رویکردهای متفاوت تیم اردوغان در مورد ادلب

به گزارش حلقه وصل، تنش بین ترکیه و سوریه در شمال غربی این کشور یعنی در منطقه حساس ادلب، همچنان داغ‌ترین موضوع سیاسی و دفاعی رسانه‌ها و محافل سیاسی ترکیه است. در این میان چنین به نظر می‌رسد که در دولت اردوغان و همچنین اتاق فکر حزب عدالت و توسعه و رسانه‌های وابسته به این حزب، اتفاق نظر کاملی در مورد تصمیم نهایی ترکیه در این مورد ادلب وجود ندارد.

برخی از همراهان و مشاورین اردوغان بر این باور هستند که تنها راه‌حل گذر از بحران در ادلب، دعوت از آمریکا است. اما گروهی دیگر معتقدند که ترکیه در این حوزه صرفاً باید به نیروی خودش تکیه کند. وقتی که آنکارا مانند مسکو و تهران نمی‌اندیشد یکی از مهمترین ابعاد حساس دفاعی و امنیتی در پرونده ادلب این است که ترکیه در این میدان عملاً تنها مانده و رویکردی اتخاذ کرده که به شکل کامل با تصمیمات و نگرش‌های دو شریک این کشور در روند آستانه، یعنی ایران و روسیه تناقض و اختلاف کامل دارد. چراکه تهران و مسکو بر این باورند که اعمال حاکمیت سیاسی کامل دولت مرکزی سوریه بر شمال غربی این کشور در شرایطی ممکن و میسر می‌شود که ادلب، تماماً از دست تروریست‌ها و نیروهای افراطی خارج شده و به دست ارتش سوریه بیافتد.

اما ترکیه معتقد است که مسئله ادلب، پیچیده‌تر از آن است که با حمله ارتش سوریه حل شود و فعلاً باید این مشکل لاینحل باقی بماند.

رئیس جمهور ترکیه در همین راستا در اقدامی عجیب، ضرب الاجلی تعیین کرده و به دولت اسد هشدار داده که باید تا پایان ماه جاری میلادی به خطوط مرزی توافق سوچی بازگشته و دست از اعمال حاکمیت بر ادلب بردارد. این درخواست رئیس جمهور ترکیه از منظر حقوق و روابط بین‌الملل در نوع خود عجیب‌ترین درخواستی است که در سالیان اخیر در مورد بحران سوریه بیان شده است.

خطرات دعوت از آمریکا پروفسور برهان‌الدین توران از مشاورین رئیس‌جمهور ترکیه و از اعضای اصلی حلقه مشاورین امنیت ملی اردوغان، در مورد ادلب نظریه‌ای دارد که در میان محافل راست و چپ ترکیه، جنجال برانگیز شده است.

توران که ریاست بنیاد مطالعه بنیاد مطالعات خاورمیانه ستا را بر عهده دارد، در مورد راهکار حل اختلاف ادلب، در روزنامه صباح نوشته است که ترکیه باید به عنوان یک عضو ناتو از آمریکا درخواست کند که وارد عمل شود و موازنه را تغییر دهد.

این پیشنهاد توران در حالی بیان شده که برخی از نمایندگان حزب عدالت و توسعه و روزنامه‌نگاران وابسته به اتاق فکر تیم ریاست‌جمهوری اردوغان، به شدت از این پیشنهاد ابراز انزجار کرده و معتقدند که دعوت از آمریکا برای حضور نظامی در ادلب، به معنی آن است که ترکیه به یکباره خود را به آغوش آمریکا انداخته و از استقلال سیاسی و نظامی خود صرف‌نظر کند.

یکی از تحلیلگران روزنامه ینی شفق که سردبیری این روزنامه را برعهده داشته و همواره در سفرهای خارجی اردوغان را همراهی می‌کند، این پیشنهاد را با اقدامات و دیدگاه‌های گروه فتح الله گولن  مقایسه کرده و معتقد است ارائه چنین نظریاتی به معنی تلاش برای دور کردن ترکیه از روسیه و ضربه زدن به روابط آنکارا و مسکو است.

سردبیر ینی شفق، همچنین با تشبیه این واقعه به پایین انداختن هواپیمای جنگنده روسیه از سوی نظامیان وابسته به گولن، اعلام کرده که در این حوزه، نباید از خارجی‌ها انتظار کمک داشت و آنکارا صرفاً باید به قدرت نظامی خود تکیه کند. دولت چه می‌گوید؟ دیروز هیات نظامی ترکیه برای دومین روز متوالی در مسکو، با مقامات سیاسی و نظامی روسیه، در مورد ادلب مذاکره کرد.

ابراهیم کالین سخنگو و مشاور امنیت ملی اردوغان دیشب در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که این مذاکرات، هنوز هم به نتیجه نرسیده است.

کالین همچنین بر این موضوع تأکید کرد که تنها راه حل برای گذار از وضعیت شبه بن بست کنونی در ادلب، این است که نیروهای اسد، به خطوطی بازگردند که قبلاً در چارچوب توافق سوچی به آنها اشاره شده است. پیشنهاد زیرکانه لاوروف درخواست غیر قابل قبول تیم اردوغان برای بازگشت نیروهای تحت فرمان بشار اسد به مرزهای توافق سوچی، در حالی بیان شده که سرگئی لاوروف دیپلمات با تجربه و وزیر امور خارجه روسیه، پیشنهاد دیگری ارائه داده که البته با رویکردهای پیشین مسکو تفاوت چندانی ندارد اما در عین حال، در بردارنده یک فرصت جدید، برای آنکارا است. لاوروف می‌گوید: تنها راه حل این است که تروریست‌ها و معارضین معتدل، از هم جدا شوند.

پیشنهاد لاوروف، یادآور انتظارات ایران و روسیه از ترکیه، برای تعیین تکلیف هیات تحریرالشام و دیگر گروه‌های مستقر در ادلب است. تشویق ملی گرایان و نهی مخالفین

دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی، مرال آکشنر رهبر حزب خوب و مصطفی دستیجی رهبر حزب وحدت بزرگ، از سران و رهبرانی هستند که اردوغان را تشویق می‌کنند تا در ادلب، از قدرت نظامی استفاده کند. اما کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق معتقد است که ترکیه باید در جستجوی راهی برای خروج از ادلب باشد.