به گزارش حلقه وصل، امنیت از جمله محسوس‌ترین و مهمترین نعمت‌هایی‌ست که امروز جمهوری اسلامی ایران علیرغم قرار گرفتن در منطقه‌ای پر از تنش و ناهنجاری‌های امنیتی گوناگون، از آن برخوردار است. ظهور و بروز پدیده‌های شومی چون تروریسم تکفیری که نماد آن داعش به حساب می‌آید، طی سال‌های گذشته منطقه غرب آسیا را بعنوان نقطه کانونی درگیری با این پدیده ویرانگر تبدیل کرده است.
پیوند میان حضور مردم در صحنه‌های مختلف از جمله انتخابات با مولفه امنیت امروز به یک اصل اثبات شده بدل شده است؛ کما اینکه بساط تروریسم تکفیری داعش نیز زمانی در منطقه غرب آسیا برچیده شد که نیروهایی نظامی با پشتوانه مردمی در کشورهای عراق و سوریه به میدان آمدند و نقش آفرینی کردند.
برای بررسی تاثر مشارکت مردم در انتخابات با مقوله امنیت به گفتگو با سعدالله زارعی تحلیل گر ارشد مسائل بین المللی و منطقه نشستیم.
زارعی معتقد است میزان مشارکت مردم در انتخابات تاثیر مستقیمی بر امنیت و ثبات کشورمان دارد و می‌گوید: اگر دشمن ببینید مردم دست از انقلاب برداشته‌اند اولین مسئله‌ای که به خطر می‌افتد امنیت است.
زارعی توطئه و نقشه‌های اقتصاد جهانی علیه ایران را هم بازگو می‌کند و معتقد است برای نقش بر آب کردن این توطئه‌ها باید درصدد انتخاب افراد صالح و شایسته بربیایند.
متن گفتگو با سعدالله زارعی به شرح زیر است:
اقتصاد جهانی که نبض آن در اختیار قدرت‌های دنیا قرار دارد، نقشی را برای ایران تعیین کرده و می‌خواهد ایران در آن راستا قدم بردارد. (نفت خام فروشی، وارد کننده و مصرف کننده بودن محصولات) از جمله این نقش‌هاست. آیا مشارکت بالا و نوع انتخاب صحیح مردم در انتخابات می‌تواند این نقشه شوم دشمن را کم‌رنگ تر کند؟
زارعی: صدور کالا از طرف کشورهای منطقه ما به صورت تک محصولی(صادرات نفت خام ) و واردات کالا از کشورهای غربی به کشورهای منطقه ما به صورت چند محصولی از جمله سیاستهای استعماری است که غرب در طی ۲۰۰ سال گذشته برای منطقه ما طرح ریزی کرده است.
انقلاب اسلامی آمد و این معادله را تا حد زیادی به هم زد؛ اما در عین حال در حوزه اقتصادی ما توفیقات کمتری داشته ایم. علت آن هم واضح است؛ در این ۴۰ سال برخی دولت‌هایی که روی کار آمده‌اند برای مدیریت و تامین بودجه کشور راحت‌ترین مسیرها را انتخاب کرده‌اند که همان فروش نفت خام است. سال گذشته به دلیل تغییر رویکرد دشمن در نوع تحریم ها از جمله تحریم نفت، دولت جمهوری اسلامی به صورت ناگزیر به سمت توسعه منابع صادراتی رفت و توانست تا حد زیادی وابستگیِ بودجه به نفت را کاهش دهد.
مجلس آینده می‌تواند این اقدام تاکتیکی جمهوری اسلامی یا بهتر است بگوئیم این اقدام موقت برای معالجه وضعیت اقتصادی کشور را تبدیل به اقدام با ثبات‌تر و با دوام تر کند و برای همیشه ما را از این شرایط که توأم با تهدیدات است خارج سازد و نجات دهد.
نوع افرادی که توسط مردم انتخاب می‌شوند هم می‌تواند در در عملی شدن یا نشدن این برنامه‌ها تعیین کننده باشد؟
زارعی: اگر کسانی انتخاب شوند که شاخص‌های لازم برای تغییر وضع موجود در حوزه‌های اقتصادی، تجارت و صادرات را داشته باشند، می‌توانند تاثیرات بسیار مفید و بلند مدتی را بر جای بگذارند. اما در عین حال اگر نمایندگانی انتخاب شوند که به جای مصالح ملی، سرگرم مسائل شخصی، جناحی یا باندی بشوند، طبیعتاً این مطالبه‌ملی به حاشیه می رود.
مجلس و دولت در ادامه باید چه اقداماتی را انجام دهند؟
زارعی: مجلس و دولت باید کشور را از وضعیت کنونی که صادرات تک محصولی است خارج کنند. واردات لجام گسیخته باید اصلاح شود. در طی ۵ سال گذشته سالانه به طور متوسط ۱۰ میلیارد دلار صرف واردات کالاهای غیرضروری شده است که یک قلم آن لوازم آرایشی است. این ها باید کنترل شوند. برفرض اگر این ۱۰ میلیارد را به ۲ میلیارد برسانند خودتان تصور کنید چه تحولی در اقتصاد کشور و خارج نشدن ارز از کشور رخ می‌دهد. اگر دولت و مجلس به سمت مدیریت واردات بروند، نیاز ارزی ما بسیار کاهش پیدا می کند.
در مساله گمرکات هم باید بگوییم که اولویت بندی در وارداتو مسئله توجه به کشاورزی باید مورد توجه بیشتر قرار بگیرد.
حضور و مشارکت مردم چه تاثیری می‌تواند در قدرت بازدارندگی کشورمان در منطقه و جهان داشته باشد؟
زارعی: میزان مشارکت مردم در انتخابات نشان‌دهنده امید و توجه مردم به مسائل خودشان است چراکه این دو مسئله به هم تنیده است. دشمن نمی‌تواند در مقابل چنین جامعه‌ای که به حکومت خود امید دارد تفرقه انگیزی و ایجاد آشوب کند. زمانی که انتخابات پرشور داشته باشیم عملاً برای دشمن امکان شیطنت وجود ندارد، بنابراین مردم با حضور در صحنه نقش‌های مختلف ایفا می‌کنند که نقش سیاسی یکی از ابعاد آن است که منجر به انتخاب مسئولین می‌شود.
یک نقش دیگری که مردم ایفا می‌کنند با ثبات کردن امنیت کشورمان است که منجر می‌شود دشمن صحنه را ترک کند و نقشه‌های دشمن از بین می‌رود. همچنین یک جنبه اقتصادی هم دارد، بالاخره انتخاب پرشمار می‌تواند نماینده‌هایی را به صحنه بیاورد که تحولات اقتصادی را رقم بزند.
انتخابات پرشور می‌تواند تاثیری بر ارتقاء امنیت داشته باشد؟
زارعی: امنیت مقوله ای است که دارای ابعاد مختلفی است. مهمترین راه تامین امنیت مردم هستند چرا که مخاطب امنیت خود مردم هستند. وقتی امنیت برای مردم است تنها توسط مردم نیز قابل اجرا هستند. حضرت آقا فرمودند آن چیزی که سایه جنگ را از کشورمان دور می‌کند حضور گسترده مردم است. حضور مردم در انتخابات دارای اثرات امنیتی فراوانی برا کشورمان است.
بصورت مصداقی بیان بفرمایید که حضور مردم در انتخابات چه تاثیر مستقیمی می‌تواند در امنیت داشته باشد؟
زارعی: نمونه عینی آن تشیع جنازه سردار سلیمانی است که با حضور میلیونی و مشارکت باشکوه مردم برگزار شد و موجب شد آینده ایران با ثبات‌تر شود. آن تشییع با شکوه منجر به تغییر ادبیات تمام دشمنان جمهوری اسلامی شد و دشمنان از موضع ضعف صحبت می‌کردند. وقتی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران آمد همزمان با ایام تشیع حاج‌قاسم و اتحاد مردم بود، و وقتی به اروپا برگشت گفت اروپا باید برای تعهداتش در برجام کاری انجام بدهد. ایران تمام وظایف خود را انجام داده است و ۱۵ ماه منتظر اقدام اروپایی‌ها است. این نوع موضع‌گیری انتقادی علیه اروپا توسط مسئول سیاست‌خارجی اروپا به خاطر این است که تمام دنیا متوجه شدند که ملت ایران از صحنه خارج نمی شود.
این پیام اروپایی‌ها نشأت گرفته از حضور باشکوه مردم در تشیع سردار سلیمانی بود. مطمئناً مشارکت تاثیر مستقیمی بر اقتدار مواضع ایران در منطقه و جهان دارد.
در کشورهای دیگر دنیا تایید صلاحیت افرادی که مواضعی علیه حکومت حاکم می گیرند به چه صورت است؟
زارعی: ممکن است کلمه نظارت استصوابی در قانون کشورشان وجود نداشته باشد، اما کنترل و محرومیت برای کاندیدا شدن در انتخابات در تمام کشورها وجود دارد. به عنوان نمونه در آمریکا همواره بسیاری از افراد از کاندیدا شدن در انتخابات محروم هستند. می‌دانیم در کشورهای دیگر نظیر شورای نگهبان وجود دارد. حالا ممکن است به جای شورای نگهبان دادگاه قانون اساسی و یا شوراهای دیگری برای شرکت افراد در انتخابات یا نظارت بر اجرای قوانین وجود داشته باشد.
کدام کشورها سخت گیرتر هستند؟ ایران یا کشورهای دیگر؟ مصداقی بیان بفرمائید.
زارعی: تجربه خودمان در انتخابات را با انتخابات در کشورهایی مثل آمریکا مقایسه بفرمایید. در برخی موارد در کشور ما افرادی بر روی کار آمدن و قدرت را در دست گرفتند که بعداً به عنوان عناصر ضد نظام موضع‌گیری کرده‌اند. می توانیم به طور خاص به مسائل سال ۸۸ اشاره کنیم که در آن برخی از مسئولین مواضعی علیه نظام داشتند و در عین حال در دوره های بعد هم توانستند مسئولیت به عهده بگیرند. همین مسئله نشانه آزادی بیشتر انتخابات در ایران نسبت به سایر کشورهاست.
آیا می‌توان در داخل کنگره آمریکا موردی را یافت که مثلاً یک گروه ۵ نفره در طول ۱۰۰ سال اخیر اصول نظام دموکراسی در آمریکا را زیر سوال برده باشد و باز در قدرت بتواند حضور یابند. اما درمقابل در کشور خودمان امثال آقای مطهری مسائلی را مطرح می کنند که ولایت فقیه را زیر سوال می‌برد و باز چند دوره در مجلس حضور می‌یابد؛ البته نهایتا بعد از چند دوره با محدودیت هایی مواجه شد.
اگر زمانی برسد که مشارکت مردم زیر ۵۰ درصد باشد آیا آسیبی به کشور وارد می شود؟
زارعی: یک تفاوتی میان انتخابات در کشور خودمان با انتخابات در کشورهای دیگر وجود دارد. در انتخابات کشور ما فقط یک رئیس جمهور یا تعدادی نماینده مجلس انتخاب نمی شود، در واقع چشم انداز یک انقلاب مشخص می‌شود. می‌دانیم در کشورمان، زنده نگه داشتن آرمانهای انقلاب اسلامی برای مردم اهمیت دارد. این انتخابات موتور متحرک و سوخت برای به حرکت درآوردن با قدرت آن آرمان‌ها محسوب می‌شود. حضورحداکثری مردم به دنیا این پیام را می‌رساند که آرمانهای انقلاب هنوز زنده است و هوادار دارد. حالا اگر مشارکت زیر ۵۰ درصد باشد این پیام به خوبی مخابره نمی‌شود.
لذا از آن جایی که قدرت آینده ایران وابسته به تداوم و زنده نگه داشتن انقلاب اسلامی است، و زنده نگه داشتن انقلاب اسلامی متوقف بر حضور حداکثری مردم است، در نتیجه حضور حداکثری مردم باعث قدرتمندتر شدن ایران در عرصه های بین المللی می شود.
آیا ارتباطی میان نوع انتخاب مردم در سال‌های اخیر و به شهادت رسیدن حاج قاسم سلیمانی توسط دشمن وجود دارد؟ عده‌ای معتقدند اگر در سال‌های اخیر کمتر از مواضع خودمان توسط برخی مسئولین کوتاه می‌آمدیم شاید امریکا هیچ‌وقت جرأت ترور حاج‌قاسم سلیمانی را پیدا نمی‌کرد.
زارعی: این سوال را آمریکایی‌ها جواب داده‌اند. آنها معتقد بودند سردارسلیمانی یک ژنرال بلا جایگزین است. تحلیل آمریکایی‌ها این بود آن چیزی که باعث قدرتمندی ایران در منطقه شده، یک روند صرفاً حکومتی نیست، سیاست اتخاذ شده است که بخشی از نظام آن را دنبال می کند و بخش دیگر نظام در مقابل آن یا سکوت کرده است یا با آن به مخالفت پرداخته‌است. بنابراین با زدن برخی از شخصیت‌ها از جمله حاج قاسم سلیمانی می‌توانیم باعث تقویت آن بخشی از نظام ایران بشویم که حامی محور مقاومت در منطقه نیست. این دو دستگی در داخل ایران تاثیر مستقیمی بر ترور شهید سلیمانی داشته‌است.
آیا حضور ضعیف مردم می‌تواند به جریان اسلامی داخل کشور لطمه‌ای وارد کند؟
زارعی: من معتقدم که انتخابات با شکوهی در کشور خواهیم داشت. ما حدود ۴۰ سال است در کشور انتخابات برگزار کردیم. مطمئنا باز هم انتخابات باشکوه خواهد بود و مردم با توجه تفاوت انتخابات ریاست جمهوری با انتخابات مجلس شورای اسلامی در نصاب انتخابات‌های مجلس شورای اسلامی ظاهر خواهند شد.
معتقدم که جریان اسلام گرایی در انتخابات آینده به طور ویژه از سوی مردم مورد توجه قرار خواهد گرفت. انتخابات ایران بر خلاف انتخابات سایر کشورهای منطقه پرچم آرمانهای اسلامی و انقلابی را در منطقه به عهده دارد. میزان مشارکت بالای مردم نشان دهنده ارتفاع آرمانهای امام، آرمانهای اسلام و آرمانهای شهدا است. میزان مشارکت تاثیر مستقیمی در ارتفاع این ارزشها دارد. به همین دلیل مقام معظم رهبری بیش از هر کسی تاکید بر مشارکت حداکثری در انتخابات داشته‌اند، همانطور که امام خمینی نسبت به این موضوع تاکید داشته‌اند.
امام خمینی مشارکت حداکثری را لازم و حضور در انتخابات و رای دادن را واجب می دانست. امام خمینی شرکت در انتخابات را یک تکلیف برای همه واجدین شرایط می‌دانست و می‌بینیم که همان رویه را رهبر معظم انقلاب نیز ادامه داده‌اند و با تاکید بر مشارکت حداکثری در انتخابات فرمودند حتی اگر کسی من را قبول ندارد هم برای ایران و کشورش در انتخابات شرکت کند.
مقایسه‌ای میان انتخابات و دموکراسی در کشورهای خودمان با سایر کشورهای منطقه بیان بفرمائید.
زارعی: این مسئله بسیار وسیع تر از آن است که نیاز به توضیح داشته باشد تا یک شعاع طولانی در منطقه مان انتخابات نداریم.
کشورهای شرقی و غربی و جنوبی ما را نگاه کنید کدام کشورهای عراق، سوریه، عربستان، امارات، افغانستان، پاکستان و ترکیه مشارکت ۸۵ درصدی در انتخابات داشته‌اند؟ در برخی کشورها انتخابات وجود ندارد و در برخی دیگر که وجود دارد کیفیت و میزان مشارکتی که در کشور ما وجود دارد قابل مقایسه با آن کشورها نیست. در این منطقه فقط انتخابات کشور ما هست که همیشه مورد توجه کشورهای غربی و رسانه‌های بزرگ دنیا قرار می‌گیرد.
ثمرات و نتایج انتخابات ایران هم همیشه از ثمرات انتخابات در سایر کشورهای منطقه متفاوت بوده‌است. انتخابات در کشورهایی مثل ترکیه افغانستان و سایر کشورهای منطقه بیشتر بُعد ملی داردتا بعد منطقه‌ای، اما انتخابات در ایران تاثیر مستقیمی در منطقه می‌گذرد. اما مقایسه انتخابات در ایران با عربستان جای بحث ندارد. نه انتخاباتی در عربستان برگزار می‌شود و نه دموکراسی در آن کشور وجود دارد. در مورد چیزی باید صحبت کنیم که وجود خارجی داشته باشد. در عربستان انتخابات اصلاً وجود ندارد.
برخی می‌گویند اگر مشارکت بالا تاثیر مستقیمی بر قدرت در دنیا دارد چرا مشارکت پائین در امریکا تاثیر منفی بر قدرت‌ش نمی‌گذارد.
زارعی: اساساً ساختار سیاسی در ایران با آمریکا متفاوت است. در آمریکا ابعاد قدرت در ورای آرای مردم و در مخفیگاه سیستم سیاسی آمریکا انجام می‌شود. کارتل‌های سیاسی آمریکا هستند که تصمیم می‌گیرند در آن سال اوباما یا ترامپ را رئیس‌جمهور کنند یا اشخاص دیگر را. حالا رای مردم چه ۲۰ درصد باشد چه ۴۰ درصد باشد یا ۵۰ درصد، رئیس جمهورشان در جای دیگری انتخاب می‌شود. کانون‌های قدرت می‌نشینند و بر اساس نیازها و منافع‌شان تعیین می‌کند چه کسی باید در امریکا رئیس جمهور بشود. در حالی که در ایران پشت صحنه‌ای وجود ندارد و حتی ممکن است یک فرد گمنام مثل شهید رجایی یا آقای احمدی نژاد بیاید و برنده انتخابات بشود.
عده‌ای تصور می‌کنند مردم ایران سیاسی‌ترین مردم دنیا هستند؟ به نظر شما چنین تحلیلی درست است؟ و علتش چیست؟
زارعی: من معتقدم یکی از سیاسی‌ترین مردم دنیا را داریم. برخی ملت‌ها از مردم ما سیاسی‌تر هستند. ملت لبنان سیاسی‌تر از ملت ماست. البته مسلما ما یکی از سیاسی‌ترین ملت‌های دنیا هستیم ولی سیاسی‌ترین نیستیم.
علتش چیست؟
زارعی: ما همواره در طول تاریخ در کانون توجه بوده‌ایم و در مسائل فرهنگی خودمان هم همیشه قدرت ایران در دنیا مطرح بوده است چراکه در گذشته ما کشور بسیار قدرتمند با یک امپراطوری بسیار وسیع داشته‌ایم. آرزوی هر ایرانی این است که قدرت خود را بازیابی کنیم و این مطالبه «بازیابی قدرت» در چند قرن گذشته باعث سیاسی شدن ملت ما شده‌است.