کابینه پزشکیان چگونه می‌تواند اعتماد مجلس را کسب کند؟

به گزارش حلقه وصل: انتخاب و معرفی وزرا به مجلس شورای اسلامی یکی از وظایف مهم و حساس هر رئیس جمهور در ابتدای کارش است.
هم اکنون حدود یک هفته از آغاز فعالیت دولت گذشته و رئیس‌جمهور تا کنون تعدادی از معاونین خود را منصوب کرده است و در روزهای آینده هم باید وزرای خود را مجلس معرفی کند.

پزشکیان انتخاب وزرا در دولت چهاردهم را به شورای راهبری سپرد، شورایی که ریاست آن را محمدجواد ظریف بر عهده داشت و اخیرا نیز کار این شورا به اتمام رسید.

معرفی حداقل 8 گزینه برای هر جایگاه
ظریف پس از پایان کار شورای راهبری اعلام کرد که گزینه‌های انتخاب شده را به رئیس جمهور معرفی کرده که در آن «شماری از جوانان، زنان و شایستگان اقوام و مذاهب» حضور دارند. ظریف پیش از آن گفته بود که برای هیچ مسئولیتی کمتر از 8 پیشنهاد برای رئیس‌جمهور ارسال نشده است.

با توجه به آنچه ظریف گفته هم اکنون برای هر جایگاه حداقل 8 نام در مقابل رئیس جمهور قرار دارد و باید از میان آنها افرادی را انتخاب کند که بتوانند اعتماد نمایندگان مجلس را جلب کنند. البته اعضای شورای راهبری معتقدند که آنها نظر مشورتی را داده‌اند و رئیس جمهور می‌تواند هر کسی را خواست معرفی کند.

فرصت کوتاه رئیس‌جمهور برای معرفی کابینه
حجت الاسلام علیرضا سلیمی 9 مرداد درباره فرصت رئیس جمهور برای معرفی هیأت وزیران به مجلس، گفته که رئیس جمهور بعد از مراسم تحلیف ۲ هفته فرصت دارد تا هیأت وزیران خود را به مجلس معرفی کند.

آنچه سلیمی به آن استناد کرده ماده ۲۰۲ آئین نامه داخلی مجلس است که در آن گفته شده که «رئیس جمهور موظف است حداکثر ظرف مدت دو هفته پس از انجام مراسم تحلیف یا سقوط دولت یا تغییر نیمی از وزرا از ابتدای شروع به کار دولت، ضمن تقدیم برنامه کلی، اسامی وزرای پیشنهادی وزارتخانه ها را که دارای تجربه و تخصص مرتبط هستند به همراه شرح حال، برنامه ها، سوابق و سمت های علمی و اجرائی و سایر امتیازات قابل استناد، به مجلس تسلیم کند.»

بر همین اساس رئیس جمهور حدود یک هفته فرصت دارد تا لیست وزرای خود را به مجلس ارائه کند. البته محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور گفته که جلسات تعیین و معرفی کابینه در حال انجام است و ان‌شاءالله امیدوار هستیم قبل از اینکه به ضرب‌الاجل قانونی برسیم.

اولین اقدام جدی مجلس دوازدهم
پس از ارائه لیست وزرا به مجلس، براساس قانون رئیس مجلس مکلف است نامه معرفی هیات وزیران و ضمائم آن را در اولین جلسه علنی اعلام وصول قرائت کند، سپس معرفی نامه و مستندات را برای بررسی به کمیسیون یا کمیسیون‌های تخصصی مرتبط ارجاع دهد.

کمیسیون یا کمیسیون های مرتبط هم موظفند پس از بررسی صلاحیت، انطباق مدارک، سوابق و برنامه های وزیر پیشنهادی و تطبیق آن ها با اسناد بالادستی ظرف مدت یک هفته گزارش خود را به هیات رئیسه ارائه کنند تا برای اطلاع نمایندگان چاپ و توزیع شود. گزارش مذکور قبل از صحبت مخالفان و موافقان توسط سخنگو قرائت می شود و پس از آن موافقان و مخالفان صحبت خواهند کرد و بعد هم رئیس جمهور یا کسانی که او تعیین خواهد کرد به سوالات و اظهارات مخالفان پاسخ می‌ دهند و در ادامه هم برای وزرا به صورت جداگانه رای گیری خواهد شد.

برهمین اساس می‌توان گفت بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی و برگزاری جلسه رای اعتماد به آنها اولین اقدام مهم و جدی مجلس دوازدهم خواهد بود.

مطالبه مجلس از دولت
در همین راستا بسیاری از نمایندگان مجلس اعلام کرده اند با توجه به اینکه آقای پزشکیان در رقابت‌های انتخاباتی تاکید کرده که بر اساس منویات و سیاست‌های ابلاغی رهبر انقلاب و برنامه هفتم توسعه عمل خواهد کرد، انتظار می‌رود این رویه را انتخاب کابینه دولت خود نیز مد نظر قرار دهد. 

با توجه به آنچه نمایندگان گفته اند به نظر می‌رسد گزینه‌هایی از دولت می‌توانند در مجلس از نمایندگان رای اعتماد بگیرند که معیارهای مورد اشاره رهبر معظم انقلاب را داشته باشند.

معیارهای یک کابینه متدین، انقلابی و کارآمد از نظر رهبر انقلاب
حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای اخیرا در دیدار  نمایندگان مجلس معیارهایی که رئیس‌جمهور منتخب و مجلس برای تشکیل یک کابینه متدین، انقلابی و کارآمد باید مدنظر داشته باشد را، بیان کردند.

رهبر معظم انقلاب در این باره می‌فرمایند که: 
« کار فوری مجلس، رأی به کابینه‌ای است که آقای پزشکیان حفظه‌الله ارائه خواهند کرد؛ این کار فوری و فوتی شماست. البته هرچه زودتر کابینه‌ پیشنهادی، حالا بعد از کارهایی که باید انجام بگیرد تصویب بشود و دولت مشغول کار بشود برای کشور بهتر است. منتها در این زمینه، هم شما، هم رئیس‌جمهور منتخب محترم، مسئولیت‌های سنگینی دارید.

چه کسی میخواهد میدان‌دار این میدان باشد؟ میدان اقتصاد، میدان فرهنگ، میدان فعالیت‌های سازندگی، میدان تولید، چه کسی میخواهد میدان‌دار باشد؟ آن کسی را باید میدان‌دار کرد که امین باشد، صادق باشد، متدین باشد، از بُن دندان به جمهوری اسلامی به نظام اسلامی معتقد باشد.

ایمان یک شاخص مهم است. امید به آینده و نگاه مثبت به افق. آنهایی که افق به نظرشان تاریک است، کاری نمی‌شود کرد، نمیشود به اینها مسئولیت داد، مسئولیت‌های اساسی و کلیدی داد.

تشرّع و متشرّع بودن. یکی از معیارهای مهم است.

اشتهار به پاکدستی، به صداقت یک معیار است.

سابقه سوء نداشته باشند، این یک معیار است.

نگرش ملی داشته باشند. یعنی غرق در مسائل جناحی و سیاسی و اینها نشوند، نگاه ملی به کشور داشته باشند.

اینها را با تحقیق [میشود فهمید]، البته کارآمدی را غالباً بعد از اشتغال به کار میشود فهمید، اما با تحقیق، با نگاه کردن به سوابق با شنیدن حرفها، میشود کارآکامدی را هم تشخیص داد.

این معیارها باید رعایت بشود. هم رئیس‌جمهور محترم اینها را رعایت کنند، هم مجلس رعایت کند. یعنی یک مسئولیت مشترک شما دارید در انتخاب مسئولین کشور... اینها لازم است. به نظر من این مسئولیت بسیار مهمی است. هم بر عهده شماست هم بر عهده رئیس‌جمهور محترم است که این کار را انجام بدهند. ان‌شاءالله یک مجموعه‌ی هیئت وزیران خوبی، کارآمدی، به درد بخوری ،متدینی انقلابی‌ای بیایند سر کار و بتوانند مسائل کشور را پیش ببرند. »

نقش کابینه خوب در عملکرد دولت
بسیاری از نمایندگان مجلس و کارشناسان معتقدند اگر کابینه دولت، معیارهایی که رهبر معظم انقلاب بیان کرده‌اند را داشته باشند، دولت جدید، دولت موفقی خواهد بود. 

انتظار و مطالبه بسیاری از مردم درباره تشکیل کابینه هم دقیقا همان چیزی است که رهبر انقلاب بر آن تاکید کرده‌اند و به نظر می‌رسد اگر رئیس‌ جمهور معیارهایی که به آن اشاره شد را مدنظر قرار دهد، کارش در مجلس برای گرفتن رای اعتماد برای گزینه‌هایش آسان‌تر خواهد بود.