تهران: مشارکت 150 کتابفروشی در هشتمین دوره پویش مطالعاتی روشنا/ مردمی‌ بودن؛ مهمترین ویژگی پویش مطالعاتی روشنا است

سرویس معرفی: نشست خبری هشتمین دوره پویش «روشنا» همزمان با آغاز به کار این دوره با حضور محمد شفیعی دبیر پویش و حمید خلیلی مدیر انتشارات شهید کاظمی صبح امروز برگزار شد.

کتابخوانی با مشوق‌های مادی

شفیعی در ابتدای این نشست با اشاره به سابقه برگزاری پویش مطالعاتی روشنا و اهداف آن گفت: پویش مطالعاتی روشنا از سال 92 با احساس خلأهای موجود در حوزه کتاب و کتابخوانی و شرایط موجود که مخاطبان به کتاب اهمیت نمی‌دهند و کتاب در سبد خانواده‌ها جایی ندارد، آغاز به کار کرد. تلاش داریم تا در این پویش از طریق مشوق‌‌های مادی مخاطبانی را که خیلی اهل کتاب و مطالعه نیستند، به سمت کتاب سوق دهیم.

وی ادامه داد: اولین دوره این پویش با کتاب «خط روشن» به مناسبت دهه ولایت برگزار شد. تلاش کردیم تا در دوره‌های مختلف کاستی‌ها را شناسایی و برطرف کنیم و از این طریق مسابقه را از حالت مسابقه خارج کنیم. سعی داریم که این جریان را به سمت پویش سوق دهیم و از مخاطب بخواهیم که برداشت خودش از کتاب را ارائه دهد و حس خودش از کتاب را از طریق فضای مجازی و... بیان کند. از این جهت، برای مخاطب عام یک سطح از جایزه و مسابقه و برای مخاطب خاص یک سطح را در نظر گرفتیم.

دبیر پویش مطالعاتی روشنا به ناشران همکار در این پویش اشاره کرد و افزود: در حال حاضر این پویش با مشارکت انتشارات شهید کاظمی، بوستان فدک، کتاب فردا، پاتوق کتاب و به‌نشر برگزار می‌شود تا هم مردم را به سمت کتاب و کتابخوانی ترغیب کنند، هم مانور تبلیغاتی و توزیعی برای کتاب در سطح کشور باشد و هم بازار جدیدی برای کتاب‌های جبهه فرهنگی انقلاب ایجاد شود.

دو داستان جذاب مختص دفاع مقدس

به گفته شفیعی؛ کتاب‌هایی که در هفت دوره اخیر پویش روشنا معرفی شد، ویژگی‌های خاصی داشت و بعد از بررسی میان 50 تا 100 عنوان کتاب با نظر کارشناسان انتخاب شد. کتاب‌های معرفی شده خوب و روان نوشته شده بودند؛ از این جهت یک حس اعتمادی میان مخاطبان نسبت به ما ایجاد شد. در هشتمین دوره نیز که از روز جمعه، 16 تیرماه کار خود را آغاز کرده، دو کتاب «آن بیست و سه نفر» و «ملاصالح» محور قرار گرفته است. هر دو کتاب در حوزه دفاع مقدس نوشته شده‌اند. انتخاب هر دو کتاب از یک حوزه نیز دلایل خاصی داشت؛ از جمله اینکه پایان تابستان همزمان با هفته دفاع مقدس است و از سوی دیگر،‌ در اوقات فراغت تابستان مخاطبان فرصت بیشتری برای مطالعه دارند.

وی با بیان اینکه در حوزه دفاع مقدس در سال‌های اخیر کتاب‌های خوبی نوشته شده و از این جهت مخاطب دستش برای انتخاب دیگر عناوین باز است، یادآور شد: با توجه به این مسائل به سمت انتخاب کتاب در حوزه ادبیات دفاع مقدس رفتیم. کتاب‌های این دوره از میان 50 عنوان کتاب انتخاب و معرفی شده‌اند. هم کتاب «ملاصالح» و هم «آن بیست و سه نفر» دارای ویژگی‌های خاصی هستند؛ از جمله اینکه اتفاقاتی که در این دو اثر روایت می‌شود تنها مختص جنگ ماست.

شفیعی به کتاب «ملاصالح» و شخصیت راوی این اثر اشاره کرد و ادامه داد: ملاصالح هم در دوره ساواک به زندان رفته و هم در زمان صدام و جنگ اسیر شده و هم بعد از جنگ به دلیل یک اشتباه در ایران به زندان رفته است؛ یعنی سه دوره زندان را تجربه کرده اما با وجود این مسائل همچنان به انقلاب پایبند است و غیرتمندانه پای دفاع مقدس و انقلاب اسلامی ایستاده است. از این دست از آدم‌ها در استان‌های مختلف کشور بسیار است، ما نیاز دیدیم که باید از طریق این پویش به شخصیت‌های این‌چنینی بیشتر پرداخته شود. از سوی دیگر، کتاب «آن بیست و سه نفر» نیز داستان 23 نوجوانی است که در جنگ حضور داشتند. معرفی این کتاب به نسل جدید می‌گوید که نسل گذشته در زمانی که هم سن و سال آنها بوده‌اند، چه افتخاراتی را آفریدند.

ذائقه مخاطب را به سمت کتاب‌های خوب سوق می‌دهیم

دبیر پویش مطالعاتی روشنا با بیان اینکه مخاطبان این پویش می‌توانند از راه‌های مختلف مانند اینستاگرام، تلگرام و پایگاه اینترنتی با پویش در ارتباط باشند، افزود: ما با مخاطبان خود در ارتباط هستیم، ذائقه آنها را تا حدودی می‌شناسیم و سعی کرده‌ایم تا در دروه‌های مختلف با انتخاب آثار خوب، ذائقه‌ها را به سمت کتاب‌های ارزشمند هدایت کنیم. شمارگان کتاب در ایران طبق آماری که منتشر شده، بین 500 تا 1000 نسخه است، اما در این پویش کتاب‌ها در 10 هزار تا 30 هزار نسخه نیز منتشر شده است. این آمار نشان می‌دهد که مخاطب توانسته با کتاب ارتباط برقرار کند.

مشارکت 150 کتابفروشی در هشتمین دوره پویش مطالعاتی روشنا

به گفته شفیعی؛ پویش مطالعاتی روشنا تاکنون 25 عنوان کتاب را به مخاطب معرفی کرده و در این مدت بیش از یک میلیون جلد کتاب به فروش رفته است. برای هر کتاب به طور میانگین 50 هزار نسخه چاپ شده است. این پویش به طور ثابت 100 هزار نفر مخاطب دارد. برای هشتمین دوره نیز بین 100 تا 150 کتابفروشی با پویش همکاری می‌کنند.

وی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا برای این دوره نیز کتاب کودک و نوجوان در نظر گرفته است یا خیر، گفت: به پیشنهاد کارشناسانی مانند حبیب احمدزاده این دو کتاب برای هشتمین دوره انتخاب شد. به نظر می‌رسید که این دوره ظرفیت داشتن کتاب دیگری را نداشت. ضمن اینکه کتاب خوب در حوزه کودک و نوجوان نیز کمتر پیدا می‌شود و در بازار نیست.

خلیلی در این نشست با اشاره به مزایای پویش مطالعاتی روشنا گفت: پویش‌های مختلفی در کشور بر مبنای کتاب در کشور برگزار می‌شود، اما در این میان پویش مطالعاتی روشنا مزایا و ویژگی‌های خاصی دارد که دیگر پویش‌ها کمتر از آن بهره‌مندند. از جمله اینکه این پویش کاملاً مردمی است. کسانی که روشنا را اداره می‌کنند، خود از اهالی نشر واز حرفه‌ای‌های این حوزه هستند. به همین جهت فکر می‌کنم که اگر این پویش از حالت مردمی بودن خارج شود و دولتی اداره شود، حتماً زمین می‌خورد،‌ اما اگر به همین شیوه ادامه دهد، می‌تواند 100 هزار مخاطبی که تاکنون جذب کرده،‌ برای خود نگاه دارد.

مردمی‌ بودن؛ مهمترین ویژگی پویش مطالعاتی روشنا

وی ادامه داد: اولویت در پویش مطالعاتی روشنا، مردم هستند نه خرید سازمانی. شاید خریدهای سازمانی هم در ایام برگزاری پویش صورت بگیرد،‌ اما برای دست‌اندرکاران پویش مردم در اولویت هستند. از سوی دیگر، مشارکت‌کنندگان در پویش به دنبال اهداف بزرگ‌تر هستند؛ از این جهت از درآمدشان گذشته‌اند. به عنوان نمونه کتاب «ملا صالح» که محور هشتمین دوره است، پیش از آغاز به کار پویش 10 هزار نسخه از آن به فروش رفته است؛ این یعنی ما سودمان را کرده‌ایم. کسانی که در این پویش فعالیت می‌کنند،‌ تلاش دارند تا کار ترویجی انجام دهند و به این نتیجه رسیده‌اند که از یک سری مزایا بگذرند تا منویات رهبر معظم انقلاب در زمینه کتابخوانی اجرایی شود.

خلیلی اضافه کرد: یکی دیگر از ویژگی‌های خوب پویش روشنا، وجود یک‌سری قواعد است و تلاش داریم تا با یک هماهنگی کارها را جلو ببریم. توزیع کتاب در بازار ایران قاعده خاصی ندارد.

«ملاصالح» با «آن بیست و سه نفر» میهمان کتابفروشی‌ها

مدیر انتشارات شهید کاظمی از چاپ کتاب «ملاصالح» و توزیع آن در سراسر کشور به منظور برگزاری پویش مطالعاتی روشنا خبر داد و افزود: ما در این دوره برای خرید آسان قیمت کتاب‌ها را کاهش دادیم. کتاب «ملاصالح» در 10 هزار نسخه به قیمت هشت هزار تومان در اختیار مخاطبان قرار گرفته است. این کتاب پیش از آغاز پویش به قیمت 12 هزار تومان به فروش می‌رسید. همچنین کتاب «آن بیست و سه نفر» از سوی انتشارات سوره مهر در ایام برگزاری پویش به قیمت 10 هزار تومان عرضه می‌شود. این اثر نیز پیش از آغاز پویش به قیمت 15 هزار تومان در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گرفت.

خلیلی به راوی کتاب «ملاصالح» اشاره کرد و یادآور شد: ملاصالح قهرمانی است که در گوشه‌ای از کشور زندگی می‌کند و توقعی از نظام ندارد. رضیه غبیشی، نویسنده کتاب نیز از حاضران در جنگ بود. او به همراه همسرش در ایام جنگ در جزیره مجنون زندگی و کارهای فرهنگی انجام می‌داد. نویسنده برای چاپ این اثر به ناشران مختلف مراجعه کرده اما پاسخی دریافت نکرده بود. هنگامی که ما تصمیم به چاپ این اثر گرفتیم، یک متن‌ پیاده شده بود. با توجه به شخصیت راوی و نویسنده احساس کردیم که چاپ آن تکلیف است. انتشارات شهید کاظمی این کتاب را از سر دغدغه چاپ کرد و تا الان نیز مورد استقبال قرار گرفت. چاپ جدید کتاب که در پویش نیز توزیع شده است،‌ با ویرایش جدید در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.

70 درصد از مشکلات موجود نشر به عملکرد ناشران بازمی‌گردد

مدیر انتشارات شهید کاظمی در پاسخ به این پرسش که برگزاری پویش‌های این‌چنینی در فضای راکد نشر چه کمکی می‌تواند به فعالان این حوزه کند، گفت: متاسفانه در سال‌های اخیر رکود در بخش‌های مختلف کشور دیده می‌شود. واقعیت این است که مردم کتاب می‌خرند، اما آن را نمی‌خوانند. من رکود در بازار نشر را قبول دارم، اما ناشران باید در چنین شرایط و فضایی خود اقدامی به منظور بهبود شرایط داشته باشند. به نظرم 70 درصد از مشکلات موجود در حوزه نشر به عملکرد خود ناشران بازمی‌گردد. حمایت‌های دولتی ناشران را تنبل بارآورده است. رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند که مردم کتاب نمی‌خوانند، اما ما تعمیم می‌دهیم که مردم کتاب نمی‌خرند. با مدیریت و برنامه‌ریزی می‌توان شرایط فعلی را بهبود بخشید. کتاب برای هر ناشری مانند فرزندش است، اگر برای معرفی و توزیع آن کاری نکند، نمی‌تواند امید داشته باشد که شرایط بهتر شود.

تزریق پول‌های بادآورده، بزرگترین خیانت به نشر کشور بود

خلیلی اضافه کرد: بزرگترین خیانتی که به نشر کشور شد، پول‌های بادآورده و رانت‌ها بود. نشر باید روی پای خودش بایستد و با مخاطبانش کار کند. ناشر باید برای کارهای خودش بازار ایجاد کند. به عنوان نمونه، من در دوره‌ای با تعدادی از مدارس در نجف‌آباد صحبت کردم تا کتاب‌هایم را در این مدارس توزیع کنم.