پرویز شیخ طادی؛ استراتژیستِ سینمای انقلاب اسلامی

سرویس حاشیه نگاری: وقتی بچه ­ی آبادان باشی بخصوص از گهواره­ای­ های سال 42، بدون شک سال­های انقلاب و دفاع و مقدس را به شکل دیگری تجربه کرده­ای! پرویز شیخ طادی از همین افراد است و پس از اتمام جنگ و زمین گذاشتن اسلحه ­ی نبرد حق علیه باطل، وارد عرصه فرهنگی شد و همکاری­ اش را با حوزه هنری آغاز کرد. از لحاظ هنری متولد سینمای دفاع مقدس است و مشقِ سینما را با دستیاری صحنه فیلم مهاجر آغاز می­کند. با تشخیص درست و شناخت خوبش از حاتمی­ کیا، خود را در پشت صحنه­ ی فیلم ­های او آبدیده می­کند و اندوخته ­ها­ی سینمایی خود را از این کارگردان به خوبی تکمیل می­کند.

شیخ­ طادی همکاری اش با حاتمی­ کیا را در طراحی صحنه و لباس تا فیلم روبان قرمز ادامه می­دهد. بعد از نزدیک ده سال همکاری با حاتمی­ کیا، تصمیم می­گیرد تا اندوخته خودش را به مرحله اجرا بگذارد. در سال 78 اولین فیلم سینمایی بلند خود را می­نویسد و کارگردانی می­کند. همان­طور که قابل پیش­ بینی است فیلمی با موضوع دفاع مقدس که حال و هوای متفاوتی دارد و چشم انتظاری خانواده ­های شهدا را به تصویر می­کشد. "دفتری از آسمان" اولین فیلم شیخ­ طادی است که با استقبال خوبی مواجه می­شود. اما مسیر فیلم سازی شیخ­ طادی نشان می­دهد، او به دنبال چیزی فراتر از دغدغه­ ی روزمره فیلمسازانِ دیگر سینمای ایران در سر دارد و به دنبال سینمایی پیشرو با دیدی جهانی به آن است. آثار سینمایی­ اش از فیلم "سینه سرخ" به بعد به مثابه سینمای استراتژیکی است که جمهوری اسلامی از لحاظ دولتی به غیر از دوره محدود مدیریت مجید شاه حسینی در فارابی، برای آن تلاش خاصی نکرده­است.

شیخ­ طادی در ابتدا تلاش می­کند تا با پرداختن به یک موضوع انسانی اشتراکات و نزدیکی ­های بین دو دین اسلام و مسیحیت را به نمایش بگذارد و به بحث گفتگوی بین ادیان می­پردازد. "سینه سرخ" با یک فضای دراماتیک و استفاده از عناصری هنری به خوبی با مخاطبی در سطح عمومی جهان می­تواند ارتباط برقرار کند. با وجود اینکه این اثر در داخل کشور مورد بایکوت نانوشته­ای قرار می­گیرد و تا چهار سال پس از ساخت آن هم به صورت کاملا محدود اجازه اکران پیدا نمی­کند، اما حکایت پخش بین­ المللی آن متفاوت است و خیلی بهتر صورت می­گیرد. به گفته عوامل فیلم، بازتاب‌هاي بين‌المللي در بيش از 15 كشور، نشان داد كه "سينه سرخ" كار موفقي بوده است. تقريبا جايي نبود كه بازخورد عالي نداشته باشد. نکته جالب در مورد این فیلم آن است که در اکثر کشورهای خارجی بحث­های خوبی حول فیلم شکل گرفته و سوال از چیستی اسلام را در بین مخاطبانِ غیر مسلمان به وجود می­آورد.

در فیلم بعدی شیخ ­طادی به سراغ قضیه فلسطین می­رود و ظلم رواشده به آن­ها را بیان می­کند. "شکارچی شنبه" متفاوت ­ترین فیلمی است که تا­کنون در مورد ماجرای فلسطین و غاصبان آن به نمایش درآمده­است. شیخ ­طادی در این فیلم  چهره ­ی رژیم صهیونیستی را از درون برای مخاطب عیان میکند و به تصویر می­کشد. این فیلم با جنجال­های خبری فراوانی در بین صهیونیست­ها  و رسانه­های آن­ها روبه ­رو شد و با اعمال فشار آن­ها البته اجازه نمایش و پخش چندانی در خارج از کشور پیدا نکرد.

شیخ­ طادی در اثر بعدی­اش یعنی "روزهای زندگی" دوباره به سراغ سینمای دفاع مقدس بازگشت و البته این بار نگاه استراتژیک خود را به کار بست و به نمایش یک زندگی در دل جنگ پرداخت. پیوند مقاومت و جنگ با زندگی روزمره یک زوج پزشک در واقع نمایش یک زیست جهادی بود که شیخ طادی با آموخته­ های خود توانست بهترین فیلم جشنواره فجر سی­ام را رقم بزند. این فیلم آنقدر دراماتیک و تاثیر­گذار بود که حتی استاد توانمندی مثل داوود میرباقری خالق مختارنامه و سریال­ های مذهبی فاخر، از تماشایش سرذوق می­آید و خودش می­گوید در صحنه­ هایی از فیلم به گریه می­افتد. نکته جالب اینجاست که شیخ طادی این فیلم را با بودجه­ای 300 میلیونی می­سازد. بالاخره شیخ­ طادی کارش در روزهای زندگی دیده می­شود و عنوان بهترین کارگردانی جشنواره سی­ام فجر را به خود اختصاص می­دهد.

نگاهی به مسیر طی شده این کارگردان نشان می­دهد که در این سال­ها همواره ثبات قدم خود را حفظ کرده و ناملایمات و نامهربانی­ هایی که در طول این سال­ها با او و فیلم ­هایش شده تاثیری بر روند شیخ ­طادی نداشته­است.

او در آخرین اثر خود به سراغ ماجرای داعش و عقبه­ی فکریِ آن و حامیانش رفته­است. "امپراطور جهنم" عنوان فیلمی است که شیخ ­طادی با خلاقیت بالای خود این بار ماهیت گروهک ­های تروریستی تکفیری و پشتوانه­ ی عبری، عربی و آمریکایی آن را افشا کرده است. این فیلم پیش از نمایش هم اثرات خودش را در منطقه و بخصوص رسانه ­های سعودی گذاشت و در رسانه‌های عربی بازخوردهای بسیاری داشت و روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های متعدد به ساخت آن واکنش نشان دادند که از جمله می‌توان به العربیه، وطن، الیوم، پایگاه خبری عربی ۲۱، اخبار ۲۴ سعودی و ... اشاره کرد. شنیده ­ها حاکی از بازی متفاوت استاد علی نصیریان به عنوان یک مفتی سعودی در این فیلم دارد که به گفته کارگردان مخاطب را متحیر خود می­کند.

پرداختن به مسئله داعش و گروه های تروریستی از موضوعاتی بود که لزوم آن در سینما بسیار حس می­شد و ورود استراتژیست سینمای ایران یعنی پرویز شیخ طادی به این موضوع و حضورش در جشنواره سی ­وششم فجر، جذابیت و غنای بیشتری به این رویداد فرهنگی و هنری می­بخشد.