تهران: شباهت بسیاری بین جشنواره عمار و سینمای مبارز آمریکای لاتین وجود دارد/ نظر لیتین درباره کلیپ ایستاده‌ایم

به گزارش حلقه وصل، «میگل لیتین»، فیلمساز مطرح ضدکودتای سینمای شیلی در جلسه‌ای که با حضور برخی برگزارکنندگان جشنواره عمار برگزار شد، پس از معرفی و ارائه این جشنواره با ابزار شگفتی خطاب به حاضران گفت: ما بر سر موارد بسیاری با هم نقاط مشترک و شباهت داریم که دلیل آن، شروع درست و انقلابی‌مان است.

وی با تاکید بر وجود اشتراکات زیاد میان سینمای ضدکودتای شیلی و جشنواره عمار ادامه داد: ما اهداف مشترکی داریم که از جمله آنها این است که اعتقاد داریم می‌توان بین مردم و سینما ارتباط برقرار کرد و از سینما به عنوان ابزاری برای مبارزه مردمی استفاده کرد تا حدی که حتی خود مردم به این سمت کشیده شوند که سلاح سینما را برای اهدافشان به کار گیرند.

لیتین با بیان این که در زمان معرفی جشنواره عمار، بدلیل شباهت‌های بسیارش به یاد کارهایی که در شیلی، کوبا و... انجام می‌دادم، افتادم، ادامه داد: ما هنرمندان و فیلمسازان بسیاری را سراغ داریم که از ابزار سینما برای مبارزه استفاده کردند، به طور مثال، در کوبا فیلم‌هایی از چارلی چاپلین را برای مردمی پخش می‌کردند که برای اولین بار در عمرشان فیلم می‌دیدند.

فیلمساز مطرح شیلیایی اظهار داشت: برخی راهب‌های مذهبی در شیلی و امریکای لاتین برای جذب دیگران، در میان مردمی که در جنگل‌ها زندگی می‌کردند، فیلم نمایش می‌دادند، حتی یک بار، فدراسیون آزادی‌بخش مسیحی‌ها به دلیل این که فیلم‌هایشان بخاطر پخش زیاد برای پخش غیرقابل استفاده شده بود، از من خواستند که یکی از فیلم‌هایم را به آنها بدهم که کپی و پخش کنند.

لیتین بیان کرد: در شیلی، کارگردانان و فیلمسازانی را داریم که در شهرهای مختلف به میان مردم می‌روند، با انها صحبت می‌کنند و براساس نیاز مردم، فیلم می‌سازند، حتی جشنواره‌ای داشتیم که چندان در شهر سانتیاگو، پایتخت کشور، مطرح نبود اما همانند جشنواره عمار، در مکان‌ها و نقاط مختلف کشور مثل بیمارستان، مدرسه، کلیسا فیلم‌هایش پخش می‌شد.

وی افزود: بعد از اتفاقات، احساس نیاز شد که سینمای رسمی و صنعتی را به سینمای مردمی تغییر دهند، چرا که مردم می‌خواستند فیلم‌هایی درباره خودشان و زندگی‌شان ساخته شود.

فیلمساز ضدکودتای امریکای لاتین خاطرنشان کرد: سینمای مردمی می‌تواند خیلی از چیزها را بیان و ارائه کند، به دلیل این که مردم، شاهدان اصلی وقایع هستند و تنها آنها می‌توانند واقعه‌ها را نشان دهند.

وی با سابقه فیلمسازی خود اظهار داشت: در سال 1960 میلادی، در دوران رئیس جمهور سابق شیلی، «سالوادور آلنده»، اولین کاری که کردیم این بود که با آرمان‌هایی مثل اهداف جشنواره عمار، کارگا‌ه‌های مردمی آموزشی ایجاد کردیم تا سینما در تمام کشور گسترده شود و فیلمسازان، آثاری با محوریت مردم تولید بسازند.

لیتین توضیح داد: در این کارگاه‌های مردمی، هنرهای مختلفی مثل تئاتر، موسیقی، معماری و... آموزش داده می‌شد چرا که در این کارگاه‌ها، فیلمسازان به افرادی فرهنگی تبدیل می‌شدند.

وی اضافه کرد: برای این که یک نفر، کارگردان و هنرمند خوبی شود، باید از تمام اقشار مختلف مردم اطلاع و آگاهی داشته باشد نه این که فقط تصویر گرفتن را بداند.

این فیلمساز شیلیایی خاطرنشان کرد: یک فیلمساز باید در بسیاری از رشته‌ها هم سر رشته داشته باشد و بتواند به عنوان یک هنرمند، واقعیات را به خوبی نشان دهد.

لیتین یادآور شد: کاری که در دوران «آلنده» شروع کرده بودیم، نزدیک به 1000 روز و تا زمان وقوع کودتا ادامه داشت اما همین زمان کوتاه، باعث شد تا فیلمسازانی مثل «سباستین آلدرسون» و «پاتریسیو گازمان» برای مبارزه با دیکتاتوری حکومت «پینوشه» داشته باشیم و به این صورت، سینمای مبارز تداوم پیدا کرد.

وی بیان کرد: در حال حاضر هم در شیلی موسسه‌ای سمعی- بصری داریم که به دانشگاه دولتی وابسته است و همانند دوران قبل از کودتا، به دنبال کارگردانان و فیلمسازانی هستیم که بتوانند واقعیات زندگی مردم را نشان دهند و در جاهای مختلفی فیلمها را پخش کنند.

این فیلمساز ضدکودتا ادامه داد: علاوه بر آموزش فیلمسازی، در بخش‌های تحقیقاتی و پژوهشی هم به دنبال فراگیری زبان جدید سینما هستیم و علاوه بر این موارد، از طریق یک شبکه تلویزیونی هم با مردم ارتباط داریم و کارهایی را که مردم می‌فرستند، با هماهنگی خودشان پخش می‌کنیم.

لیتین با بیان این که از زمانی که پیشنهاد دعوت جشنواره عمار را پذیرفتم به فکر عقد تفاهنامه‌ای برای همکاری بودم، تصریح کرد: علی‌رغم این شباهت‌ها، باید ابتکار و خلاقیت داشته باشیم تا بتوانیم سینمای مبارز را در جهان ایجاد کنیم.

محسن صفایی‌فرد، عضو شورای سیاست‌گذاری جشنواره عمار هم در واکنش به سخنان فیلمساز مطرح شیلیایی گفت: این گفت‌وگوها باعث هرچه بیشتر نزیک‌تر شدن سازمان‌های مردمی سینما به یکدیگر می‌شود که در ادامه می‌تواند به جهانی شدن سینمای مبارز منجر شود، به همین دلیل، لازم است این گونه ارتباطات ادامه داشته باشد به ویژه آن که حرف‌های بسیاری برای گفتن است.

وی با اشاره به تندیس عمار که به شکل فانوس است، اظهار داشت: فیلمسازان جوان جشنواره عمار از میان مردم هستند و همانند فانوس که نقاط تاریک را روشن می‌کنند، ابهامات را رفع می‌کنند و یا قهرمانان مردمی را دیده نمی‌شوند، معرفی می‌کنند، به همین دلیل سینمای عمار، دائما چیزهای غافل‌گیر کننده دارد.

صفایی‌فرد ادامه داد: وجود شباهت‌های بسیار بین جشنواره عمار و سینمای مبارز شیلی، نشان می‌دهد که انقلابی‌های جهان، وقت زیادی را برای متحد شدن از دست دادند و از طرفی در بسیاری از مفاهیم اساسی مثل عدالت‌خواهی، حقیقت‌جویی و... به هم نزدیک‌اند بنابرین باید زودتر با کنار زدن موانع، با هم هماهنگ و متحد شوند.

بنابر این گزارش، میگل لیتین پیش از این جلسه با حضور کارگردان و تهیه کننده به تماشای کلیپ‌های «ایستاده‌ایم 1 و 2» در حوزه  هنری نشست و بعد از تماشای این دو کلیپ با طرح این سوال که مخاطبان این آثار بویژه «ایستاده‌ایم 2» چه کسانی هستند، خطاب به عوامل این اثر گفت: در چنین آثاری، معمولا تمرکز زیاد روی جلوه‌های ویژه، باعث دور شدن از فضای واقعی اتفاقاتی مثل حمله موشکی ناو امریکایی به هواپیمای ایرانی می‌شود.

وی با بیان این که این اثر از لحاظ تکنیکی، قوی است، ادامه داد: چنین آثاری برای قشر جوان می‌توانند تاثیرگذار باشند، اما به دلیل جلوه های ویژه زیاد، چندان نمی‌تواند به احساسات مردم دسترسی داشته باشد، چرا که مردم می‌دانند این موارد واقعی نیستند همانند شخصیت‌هایی مثل سوپرمن در آمریکا که چون مردم می‌دانند واقعی نیستند با آنها ارتباط برقرار نمی کنند.

لیتین خاطرنشان کرد: من در یکی از آثارم برای اولین بار از جلوه‌های ویژه استفاده کردم، اما بعد از آن پشیمان شدم و دیگر به سراغ استفاده از جلوه های ویژه نرفتم.

این فیلمساز شیلیایی اظهار داشت: در سینما، باید تکنولوژی در خدمت انسان باشد و این اصل، نباید برعکس شود، هدف از فیلم در واقع اطلاع‌رسانی و تاثیرگذاری بر مخاطب است بنابرین باید روایت آن، واقعی باشد.