تهران: شاعر زبان خودش را از زمانش می‌گیرد

به گزارش حلقه وصل، اولین کلاس آموزشی دومین اردو از پنجمین دوره آموزشی شعر جوان انقلاب اسلامی، عنوان «زمان شاعر، زبان شاعر» را می‌کشید. علی محمد مودب مدیر و موسس موسسه شهرستان ادب، مدرس این کلاس آموزشی بود.

شاعر زبان خودش را از زمان خودش می گیرد

این، اولین جمله ای که از زبان علی محمد مودب جاری شد. مودب اضافه کرد: ویژگی‌ها و تشخصی که شاعر از زمان خودش می‌گیرد و این ویژگی‌ها در قالب کلمات ظهور کرده و در مجموع، شعر شاعر، یک جهان و مجموعه‌ی منظمی را می آفریند که در پی گفتمان و فکر است.

از نظر علی محمد مودب، مکاشفه ها دو نوع هستند؛ مکاشفه ها در زبان و دیگری مکاشفه‌ها در جهان.

وی ادامه می‌دهد: بعضی شعرا، به لحظات زبانی علاقمند هستند به طوری که کلماتی را در کنار همدیگر قرار میدهند و به یک کشف می‌رسند و معنائی، از کنار هم نشستن چند لفظ ایجاد می‌شود.مودب، زبان را به ابر تشبیه کردند که شعر از تلاقی ابرهای زبان می بارد. در نظر ایشان، سرچشمه ی ابرهای زبان، دریای متن هاست و این دریا ها، همان متون برجسته و کهنه ی ماست. ابرهائی از متون فردوسی، سنائی، عطار، سعدی و غیره در روح، ذهن و جان ما برخواسته که از تلاقی این ابرها، باران شعر و متن به وجود می آید. ایشان اضافه کردند: در این نوع شعرها، ایستگاه اول، متن است یعنی ما به عنوان شاعر، حرکت ما از ایستگاه متن آغاز می شود.

مودب در رابطه با مکاشفه در جهان گفت: مکاشفه در جهان، بدین معنی ست، مثل حضرت آدم که برای اولین روی زمین فرود آمد، زمین را و جهان را لحظه به لحظه بشناسیم و خودمان را پیدا کنیم، و نسبت خودمان با جهان را کشف کرده و یافته هایمان را در شعر باز گو کنیم.

برای صورت گرفتن مکاشفه در جهان، باید شاعری در جان شاعر باشد

از منظر علی محمد مودب، شاعران حقیقی آنهایی هستند که جهان خودشان را خودشان پیدا کنند و اگر در مسیر کشف، از متن هم استمداد کنند، به متن، به چشم یک دستاویز و ابزار نگاه کنند. نقطه ی آغاز و پایان این شاعران، متن نیست.

مودب گفت: گاهی ما شاعری هستیم که در متون به دنیا می آئیم و در متون می میریم. آنچیز که خیلی مهم است اینکه باید تکلیف را معلوم کنیم که آیا، من گردشگر متن ها هستم یا قرار است جهانی بسازیم که دیگران به سیاحت و گردش «من» بیایند؟ به عقیده ایشان، این «من» از من هایی ست که باید «اعوذبالله من الشیطان الرجیم» اش گفته شود. برای اینکه مکاشفه ی ما در جهان صورت بگیرد، باید شاعری در جان ما باشد.

خود افشایی راه رسیدن به انشای خود است

شاعر «سِفر بمباران» در ادامه، به صحبت های خود در اردوی بانوان که در زنجان برگزار شده بود، اشاره کرد و گفت: خود افشایی راه رسیدن به انشای خود است. منظور از «خود»، همان خودی ست که ما به خاطرش به دنیا آمدیم و یافتن آن «خود» جرئت و همت مردانه ای می خواهد از آن نوع همتی که در عاشورا هست.

راز بزرگ تمایز شاعر

مودب به ویژگی های شاعر پرداخت و گفت: راز بزرگ تمایز شاعر، این است که به خود متمرکز شود. شاعر اگر از جهان پیرامون خودش شروع کند، متمایز خواهد شد. شاعری که فقط و فقط، در ساعت و ساحت تفریح، به شاعری بپردازد، نسبت خود با زمان و زبان خودش، نسبت ناقصی خواهد بود. مدیر موسسه شهرستان ادب اضافه کرد: شاعر خودش طلا را ایجاد نمی کند. طلا، رگه هایی ست که کشف می شود و شاعر در کمین نشسته، آن رگه ها را صید می کند. خیلی از حرف های بزرگ همیشه در پدیده های اطراف شاعر است و شاعر نسبت به کمینی که گرفته، می تواند صید های بزرگی کشف کند. به عقیده مودب، شاعر نباید تک بعدی باشد و نباید دی یک بعد بماند. باید در ساعت و ساحت های مختلف فعال باشد. شاعر باید حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی و غیره رو شناخته و رشد کند.

در دقایق پایانی کلاس، مودب گفت: شاعر زنده باید بسم الله بگوید برای جستجوی خودش.

شاعر باید زمانه ی خودش، دردها، رنج ها، نقص ها، و ثروت ها را بشناسد. دردها به شاعر آگاهی داده و شناخت ثروت، شاعر را امیدوار می کند.