تهران: جعفری: باید به دوران دفاع مقدس واقع‌بینانه‌تر نگاه کنیم

به گزارش حلقه وصل، ششمین جلسه از سلسله نشست‌های نقد و بررسی آثار حاضر در بخش مسابقه ایران چهاردهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت ویژه فیلم «عین، شین،قاف» با حضور قاسم جعفری کارگردان، صدیقه صحت تهیه کننده، خسرو نقیبی نویسنده، بهاره کیان افشار، نوید لایقی مقدم و شهرزاد جعفری، بازیگر و همچنین محسن دریالعل منتقد سینما در پردیس ملت برگزار شد.

در ابتدای این نشست صحت درباره شکل گیری ایده فیلم گفت: ایده اولیه فیلم که درباره شهدای غواص بود، توسط قاسم جعفری شکل گرفت و بعد این موضوع با ملودرام عاشقانه تلطیف و در نهایت باعث شکل گیری فیلم «عین، شین، قاف» شد؛ البته فیلمنامه با همکاری قاسم جعفری و خسرو نقیبی نوشته شد است.

دلیل طولانی شدن روند تولید «عین، شین، قاف»

وی با بیان اینکه فیلمبرداری اثر 2 سال پیش انجام شده است، ادامه داد: با این حال در مدت این 2 سال «عین، شین، قاف» در هیچ جایی اکران نشد و برای اولین بار در جشنواره فیلم مقاومت به نمایش در آمده است.

تهیه کننده «عین، شین، قاف» درباره طولانی شدن روند تولید فیلم گفت: این مسئله به خاطر عمق و عاطفی بودن این فیلم است؛ به گونه ای که پیش تولید کار یک سال و نیم به طول انجامید و مراحل فنی آن نیز در سال 93 انجام شد؛ با این حال فیلم تا حدودی برای سال 94 اماده اکران بود ولی این اتفاق نیفتد و امسال شاهد اولین نمایش آن هستیم.

«عین، شین، قاف» با هدف جذب مخاطب جوان که هیچ درکی از جنگ ندارد، تولید شد

در ادامه این نشست قاسم جعفری، کارگردان فیلم با بیان اینکه این فیلم محصول سال 92 است، گفت: آن زمان یک آگهی را در روزنامه همشهری خواندم که نوشته بود جوانی سال 59 تحصیلش را در هند رها کرده و برای جنگ به آبادان رفته است و از آن تاریخ به بعد دیگر خانواده اش از وی خبری ندارند و همین مسئله باعث شد که قصه ای بنویسم که در آن به مقایسه عشق های امروزی و عشق های دوران جنگ بپردازم.

وی ادامه داد: دو سال است که فضای سینما فاصله گرفته ام ولی باید بگویم که بضاعت مان در سال 92، همین فیلمی است که به نمایش در آمد؛ با این حال همیشه در حال تجربه کردن هستم و حتی تصور می کنم اگر قرار بود این فیلم را به گونه دیگری روایت کنم، طبیعتا مخاطبان زیادی پیدا می کرد، ولی فکر کردم این نوع روایت برای جوان امروز که هیچ درکی از جنگ ندارد، جذاب خواهد بود.

باید به دوران دفاع مقدس واقع بینانه تر نگاه کنیم

جعفری با بیان اینکه با یک بار تماشای فیلم، نمی توان درباره آن نظر دارد، تصریح کرد: در دهه 70، 80 و 90 سه فیلم با مضمون دفاع مقدس داشته ام که در هیچ کدام از آنها به بعد حماسی جنگ پرداخته نشده است، اولین فیلمم به نام قاصدک است که به رزمنده ای می پردازد که بعد از بازگشت از جنگ متوجه می شود همه آرمان هایی که به خاطر جنگیده از بین رفته است، دومین اثرم نیز سریال غریبانه است که پایه اصلی آن صحبت شهید باکری درباره تقسیم بندی رزمندگان بعد از جنگ است و سومین اثرم نیز همان «عین، شین، قاف» به شمار می رود.

کارگردان «عین، شین، قاف» تصریح کرد: من به عنوان کسی که در دوران دفاع مقدس حضور داشته و به عنوان جوان ترین عکاس جنگ شناخته می شدم معتقدم، بعد از گذشت بیش از 30 سال از جنگ باید واقع بینانه تر به این مسئله نگاه کنیم تا بتوانیم تاثیر استقامت و ایستادگی را به نسل جوان منتقل کنیم.

شرط بنیاد فارابی برای کمک 500 میلیونی به فیلم

جعفری در با اشاره به شرط بنیاد فارابی برای حمایت مالی از اثرش گفت: برای ساخت فیلم «عین، شین، قاف» بنیاد فارابی عنوان کرد که 500 میلیون تومان به ما کمک می کند به شرط اینکه شهید قصه ما بسیجی باشد، ولی قبول نکردم و می خواستم شهید قصه مان سرباز باشد و با نشان دادن دختر داستان که 25 سال انتظار می کشد، می خواستم به نسل جوانی که از هر 5 ازدواج 4 طلاق دارند، بگویم که چگونه باید پای عشق ایستاد.

«عین، شین، قاف» را با باور قلبی بازی کردم

بهاره کیان افشار بازیگر نقش اول فیلم سینمایی «عین، شین، قاف» دیگر چهره‌ای بود که در این نشست صحبت کرد. وی در سخنانی گفت: زمانی که کارگردان برای بازی در این فیلم با من تماس گرفت و موضوع فیلم را که همان عشق به یک مفقودالاثر است را عنوان کرد، بسیار خوشحال شدم چرا که مدت هاست دنبال چنین فیلمی بودم.

وی افزود: امروزه مفهوم و تعریف عشق تغییر کرده است در حالی که در «عین، شین، قاف» عشق واقعی را به همراه صبوری و انتظار می بینیم در حالی که ملزومات عشق امروزه بسیار کمرنگ شده است؛ البته همیشه سعی کرده ام در زندگی شخصی ام عشق واقعی را دنبال کنم. همچنین ترکیب عشق و جنگ در کنار یکدیگر در این اثر باعث ارزشمند شدن آن شده است و چون به این فیلم باور دارم، «عین، شین، قاف» را از سایر کارهایم بیشتر دوست دارم.

افشار با بیان اینکه خوشحالم که «عین، شین، قاف» در جشنواره مقاومت اکران شد، افزود: امیدوارم این جشنواره در جهت مردمی کردن مقاومت تلاش کند؛ چرا که برخی از ارزش هایی که باعث شد رزمندگان ما به جبهه ها بروند، امروزه از بین رفته و امیدوارم جشنواره مقاومت بتواند دوباره آن ارزش ها را زنده کند.

«عین، شین، قاف» نشان دهنده تاثیرگذاری دفاع مقدس بر روی نسل جوان است

شهرزاد جعفری دیگر بازیگر این فیلم در ادامه مراسم گفت: قطعا فیلم باید دیده شود تا بتوانیم درباره آن بیشتر صحبت کنیم، ولی همین موضوع فیلم که یکسری جوان که هیچ درکی از جنگ ندارند به نوعی درگیر جنگ می شود باعث جذابیت اثر شده است. به عبارت دیگر این فیلم نشان داده که اثرگذاری جنگ تنها مختص آن دوران نبوده و امروزه نیز تاثیرگذار است.

وی با بیان اینکه هیچ فیلمی را نباید با فیلم دیگر مقایسه کرد، اظهار داشت: چرا که هر فیلمی مولفه های خاص به خودش را دارد و مقایسه اثار با یکدیگر کار درستی نیست.

نقطه اشتراک جنگ و عشق این است که جلوی هیچ کدام را نمی توان گرفت

نوید لایقی مقدم نیز با بیان اینکه امروز اولین نمایش «عین، شین، قاف» بوده است، گفت: وقتی فیلم در چنین جشنواره ای اکران می شود، جدای از بحث کیفیت و مسائل سینمایی، حس و حال جشنواره مخاطب را با خود همراه می کند، شخصا تجربه حضور در این جشنواره را نداشتم ولی امروز که به جشنواره آمدم توجه حس و حال خوب آن شدم و تصاویری که از دوارن جنگ به نمایش در آمده باعث درس گرفتن مخاطبان از آن می شود.

وی خاطر نشان کرد: همیشه این سوال برایم وجود داشت که نقطه اشتراک بین جنگ و عشق چیست که بعد از ساخت «عین، شین، قاف» به این نتیجه رسیدم که جلوی هیچ کدام را نمی شود گرفت.

بزرگ ترین ضعف فیلم منطق روایی آن است

محسن دریالعل، منتقد در ادامه مراسم با بررسی بخش‌هایی از فیلم گفت: اگر از ایده شکل گیری فیلم بگذریم به منطق روایی داستان می رسیم و باید بگویم که فیلم در این مسئله ضعف دارد، در حالی که فیلم باید مخاطب را با خود همراه و درگیر کند و مخاطب میان دیالوگ ها و صحنه ها گیر بیفتد، ولی برای «عین، شین، قاف» این اتفاق نیفتاده و حتی بسیاری از صحنه ها و دیالوگ ها نیز سر جای خود قرار ندارند.

وی ادامه داد: چند سالی است که اپیزودی کردن داستان ها در سینمای ما رواج یافته که اتفاقا مسئله خوبی هم به شمار می رود و نگاه کردن از 3 یا  4 منظر به داستان به فیلم کمک زیادی می کند و در «عین، شین، قاف» نیز این مسئله را می بینیم که اتفاقا توانسته تا حدی نمایش قابل قبولی از داستان داشته باشد.

امروزه توقع مان از سینما پایین آمده است

دریالعل با بیان اینکه متاسفانه طی سال‌های اخیر توقع مان از سینما پایین آمده است، گفت: گاهی مدیوم ها در سینما اشتباه گرفته می شود و درباره «عین، شین، قاف» نیز این اتفاق افتاده است. به عبارت دیگر این فیلم نه از لحاظ ابعاد قاب و نه از لحاظ دیالوگ ها و لوکیشن ها و جلوه های بصری در حد مدیوم سینما نیست.

وی افزود: در حالی که ابتدایی ترین مسئله این است که جلوه های بصری سینما با تلویزیون متفاوت بوده و منطق های سینمایی باید مخاطب را در تصویر و دیالوگ ها و بازی ها گم کند، در حالی که در این فیلم و بسیاری از آثار این اتفاق رخ نمی دهد.

منتقدان ما سطح توقع بالایی از سینمای ما دارند

در بخش پایانی این نشست خسرو نقیبی، نویسنده در پاسخ به مسائل مطرح شده از سوی منتقد فیلم گفت: به نظر می رسد که منتقدان ما سینمای آرمانی را مدنظر دارند؛ چرا که درست است که تفاوت مدیوم سینما و تلویزیون در ابعاد قاب است ولی اگر تله فیلم های ما مانند «عین، شین، قاف» به این اندازه دیالوگ، لوکیشن و قصه دارد، بسیار خوشحالم که چنین تله فیلم هایی در کشورمان تولید می شود.

وی ادامه داد: «عین، شین، قاف» در 3 شهر مختلف فیلمبرداری شده است و در این فیلم 3 قصه مختلف داریم که هر کدام از آنها می توانست به تنهایی یک فیلم سینمایی باشد و معتقدم فیلم هایی مانند «عین، شین، قاف» به شدت در مدیوم سینما قرار می گیرند.

گفتنی است در چهارمین روز از برگزاری نشست‌های نقد و بررسی آثار حاضر در بخش مسابقه ایران جشنواره مقاومت، نشست سه فیلم «مزارشریف»، «ماهی سیاه کوچولو» و «پری دریایی» به ترتیب در ساعت‌ها 18، 19 و 20:30 با حضور عوامل و منتقدین سینما در محل پردیس ملت برگزار خواهد شد.