ادعاهای منتقدین درخصوص مسائل فرهنگی، فرار رو به جلوست

سرویس تلنگر: در ادامه سلسله مباحث بررسی و تبیین آفت‌ها و آسیب‌های جنگ نرم و تقابل فرهنگی دشمن با ارزش‌های محوری اخلاقی و فرهنگی حکومت اسلامی، در این نوبت مجموعه شبهات و انتقادات گروه‌های معارض حکومت اسلامی و مردم سالاری دینی در دو موضوع عمده «امکان مدیریت و زعامت غیر مسلمانان در امور فرهنگی و اجتماعی حکومت اسلامی» و «نوع برخورد اسلام با حریم روابط زن و مرد در جامعه» پرداخته‌ایم. در این زمینه با حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی شاه آبادی عضو هیأت علمی دانشگاه، پژوهشگر مطالعات قرآنی و یکی از اساتید برجسته حوزه علمیه و دبیر همايش بين المللي حكومت علوي نگاهي پس از ۱۴ قرن، گفتگویی را انجام داده‌ایم که به تفصیل در زیر می‌آید:

حجت الاسلام شاه آبادی در ابتدا در پاسخ به این مطلب که پرسش‌هايی وجود دارد که اهل علوم اجتماعی غرب به گفته خود در برابر قائلان به مردمسالاری دينی (خواه ادعای محقق شدن آن و خواه امکان آن) عرضه می‌کنند، با تأکید بر اینکه بسیاری از معارضان و منتقدان عرصه اجتماعی حکومت اسلامی از درک حکمت و معرفت آیات و روایات عاجز هستند گفت: بسیاری از ادعاهای منتقدین مردم سالاری دینی در خصوص حکومت دینی و واگذاری فرهنگ و اخلاق جامعه به مخالفان، فرار رو به جلوست.

مدرس و پژوهشگر مطالعات قرآنی با اشاره به اینکه بسیاری از ایراداتی که منتقدان فعالیت اجتماعی اسلام مطرح می‌کنند به خود طراحان سوال و شبهات بر می‌گردد بیان داشت: غربی‌ها موضوعاتی را علیه تفکر حکومت اسلامی مطرح می‌کنند که یا وجاهتی ندارد و یا مشکل اساسی خود آنها نیز است و نه تنها برای آن راه حل ندارند، بلکه مبتلا به راهکارهایی شده‌اند که جامعه آنها را به شدت گرفتار کرده است.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اسلام به مساله تخصص و تجربه در پذیرش مسئولیت‌ها توجه ویژه‌ای دارد گفت: اسلام معتقد است که هرکس که می‌خواهد درباره دین نظر بدهد باید کارشناس دینی باشد. طبعا یک کارشناس در هر حوزه و زمینه فعالیتی که دارد نمی‌تواند و عقلا نباید درباره چیزی که اعتقاد و علاقه ندارد نظر بدهد.

وی با تأکید بر اینکه حکومت اسلامی برای ورود به بخش‌های عمومی جامعه که با فرهنگ و اعتقادات جامعه در ارتباط است، کوتاه نمی‌آید، افزود: حکومت قائل به این نیست که فعالیت و ورود در هر صنفی نیاز به دینداری و اعتقاد عمیق به ارزش‌های اسلامی دارد و اگر فردی بخواهد در برخی حوزه‌های صنفی مدیریت و فعالیت داشته باشد، لزوما نیاز نیست که حتما مسلمان باشد، بلکه اعتقاد به یکی از ادیان الهی کافی است و اولویت با تخصص و تجربه ایشان در عرصه فعالیت است.

پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی و سیاسی هر جامعه تابع قوانین هر کشور است

استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه در حکومت دینی دو اصل دلسوزی و امانتداری در قبال حقوق مردم اجتناب‌ناپذیر است گفت: در برخی فعالیت‌های صنفی اعتقاد و عمل به ارزش‌های معمول جامعه ضروری است؛ مثلا اگر کسی می‌خواهد نماینده صنف ناشران و یا حتی قصابان و یا نانوایان جامعه اسلامی باشد باید به احکام شرعی و قوانین جاری این نوع فعالیت‌ها التزام داشته باشد.

حجت الاسلام شاه آبادی در پاسخ به این شبهه که «آيا در مردمسالاری دينی فردی که به صراحت خدا و رستاخيز و پيامبر اسلام را انکار می‌کند می‌تواند نامزد انتخابات در مردمسالاری مذهبی باشد»، با تاکید بر اینکه پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی و سیاسی تابع شرایط و الزامات هر جامعه است گفت: پذیرش مسئولیت‌های کلیدی اجتماعی در هرجامعه‌ای شرایط قانونی خود را دارد و این امر منحصر و منتسب به اسلام و حکومت اسلامی نیست.

مدرس و پژوهشگر مطالعات قرآنی با اعلام این مطلب که هر قوم و ملتی به ملزومات دینی، اعتقادی و قانونی خود پایبند است و می‌خواهد جامعه بر اساس شرایط موجود اداره شود بیان داشت: اگر در یک کشور اکثریت معتقد به ارزش‌های دین یهود باشند، طبعا این افراد دوست دارند که مدیریت کشور در دست یک یهودی مومن و متعهد باشد و ورود یک مدیر غیر بومی و خارج ارزش‌های اعتقادی خود را نخواهند پذیرفت و حتی در برخی از کشورهای غربی نه تنها به مسلمانان اجازه ورود به انتخابات برای دستیابی به پست‌های کلیدی را نمی‌دهند، بلکه برای در برخی از کشورها، برای زندگی عادی مسلمانان نیز مشکلاتی ایجاد می‌کنند.

هیچ کشوری قبول نمی‌کند که فرهنگ و تربیت  افرادش دست یک بیگانه باشد

دبیر همايش بين المللي حكومت علوي نگاهي پس از ۱۴ قرن، با تأکید بر اینکه هر شهروند با هر مسئولیتی که دارد باید نسبت به خواسته‌ها و نیازهای مردم دلسوز و امانتدار باشد ادامه داد: هر حکومتی که به ارزش‌های اعتقادی مردم خود احترام می‌گذارد، ملزم است پست‌های کلیدی را به دست افرادی بدهد که مورد اعتماد آن مردم باشد و این موضوع اصلا ربطی به حکومت اسلامی ندارد که برخی معارضان آن را سند و مدرکی علیه اسلام کرده‌اند!

وی در پاسخ به این شبهه معارضین که آيا يک يهودی يا زرتشتی ايرانی می‌تواند وزير آموزش و پرورش شود؟ با طرح این سوال که آیا کسی که در حوزه‌های علمی و دینی تخصص ندارد اجازه ورود به فعالیت و مدیریت در آن عرصه را دارد افزود: پس چطور می‌تواند کسی که دین اقلیتی دارد بتواند به طور مثال وزیر آموزش و پرورش یک جامعه اسلامی باشد. آیا یک جامعه یهودی و مسیحی می‌پذیرند که زعامت تعلیم و تربیت فرزندانشان در دست یک مسلمان باشد؟

در ذات دین اسلام، مسلمان بودن شرط فعالیت اجتماعی نیست

استاد علوم قرآنی دانشگاه مفید در پاسخ به این سوال که چرا یهودیان ایران نمی‌توانند به اسرائیل سفر کنند گفت: برخی چیزها هست که تابع شرایط زمان و مکان است. در مقابل این سوال می‌توان سوال مشابهی مطرح کرد آیا رژیم اشغالگر قدس می‌پذیرد که یک ایرانی مسلمان آزاد و بدون بگیر و ببندهای رایج سیاسی به مدت کوتاهی در کشورشان اقامت داشته باشد و فعالیت کند. اگر هم به فرض چنین چیزی اتفاق بیفتد مطمئنا چون روابط دیپلماتیک دو کشور خصمانه است سخت‌ترین تدابیر امنیتی و مراقبتی اتخاذ خواهد شد. و همچنین باید گفت که ایران این کشور را به رسمیت نمی‌شناسد.

وی با اشاره به اینکه نوع روابط دیپلماتیک و برخورد کشور مقابل در نحوه رفتار و عملکرد طرفین تأثیر مستقیم دارد، گفت: مگر وقتی یک ایرانی ویزای کشوری که رابطه عادی با جمهوری اسلامی ایران دارد را می‌گیرد و به دلایل موجه به آنجا سفر می‌کند مورد مواخذه و پرس و جوهای خاصی می‌گیرد؟

حجت الاسلام شاه آبادی با اشاره به اینکه در ذات دین اسلام مسلمان بودن شرط فعالیت اجتماعی نیست، اظهار داشت: یک نکته بسیار ظریف و مهمی که باید در نظر گرفت این است که نباید ضعف و ناتوانی افراد لایه‌های مختلف اجتماع را به پای حاکمیت اسلامی و اسلام نوشت؛ شاید فردی در جامعه دینی وجود دارد که نمی‌تواند در جایگاهی که قرار دارد ارزش‌ها و منویات دینی را در جامعه پیاده کند.

استاد حوزه علمیه قم با طرح این مطلب که باید اسلام را از دو منظر بررسی کرد افزود: زمانی باید به صورت تئوریک و نظری، احکام و اصول اسلامی را، در مقابل احکام و منویات سایر مکاتب و ادیان رسمی جهان بررسی کرد و گاهی باید به این نکته توجه کرد که اگر اسلام واقعی در تمام جامعه جاری شود چه نتایج و ثمراتی دارد.