتی و غیردولتی بر اقتصاد کشور باشد.
روزنامه آفتاب یزد نیز از قول حسین راغفر کارشناس اقتصادی نوشت: حذف ۴ صفر از پول ملی ممکن است از نظر مباحث نظری تغییری در اقتصاد کشور ایجاد نکند، اما در همه جای دنیا و حتی کشورهای اروپایی که این کار را انجام دادند، باعث ایجاد تورم شده است. این در حالی است که اقتصاد این کشورها کاملا باثبات و کنترل شده بود که با این وجود پس از این اقدام، شاهد تورم بودند.
در کشور ما در شرایط فعلی با حذف ۴ صفر از پول ملی اتفاقی که رخ میدهد آن است که وقتی تورم را کنترل نکردیم و تورمی رها داریم، تبدیل پول قدیم به جدید عارضهبرانگیز خواهد شد. بهطور قطع با حذف صفرهای پول ملی تورم شدیدتر میشود و اینکار در شرایط کنونی به صلاح هیچکس نیست. تمام کشورهایی که این طرح را اجرا کردند، قبل آن اقداماتی انجام دادند تا تورمشان کنترل شود و بعد این اقدام را انجام دادند که اینکار هیچ منافعی ندارد و مانند تصمیمات نادرست یکسال و نیم اخیر مسئولان، منجر به نارضایتی عمومیخواهد شد.
آلبرت بغزیان و غلامرضا اسلامیدو کارشناس اقتصادی نیز در گفتوگو با آفتاب یزد، پیشنهاد دولت را به دور از مصلحت و موجب تورم دانستند.
از سوی دیگر روزنامه آرمان نوشت: این اتفاق نشاندهنده آن است که دولت و تیم اقتصادی آن دچار یک انحراف جدی در زمینه اصل مشکلات اقتصادی شدهاند. در واقع آنها با کنارگذاشتن اصل مشکلات، اکنون سرگرم فرعیات دست چندم شدهاند. چرا که حذف صفر به خودی خود هیچ تأثیر مثبتی روی رویکردهای اقتصاد نمیگذارد. گویا وزرا و معاونان رئیسجمهوری به این موضوع توجه نکردهاند که این طرح، پروژهای زمانبر وهزینهزاست. پیشبینی اولیه کارشناسان هم این است که حداقل ۳۰۰۰ میلیارد تومان بودجه باید برای اجرای این طرح درنظر گرفته شود. علاوه بر این، اکنون بدترین زمان برای اجرای چنین طرحهای بدون اولویت و هزینهزاست.
روزنامه جامجم نیز معتقد است: با تعویض لباس، بیمار درمان نمیشود. حذف صفر از پول ملی به شرایطی بازمیگردد که یک کشور دچار ابرتورم باشد و کسری بودجه آن به بیش از ۵۰ درصد برسد. تجربه حذف چهار صفر از پول ملی در کشورهای زیادی اجرا شده اما برخی از آن کشورها توانستند به هدف شان برسند و برخی دیگر نه که این نتایج به زیرساختهای کشورها برای حذف پول ملی برمیگردد. بهعنوان مثالترکیه شش صفر و زیمباوه ۱۸ صفر از پول ملی خود حذف کردند و در حالی کهترکیه توانست وضعیت اقتصادی خود را سروسامان دهد اما زیمباوه همچنان با مشکلات اقتصادی روبهروست.
حذف صفر از پول ملی پیش شرطهایی لازم دارد کهترکیه ابتدا آنها را تهیه و تدوین کرد و بعد اقدامات خود را در زمینه حذف صفرها به اجرا درآورد. یکی از پیش شرطهای حذف صفر از پول ملی، ارائه بستههای کامل اصلاح ساختار اقتصاد و اصلاح نظام بانکی است.ترکیه با حذف شش صفر از واحد پول خود (لیر) توانست تورم را کنترل و ارزش پول ملی را تقویت کند. برای این کار هم ابتدا تورم را تحت کنترل درآورد و اقتصادش را به ثبات رساند و بعد اقدام به حذف صفر از پول ملی خود کرد. برای حذف صفر از پول ملی باید ساختار تولید نیز همراه اصلاح نظام بانکی تغییر کند که در صورت انجام ندادن این موارد نتیجهای به دست نخواهد آمد.
اما در اقتصاد ایران هنوز زیرساختها برای حذف صفر از پول ملی فراهم نیست و ساختار تولید و نظام بانکی همچنان در شرایط نابسامانی بهسر میبرند؛ بنابراین اگر در این زمینه بدون برنامه عمل کنیم، بهجای اینکه تجربهترکیه را بهدست آوریم تجربه زیمبابوه عایدمان خواهد شد.
روزنامه دولتی ایران هم از قول یک کارشناس اقتصادی تأکید کرد: این تصمیم، تصمیمی درست است اما به تنهایی راهگشا نیست. اگر انتظار برود که سایر مشکلات اقتصادی کشور مانند تورم، بیثباتی نرخ ارز، نابرابری و بیکاری که در طول سالیان طولانی بر کشور حادث شده، با این تصمیم مرتفع شود، دچار خطا شده و هرگز به وقوع نمیپیوندد. نکته مهم بعدی به چگونگی اجرای این تصمیم مرتبط است...
بیم آن میرود این سیاست درست در شرایط فعلی اقتصاد که وضعیت مساعد و مناسبی ندارد در مسیر نادرست قرار بگیرد.