تهران: اتفاق بزرگی در حوزه تخصصی کاریکاتور در حال شکل‌گرفتن است

به گزارش حلقه وصل، سید مسعود شجاعی طباطبایی دبیر سومین دوسالانه «کارتون کتاب» درباره دوسالانه «کارتون کتاب» گفت: از آنجا که اهمیت موضوع کتابخوانی و ترویج فرهنگ مطالعه به عنوان یک ضرورت غیر قابل انکار در جامعه ما مطرح است، از هر راه و ابزار ممکن باید در تحقق وتقویت این موضوع بهره برد؛ در این میان کاریکاتور یکی از مهم‌ترین ابزارهایی است که می‌تواند در ترویج فرهنگ مطالعه بسیار تأثیرگذار باشد، چراکه دارای یک زبان تصویری قابل فهم برای همه مخاطبان در سراسر جهان است.

دبیر سومین دوسالانه «کارتون کتاب» جایگاه کاریکاتور در کشور و فعالیت حرفه‌ای کاریکاتوریست‌های ایرانی را در جشنواره‌های معتبر جهانی را جایگاهی ویژه دانست و گفت: کاریکاتوریست‌های ایرانی به طور متوسط در هر ۱۰ روز، دو جایزه از جوایز اصلی جشنواره‌های بین‌المللی را از آن خود می‌کنند و حضور هنرمندان ایرانی در برخی از جشنواره‌های بزرگ دنیا به حدی برای برگزار کنندگان مهم است که حتی فراخوان خود را به زبان فارسی نیز منتشر می‌کنند.

وی با تقدیر از نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در برگزاری این جشنواره ادامه داد: بسیار جای خوشحالی دارد که مدیریت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در راستای فعالیت‌های خود، متوجه موقعیت ممتاز کاریکاتور در ایران شدند و درک مناسبی از این ظرفیت عظیم برای ترویج فرهنگ مطالعه و ایجاد گفتمان کتابخوانی در جامعه داشته‌اند.

شجاعی‌طباطبایی افزود: همکاری ما با نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برای راه‌اندازی دوسالانه «کارتون کتاب» در سال ۱۳۸۹ آغاز شد و دور دوم آن با قدرت و قوت بیشتر در سال ۱۳۹۳ ادامه پیدا کرد. به طوری که دور اول این دوسالانه با حضور هنرمندانی از ۵۳ کشور دنیا برگزار شد که این عدد در دوره دوم به ۶۴ کشور رسید که این مشارکت که به لحاظ آماری بسیار چشمگیر است.

مدیر خانه کاریکاتور ایران درباره جایگاه دوسالانه «کارتون کتاب» در میان سایر جشنواره‌های جهانی توضیح داد: خیلی خوشحالم که اتفاق بزرگی در عرصه فرهنگ و هنر در حوزه تخصصی کاریکاتور در حال شکل گرفتن است که هر دوره شاهد اتفاقات بهتر در آن هستیم. در شرایطی که متأسفانه بسیاری از جشنواره‌های بین‌المللی در اولین یا دومین دوره به دلایل مختلف به نتیجه نمی‌رسند و تعطیل می‌شوند، خوشبختانه جشنواره «کارتون کتاب» با انجام تعهدات خود توانسته جایگاه معتبری در دنیا پیدا کند.

وی افزود: معمولا در برگزاری جشنواره‌ها و مسابقات بین‌المللی، یک سری چهارچوب و معیارهایی وجود دارد که اگر به درستی رعایت شود، از سوی نهادهای بین‌المللی ناظر، مانند (FECO) فدراسیون کاریکاتوریست‌های اروپایی، از یک تا پنج ستاره برای آن جشنواره درنظر گرفته می‌شود؛ موضوع جشنواره، برگزاری منظم و مستمر، حضور پر تعداد هنرمندان از سراسر جهان، جوایز و خروجی، ارائه کتاب و فعالیت سایت جشنواره معیارهای این امتیازات را تشکیل می‌دهند که خوشبختانه جشنواره «کارتون کتاب» موفق شده تا از مجموع پنج ستاره ممکن، هر پنج ستاره را دریافت کند.

شجاعی‌طباطبایی درباره روند برگزاری سومین دوسالانه «کارتون کتاب» گفت: با پشتوانه این اعتبار، فراخوان سومین دوره این دوسالانه را در تابستان سال جاری به ۱۰ زبان زنده دنیا روی سایت این جشنواره به نشانی booktoon.ir منتشر و فعالیت گسترده‌ای را برای ارتباط با هنرمندان منتخب و برگزیده دنیا، خصوصا هنرمندانی که سمت‌های بالایی در حوزه کاریکاتور دارند، آغاز کردیم.

دبیر سومین دوسالانه «کارتون کتاب» ادامه داد: به عنوان مثال در کشور چین انجمنی بسیار پویا و فعال در زمینه کاریکاتور به نام fecc وجود دارد که مخفف فدراسیون کارتونیست‌های چین است که فعالیت‌های بین‌المللی وسیعی دارند. باوجود اینکه در دوره قبل هم شاهد حضور خوب هنرمندان جینی بودیم، اما در این دوره ارتباط بهتر و صمیمی‌تری که با این فدراسیون برقرار کردیم حضور و مشارکت هنرمندان کارتونیست چینی افزایش چشمگیری پیدا کرد.

وی در این‌باره توضیح داد: در هفته گذشته طی یک گفتگوی مجازی، یک روز به صورت کامل در خدمت اعضای این فدراسیون بودم تا به سوالات آنها پاسخ بدهم. در این گفتگوی مجازی چیزی حدود ۳۰۰ نفر حضور داشتند که خوشبختانه به افزایش حضور کمی و کیفی هنرمندان چینی در این جشنواره منجر شد. این گونه اتفاقات در امتیاز دهی و اعتبار جشنواره بسیار موثر است و ما تمام توان خود را بکار  گرفتیم تا این روید عظیم فرهنگی هنری را به بهترین شکل در سراسر جهان معرفی کنیم و خوشبختانه تا به امروز ۸۰۰ اثر از هنرمندان بزرگ و مطرح از ۵۳ کشور دنیا به دبیرخانه جشنواره ارسال شده است.

شجاعی‌طباطبایی همچنین درباره حضور هنرمندان کاریکاتوریست ایرانی در این جشنواره گفت: حضور هنرمندان ایرانی بسیار خوب است و می‌توان گفت که همه هنرمندان حرفه‌ای ایران در هر دوره این دوسالانه شرکت داشتند، به طوری که تعداد هنرمندان ایرانی در هر دوره، با کل هنرمندان شرکت کننده از سایر کشورهای دنیا برابر بوده است. البته با توجه به اینکه مهلت ارسال آثار تا ۳۰ دی ماه تمدید شده قطعا به لحاظ تعداد شرکت کننده نسبت به دوره قبل افزایش خواهیم داشت.

مدیر خانه کاریکاتور ایران افزود: یکی از اتفاقاتی که ما به صورت جدی آن را دنبال می‌کنیم این است که «کارتون کتاب» را به سمت مردمی شدن ببریم. به طوری که بتوانیم آثاری از این دست را در گالری‌ها، فضای مجازی در فضاهای تبلیغات شهری، ترمینال‌ها فرودگاه‌ها و مراکزی از این دست به نمایش بگذاریم که خوشبختانه اقدامات موفقی در این زمینه انجام گرفته. به خصوص اینکه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با داشتن ۳۲۰۰ کتابخانه تحت پوشش خود، می‌تواند نقش مهمی در تحقق این امر داشته باشد.

دبیر سومین دوسالانه «کارتون کتاب» درباره نحوه انتخاب پوستر جشنواره گفت: یکی از نکات جالب توجه و بسیار ارزشمند برای ما دقت نظر  و ارائه نقطه‌نظرات راهگشای مدیران نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، در روند برگزاری این جشنواره بود. به طوری که ما برای طراحی پوستر این دوره از جشنواره، از چند گرافیست‌ بزرگ دعوت به همکاری کردیم، اما در نهایت پوسترهایی که ارائه شد به دیدگاه که ما و نهاد کتابخانه های عمومی داشتند نزدیک نبود، بنابر این به این نتیجه رسیدیم که از آثار ارائه شده در دوره قبل ارائه شده بود استفاده کنیم.

وی افزود: بر این اساس از میان این آثار دوره قبل ۶ اثر دوره قبل را انتخاب و به عهده ما گذاشته شد تا از این میان یک اثر را برای پوستر انتخاب کنیم. واقعیت آن بود که هر ۶ اثر از آثار بسیار فاخر و خوبی بودند که انتخاب این آثار خاص نشان از بینش خاص ایشان از این حوزه است. به خصوص در حالی که در بسیاری از جشنواره‌ها شاهد نوعی تکنیک‌زدگی هستیم، توجه ویژه‌ای که نهاد به «مفهوم» داشت برای ما بسیار جالب بود و در نهایت با انتخاب اثری زیبا از هنرمند برجسته ایرانی آقای مسعود ضیایی از فولادشهر اصفهان، به هدف مورد نظر رسیدیم.

شجاعی‌طباطبایی با تأکید بر لزوم استفاده از ظرفیت نهادهای هنری برای همکاری این جشنواره گفت: ما در این دوره تمام تلاشمان را معطوف می‌کنیم تا بتوانیم در کنار نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور که در دو دوره قبلی به عنوان بانی این حرکت، کار بزرگی را انجام داد، از مشارکت فعال ارگان‌های مرتبط با حوزه هنر در کشور استفاده کنیم. حتی در حال رایزنی هستیم تا بتوانیم آثار برتر راه یافته به جشنواره را، علاوه بر تهران به طور همزمان در تمامی مراکز استان‌ها در کشور به نمایش بگذایم. حتی با ارتباط بسیار خوبی که با برخی از کشورهای دنیا برقرار کردیم، می‌توانیم این نمایشگاه را در خارج از کشور نیز برپا کنیم.

دبیر سومین دوسالانه «کارتون کتاب» درباره زمان برگزاری اختتامیه این دوسالانه نیز گفت: اختتامیه جشنواره کارتون کتاب همزمان با سالروز تاسیس نهاد در اسفندماه برگزار خواهد شد. تلاش داریم تا از مشارکت برخی از نهادها در بحث جوایز استفاده کنیم تا انشاالله جشنواره‌ای به مراتب پربارتر و معتبرتری را برگزار کنیم.

برگزیدگان این جشنواره از نفرات اول تا سوم به ترتیب جوایزی به مبلغ ۲۰۰۰ دلار،۱۵۰۰ دلار و ۱۰۰۰ دلار به همراه لوح تقدیر و تندیس دوسالانه دریافت می‌کنند؛ ضمن اینکه ۵ جایزه ۵۰۰ دلاری به همراه لوح تقدیر و تندیس برای ۵ نفر برگزیده در نظر گرفته شده است. علاقه‌مندان آثار خود را می‌توانند به نشانیinfo@booktoon.ir ارسال کرده و برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت www.booktoon.ir مراجعه کنند.