تهران: علی نوری اسکویی:در ۱۵ سال گذشته، انیمیشن‌ جزو پرفروش‌ترین‌‌ها بوده/صنعت انیمیشن ایران از اروپا جلوتر است

به گزارش حلقه وصل، در حاشیه هشتمین جشنواره مردمی فیلم عمار، نشست یک روز یک تجربه با موضوع تجربه نگاری انیمیشن «رهایی از بهشت» با حضور علی نوری اسکویی، تهیه کننده و کارگردان این انیمیشن سینمایی برگزار شد.

نوری اسکویی در این نشست گفت: این فیلم بلند انیمیشن در ژانر دفاع مقدس تا به امروز 16 جایزه بین المللی کسب کرده این درحالیست که در ایران هنوز اکران نشده است. «رهایی از بهشت» قصه ای غیر خطی با مضمون نگاهی به قهرمانان از دید افسانه ها و شرایط امروز است که در بخشی از فیلم به زندگی شهید چمران هم پرداخته می‌شود.

وی افزود: در دنیا به قصه غیر خطی در انیمیشن ندرتا پرداخته می‌شود زیرا این نوع روایت صرفا برای بزرگسال استفاده می‌شود اما در جهان، مخاطب انیمیشن از کودک تا بزرگسال در نظر گرفته می‌شود.

نوری اسکویی گفت: در «رهایی از بهشت» با فیلم سینمایی روبرو هستید که از ابزار انیمیشن برای بیان خود استفاده می‌کند. جهان‌های متنوع داستان بر اساس تکنیک‌های مختلف گرافیکی جدا شده که همین امر موجب سختی و طولانی شدن پروسه ساخت فیلم شد.

تهیه کننده انیمیشن «رهایی از بهشت» بیان کرد: این فیلم کم دیالوگ است و بیشتر با زبان تصویر صحبت می‌کند و شاید بتوان یکی از دلایل موفقیت و برگزیده شدن در فستیوال های مختلف جهانی را همین موضوع دانست.

وی در خصوص هدف خود از ساختن این فیلم توضیح داد: غنای مفهومی پیام هایی که راجع بهشان صحبت میشود معمولا نسبت به توانمندی و ابزاری است که در آن تسلط وجود دارد. گاهی دیده میشود که سینماگران وقتی میخواهند پیام عمیق و جدیدی را به مخاطب عرضه کنند طوری پیش می‌روند که حتی مخاطب فرهیخته هم متوجه مفهوم فیلم نمی‌شود.

نوری اسکویی ادامه داد: اما در فیلم «رهایی از بهشت» با استفاده از ابزار کلاسیک و توانایی تصویری و ساختار غیر خطی، روی لبه تیغ حرکت کردیم و چون تجربه جدیدی داشتیم ممکن بود نتیجه کار خیلی بد و یا خیلی خوب شود.

کارگردان انیمیشن «رهایی از بهشت» گفت: بسیاری از صاحب نظران، انیمیشن را تمهیدی تکنیکی و رایانه ای میدانند در صورتی که در حال حاضر انیمیشن پایه گزار سینمای پیشرو در جهان است. وقتی سینماگر میخواهد از مفاهیم فانتزی استفاده کند باید به سمت انیمیشن حرکت کند. با همین رویکرد «رهایی از بهشت» که فیلمی پیچیده با مضامین جدی است را بصورت انیمیشنی ساختیم.

وی بیان کرد: ما در ساخت این فیلم به دنبال انیمیشن تلویزیونی نبودیم  زیرا بسیاری از عوامل انیمیشن بیشتر به سمت انیمیشن تلویزیونی گرایش داشتند، یا از جهان هنرهای تجسمی و یا از جهان متخصصین رایانه ای بودند. همین امر باعث شد برای بازی شخصیت ها از بازیگران تئاتر استفاده کنیم و یا برای عوامل کار آموزش هایی را در نظر بگیریم.

نوری اسکویی توضیح داد: وقتی به سمت فیلم مستند می‌رویم به جای استفاده از دوربین روی سه پایه از دوربین روی دست استفاده می‌شود چون حافظه مخاطب، این نوع تصاویر را در این ژانر بیشتر می‌پسندد و گویی این نوع تصویر برداری زبان تصویری سینما شده است؛ وقتی مخاطب با صحنه های تخت و روی سه پایه مواجه می‌شود انگار با سینمایی تصنعی روبروست. در انیمیشن «رهایی از بهشت» از نوعی تصویر برداری استفاده شده که احساس و انرژِی مخاطب را مانند سینمای زنده بازسازی کند.

تهیه کننده «رهایی از بهشت» بیان کرد: در تولید این انیمیشن حدود 2500 نقاشی بک گراند مبتنی بر تکنیک های غیر تقلیدی استفاده شده است. حدود 5 سال یک تیم بزرگ از هنرمندان نقاش و طراحی که با مفاهیم سینمایی آشنا بودند مشغول به کار بودند.

وی در خصوص تفاوت سینمای زنده و سینمای انیمیشن تشریح کرد: در سینمای زنده با داشتن یک قصه خوب، پول خوب و بازیگران خوب میتوانید یک فیلم نسبتا خوب هم بسازید اما  سینمای انیمیشن جهان تجربه است. بسیاری از هنرمندان انیمیشن نگاه کلی و کلان به این جریان ندارند و صرفا میخواهند موضوع را بدانند و بر اساس آن، کارشان را انجام دهند. اما در جهان صنعت انیمیشن را افرادی جلو می‌برند که صاحبان تکنیک در سینما هستند.

نوری اسکویی افزود: در انیمیشن باید به دامنه وسیعی از هنرها و زیر شاخه های هنری مختلف سینما مسلط باشید تا بتوانید انیمیشن خوبی بسازید. اگر بخواهیم به شیوه تلویزیون انیمیشن بسازیم باید کارها را به یک سری تکنسین بسپاریم در نتیجه تهیه کننده و کارگردان انرژی زیادی را روی کار نخواهند گذاشت؛ اما در سینما نمی‌توان فیلم تلویزیونی پخش کرد.

تهیه کننده «رهایی از بهشت» گفت: در پنج سالی که ساخت این انیمیشن طول کشید، من هم انیمیشن می‌ساختم و هم کار را یاد می‌گرفتم، سعی میکردم جزییات بیان فیلم سینمایی را در انیمیشن پیدا کنم. به عنوان مثال در انیمیشن چیزی به نام راش وجود ندارد و یک انیمیشن ساز باید تصور، تحلیل و برنامه ریزی دقیقی داشته باشد و بعد از آن شروع به ساخت کند وگرنه ممکن است خسارت جبران ناپذیری را متحمل شود.

 وی افزود: فیلم انیمیشن سینمایی در کشورهای محدودی ساخته می شود به عنوان مثال در اروپا کمتر از 10انیمیشن سینمایی وجود دارد. به دلیل پر هزینه و پر ریسک بودن، تهیه کنندگان کمتری سراغ چنین رسانه ای می‌روند. با این حال کشور ما از در این صنعت از بسیاری از کشورها جلوتر است.

نوری اسکویی ادامه داد: تقریبا در 3-4 سال اخیر هر سال یک فیلم سینمایی انیمیشن وارد سینما میشود، در صورتی که در کشورهای اطراف ایران حتی یک فیلم انیمیشن هم ساخته نمی‌شود اما در ایران انیمیشنی مانند «شاهزاده روم» در هفته اول فروش در صدر جدول فروش قرار گرفت. دیری نمی‌گذرد که انیمیشن مخاطبینی خواهد داشت که منتظر فیلم انیمیشن در سینما هستند.

کارگردان «رهایی از بهشت» گفت: در 10-15 سال گذشته اگر لیست ده تایی برترین فیلم های سالانه را مرور کنید قطعا هر سال یک یا دو انیمیشن در آن وجود دارد. در سال تعداد انیمیشن کمتری نسبت به سینمای زنده تولید میشود اما همواره محبوبیت انیمیشن بیشتر است.

وی با بیان اینکه تجربه گرایی در سینمای انیمیشن بسیار مهم است بیان کرد: من به افرادی که به تازگی می‌خواهند وارد ژانر سینمایی انیمیشن شوند توصیه میکنم در بخش های مختلفی از سینمای زنده و سینمای انیمیشن کار کنند تا بتوانند انیمیشنی خوب تولید کنند.

نوری اسکویی توضیح داد: در انیمیشن نیازمند آموزش هایی تخصصی‌تر از دانشگاه هستیم. همچنین نیازمند افرادی هنری و فنی هستیم در حالی که در ایران عوامل انیمیشن یا هنری اند و یا فنی که هیچ یک حرف یکدیگر را متوجه نمی‌شوند.

تهیه کننده انیمیشن «رهایی از بهشت» در پایان این نشست گفت: در انیمیشن باید به سراغ افراد با حوصله بروید، آدم‌های بی حوصله به درد انیمیشن های سینمایی نمی‌خورند. پیش بینی من برای ساخت فیلم «رهایی از بهشت» 2-3 سال بود اما در نهایت 5سال به طول انجامید. همچنین برای ساخت انیمیشن های سینمایی، تهیه کنندگان دولتی مناسب نیستند زیرا عمر کارشان 2 سال است و ساخت یک انیمیشن سینمایی بیش از این زمان می‌برد.