کف فروش فیلم‌های من، سقف فروش فیلم‌های برخی آقایان است!‏

سرویس حاشیه نگاری: شب گذشته 1 مردادماه برنامه سینمایی «هفت» با حضور مهران مدیری و مسعود ده نمکی با موضوع سینمای کمدی به روی آنتن زنده شبکه سه سیما رفت که حرف های مهمی را به همراه داشت.

از ساخت نخستین فیلم سینمایی تا خداحافظی از تلویزیون!

بهروز افخمی در بخش ابتدایی «هفت» که نیم ساعت زودتر پخش می شد، میزبان مهران مدیری، بازیگر و کارگردان فیلم های کمدی بود. مدیری در این گفتگو با اعلام خبر ساخت نخستین فیلم سینمایی خود در آینده ای نزدیک گفت: تا دو ماه دیگر فیلم سینمایی خود را می سازم. دو فیلمنامه دارم. یکی کمدی و دیگری تلخ و عجیب. در این سالها به دلیل آنکه مدام درگیر تلویزیون یا شبکه نمایش خانگی بودم، نشد.

وی ادامه داد: دلیل فیلم سینمایی نساختن در این سالها، ترس از ساخت فیلم سینمایی کمدی نبود. ترس از ساخت فیلم سینمایی بود. با وجود اینکه این تجربه کم نیست، اما برای سینما کم است. و دوست داشتم وقتی به سینما می آیم خیلی حرفه ای باشد.

1 بازیگر اصلی و 600 سیاهی لشکر

مدیری نام فیلم تازه خود را «ساعت 5 عصر» عنوان کرد و گفت: یک فیلم کمدی است. فیلم سخت، خیابانی، بسیار شلوغ و پرجمعیتی است. ممکن است در هر سکانسی بین 600 تا 700 نفر حضور داشته باشند. اما فیلم تنها یک بازیگر اصلی دارد و باقی مردم اند.

این کارگردان ادامه داد: «ساعت 5 عصر» از 7 صبح تا 5 بعدازظهر یک فرد را در تهران روایت می کند که آن روز آخرین فرصت آن فرد است که باید کاری را انجام دهد. فیلم مثل گلوله برفی است که هرچه جلوتر می رود بزرگتر می شود و ریتم مدام تندتر می شود و دیوانه وار بودن ماجرا بزرگتر و موضوع عظیم تر می شود. فیلم موضوعی به شدت اجتماعی دارد که هر روز با آن مواجه ایم اما بدان توجهی نمی کنیم.

مدیری ادامه داد: طرح فیلمنامه «ساعت 5 عصر» از خودم است اما من با خشایار الوند در حال نگارش آن هستیم. اما فیلمنامه دومم که تلخ است به تنهایی کار خودم است. علاقه خودم به نگارش متن های تلخ و جدی است.

خداحافظی با برنامه‌سازی در تلویزیون

مدیری با اعلام خداحافظی خود از برنامه سازی در تلویزیون، افزود: من بعد از برنامه «دورهمی» دیگر کاری برای شبکه نمایش خانگی و تلویزیون نخواهم ساخت و به تولید سالی یک فیلم سینمایی کفایت می کنم. من از 365 روز سال 360 روز سال را کار کرده ام و فکر می کنم دیگر باید استراحت کنم.

می‌خواهم حرف‌های تندتر و بزرگتری بزنم

این کارگردان خاطرنشان کرد: من تصمیم دارم در ادامه مسیر فیلمسازی خود حرف های تندتر و بزرگتری در حوزه سیاست و فرهنگ و اجتماع بزنم که جای این حرف ها در تلویزیون نیست و محدودیت های آن نمی گذارد و به نظر در شبکه نمایش خانگی و ارشاد بهتر می شود اینها را بیان کرد.

از نقد کارهای خود تا شرط حضور فراستی در استدیو!

وی در ادامه با گریز به فضای نقد سینمای کمدی گفت: نقد سینمای کمدی مبتذل و به اصلاح بدنه برای من ممکن است اما از نقد کمدی جدی اجتناب می کنم و برایم سخت است درباره رضا عطاران و... نظر دهم.

مدیری با انتقاد از برخی منتقدان بیان داشت: برخی منتقدان به دلیل اینکه جواب تلفنشان را ندادم نقدهای بسیار تندی به فیلم هایم وارد کردند که به نظرم این موضوع خیلی غیرانسانی است.

مدیری در نقد آثار خود اظهار داشت: من خیلی از کارهایم را الان دوست ندارم. مخصوصا کارهایی که زمان آنها گذشته است. کارهایی مثل «جایزه بزرگ»، «نقطه چین»، «ویلای من» و ... که به نظرم بچه گانه و ضعیف اجرا شده اند. اما برخی آثار نظیر «شوخی کردم»، «شب های برره»، «قهوه تلخ»، «دورهمی»، «پاورچین»، «مرد هزار چهره» و... را در کارهایم دوست دارم چون حرف های خوبی داشتند.

مدیری در ادامه با بیان طنز آنکه "تا مسعود فراستی به استدیو نیاید من دیگر صحبت نمی کنم. اصلا گفتگو بدون فراستی فایده ندارد!" گفتگوی خود را به حضور مسعود فراستی در استدیو مشروط کرد.

تیزنبودن نقدهایم بخاطر محدودیت های تلویزیون است

مدیری در پاسخ به نخستین سوال فراستی که چرا دیگر تیز نیستی، بیان داشت: بخاطر محدودیت های تلویزیون است! اصلا چیز عجیبی نیست، همه جا همین است، اما جدیدا بسیار سخت گیرتر شده اند. نمونه اش در همین برنامه «دورهمی». از طرفی چیزهایی را ما می گوئیم که برای نخستین بار ما هستیم که مطرح می کنیم و پخش می شود و از طرفی مواردی را ممیزی می کنند که من اصلا نمی فهمم.

این کارگردان در پاسخ به این پرسش فراستی که تو از نگاه بالا با مخاطب صحبت می کنی، گفت: در ابتدا «دورهمی» به این شکل اجرا می شد، اما به مرور مشکل حل شد با تذکر دیگران.

به یک دگردیسی نیاز دارم

وی افزود: حوصله ندارم و خیلی وقت است که حالم خوب نیست. یک نوع دگردیسی نیاز است برای ترک تلویزیون و سینمای خانگی به سمت سینما. برای اینکه از این شکل کار خسته و اشباع شده ام. اصلا دیگر دوست ندارم و ارضاعم نمی کند.

مدیری با اشاره به فیلم اصغر فرهادی گفت: وقتی فیلمنامه اصغر فرهادی را خواندم، دیدم معرکه است. دوام نیاوردم همان شب ساعت 2 شب زنگ زدم که من می خواهم بیایم بازی کنم.

وی درخصوص فیلم هایی که بازی کرده است نیز بیان داشت: از بازی در فیلم «توکیو بدون توقف» پشیمانم. اصولا از کارگردانی دیگران وقتی برایشان بازی می کردم، حرص می خوردم. هرچند وقتی می پذیرفتم کاملا خود را می سپردمو حرفی نمی زدم مگر آنکه از من بخواهند.

مدیری در نهایت در انتقاد به برنامه «هفت» و دیگر محافل سینمایی گفت: به «هفت» به عنوان برنامه ای که حرفه ای ترین برنامه سینمایی تلویزیون است یک انتقاد دارم. همه ما چیزهایی که می گوئیم به شدت تحت تاثیر سینمای هالیوود است. سالهای سال است که می خوانیم و می شنویم از سینمای هالیوود. یکی از وظایف این برنامه و مطبوعات حرفه ای سینما شناخت وسیع تری از سینما به مردم و مخاطبان است. ما چقدر راجع به سینمای ژاپن و بلوک شرق می دانیم؟ ادبیات شرق و ... را نمی شناسیم. انگار در اینترنت هم در این خصوص وجود ندارد. سینما معنی اش تمام اینها است. این کار را شما بکنید.

دهنمکی: ورود من با «اخراجی‌ها» مانند لودری بود که به سینما آمده است

برنامه «هفت» در ادامه میزبان مسعود ده نمکی بود و در گفتگویی انتقادی به بررسی سینمای خود در سال‌های اخیر پرداخت.

وی در ابتدای این گفتگو گفت: بعد از «اخراجی ها 3» تصمیم گرفتم کمتر در فضای مطبوعاتی حضور پیدا کنم و فیلمم حرف خود را بزند. «رسوایی 2» حرف خود را می زند و نیاز به حضور من در عرصه مطبوعات کمتر بود. این فضای رسانه ای برای ورود به سینما نیاز بود. همواره ورود به سخت است و ورود من با «اخراجی‌ها» مانند لودری بود که به سینما آمده است!

ده نمکی ادامه داد: من رفته رفته از «اخراجی ها» 1 تا 3 کمدی تلخ تری خلق کردم که ویژگی این نوع طنز من بکارگرفتن این تعابیر و معانی در خدمت مبانی انقلاب و جنگ بود.

کارگردان «رسوایی 2» بیان داشت: سینما نباید دنبال روی ذائقه مخاطب باشد، سینما باید ذائقه بسازد و فرهنگ ساز باشد. من اگر بتوانم با زبان طنز عامه پسند اخراجی ها نصف همان مخاطب را برای شنیدن این حرف های انقلابی به سینما بیاورم کار خودم را کرده ام.

کف فروش فیلم‌های من، سقف فروش فیلم‌های برخی آقایان است!

ده‌نمکی در پاسخ به کاهش فروش فیلمهایش بیان داشت: کف فروش فیلم های من، سقف فروش فیلم های برخی آقایان است! یک روز جیرانی به من زنگ زد که "شکست خوردی مربی!" من به او گفتم: "شکست من برابر تمام پیروزی های تو است."

وی ادامه داد: من اگر بنا داشتم کمدی عامه پسند بسازم و برای فروش فیلم بسازم می توانستم همان راه «اخراجی ها» را ادامه دهم و با حرف های خوبی هم که در آن بود، قطعا موفق بود.

داوران فجر فرق جلوه‌های ویژه میدانی و بصری را نمی‌دانند

ده نمکی درخصوص عدم دریافت جایزه توسط «رسوایی 2» در فجر گفت: کسانی که داوری فجر می کردند فرق جلوه های ویژه میدانی و بصری را نمی دانستند و کارشناس نبودند. شاید فکر کردند ما زلزله «رسوایی 2» را از یک مستند بریده ایم و در کار گذاشته ایم؛ انقدر که واقعی و خوب بود.

نیازی به حمایت رسانه‌های اصولگرا ندارم

وی در ادامه در پاسخ به این پرسش که چرا هیچ نقد مثبتی از فیلم تازه اش در رسانه ها منتشر نشده است، بیان داشت: این ویژگی من است که تنها مسیر خود را ادامه می دهم. برخی هم که قبلا از فیلم هایم تعریف می کردند در رودربایستی با من بوده اند. من مخاطب خودم را دارم و افرادی را در جامعه دارم که با آنها حرف میزنم. احتیاجی به حمایت رسانه های اصولگرا ندارم. بدی اش این است که اینها 10سال بعد اینها قرار است همین حرف ها را بزنند و به حرف های من برسند.

کارگردان سری «اخراجی ها» بیان داشت: امروز رسانه های اصولگرا حرف های 10 سال پیش من در مستند «فقر و فحشا» را با زبان عدالت اجتماعی امروز میزنند. آن روزی که با ورودم به سینمای مستند و سینما مخالفت جدی شد، کسی باورم نداشت اما امروز بسیاری مستندساز شده اند.

کار خود را در سینما کرده‌ام!

ده‌نمکی افزود: من کار خود را در سینما کرده ام و طیف گسترده ای از فیلمسازان جوان با فیلم های من وارد سینما شده اند و راه را ادامه می دهند.

وی درخصوص علت عدم اکران نوروزی اش گفت: علت این است که می خواستم از آن فضا دور شم. برایم اهمیتی نداشت که فروش فیلم با عدم اکران در نوروزی نصف شود. هم اینکه دیگران بفهمند این عده همراه فیلم در امروز برای خود فیلم و دهنمکی همراه او هستند نه اکران عید و ... . طنزش هم این است که خواستم داوران عید با خیال راحت به دید و بازدید خود بروند و زیر بار فشار انتقاد مخاطبان بخاطر نادیده گرفتن این فیلم خوب در جشنواره فجر، نروند!

جیرانی دوست دارد عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام شود

دهنمکی در پاسخ به این پرسش که جیرانی گفته است فیلم «رسوایی 2» بنا بر مصلحت در جشنواره شرکت داده شده است، گفت: آقای جیرانی علاقه زیادی به سیاست دارد و به نظر می رسد دوست دارد به مجمع تشخیص مصلحت نظام برود و مصلحت را از سینما شروع کرده است. ایشان به ما یک حرف میزند و در جلوی مردم چیز دیگری می گوید.

دهنمکی ادامه داد: جیرانی بعد از تماشای فیلم به من زنگ زد و گفت وای چه کار محشری عالی بود، هالیوودی بود، معرکه بود و... اما در برنامه «هفت» برای دلخوشی دیگران حرف از مصلحت می زند!

وی نهایتا خطاب به منتقدان خود گفت: یک روزی منتقدان ما لایه های چندم یک فیلم را استخراج می کردند. امروز نشانه های فیلم من با اینکه انقدر رو و گل درشت است اما باز منتقدان متوجه نمی شوند.

موتمن: مشکل بزرگ سینمای کمدی ایران محدودیت‌هاست

برنامه سینمایی «هفت» در ادامه میزبان فرزاد موتمن، کارگردان سینما بود تا بهروز افخمی با او درخصوص مبانی نظری سینمای کمدی گفتگو کند.

موتمن در ابتدا درخصوص تجربه خود از ساخت فیلم «پوپک و مش ماشالا» گفت: علاقه ای به ساخت فیلم «پوپک و مش ماشالا» نداشتم. آن زمان فیلمی به اسم «بیداری» ساختم که از اواسط کار با تهیه کننده به مشکل خوردم و در سکانس های پایانی حضور نداشتم. به همین دلیل با خودم گفتم که «بیداری» آبروی من در سینما را خواهد برد و مرا بی اعتبار خواهد کرد.

وی افزود: همچنین از سوی دیگر در اتحادیه تهیه کنندگان صحبت هایی پشت سر من شده بود که می گفتند فیلم های موتمن سرد و عبوس است و به جز چند تا منتقد و دانشجو کسی از فیلم های او خوشش نمی آید و نمی تواند فیلمی بسازد که مردم را بخنداند. به همین دلیل لج کردم و این فیلم را ساختم و اتفاقا دومین فیلم پر فروش سال هم شد.

موتمن در ادامه بیان داشت: علی رغم آنکه سینمای کمدی ایران مشکلات زیادی دارد و انتقاداتی به برخی فیلم ها وارد است، اما نباید فراموش کرد که سینمای کمدی ذاتا خوب است.

وی مشکل بزرگ سینمای کمدی ایران را محدودیت ها دانست و گفت: کمدی یعنی شوخی با همه مسائل جدی جامعه و موضوعاتی که تابو هستند. در ایران شما می توانید با کدام مسئله اجتماعی یا سیاسی شوخی کنید؟

هیچ‌کدام از فیلم‌های جدی من با مشکل مواجه نشدند

موتمن با بیان آنکه هیچ کدام از فیلم های جدی من در اکران دچار مشکل نشدند گفت: همه فیلمهای کمدی من با مشکل ممیزی مواجه شدند. یکی از مدیران ارشاد به من گفت پس از انقلاب هیچ فیلمی در ژانر کمدی به اندازه «پوپک و مش ماشالا» ممیزی نشد.

برنامه سینمایی «هفت» در بخش انتهایی خود میزبان کاظم راست گفتار و اصغر نعیمی بود تا به همراه مسعود فراستی در میز نقد به سینمای کمدی مورد نظر این دو کارگردان بپردازند.

برنامه «هفت» هر هفته جمعه شب ها ساعت 23:15 با اجرا، سردبیری و تهیه کنندگی بهروز افخمی روی آنتن زنده شبکه سه سیما می رود.