وقتی هند به جای آمریکا سراغ نفت روسیه رفت

به گزارش حلقه وصل  به نقل از راشاتودی، تشدید تنش‌ها بین ایران و آمریکا که بخشی از آن شامل تحریم صنعت نفت ایران توسط واشنگتن است، عواقب غیرقابل انتظاری برای آمریکا داشته است.

در حالی که آمریکایی‌ها انتظار داشتند هند پس از پایین آوردن واردات نفت از ایران جای خالی آن را با نفت آمریکا پر کند، اما حالا دهلی‌نو برای تأمین نیاز خود به حامل‌های انرژی به سراغ مسکو رفته است. 

شرکت پالایشگاه دولتی ایندین اویل اخیراً قراردادی با شرکت نفت روسیه امضا کرده که درقالب آن، مسکو تا پایان سال ۲۰۲۰ دو میلیون تن نفت به این شرکت هندی تحویل خواهد داد. این قرارداد در حاشیه برگزاری بزرگترین نمایشگاه نظامی که هم‌اکنون در شهر لاکنو هند در جریان است، امضا شد.

*شروع همکاری‌های نفتی روسیه و هند

ایگور سچین، مدیرعامل شرکت نفت روسیه طی دیدار با دهارمندرا پرادهان، وزیر انرژی روسیه در دهلی‌نو گفت: این تازه شروع کار است. 

این توافق می‌تواند زمینه ایجاد یک همکاری گسترده بین هند و روسیه در حوزه انرژی تبدیل شود و احتمالا شامل قراردادهای بیشتری از این نوع در آینده خواهیم بود. 

هند سومین واردکننده نفت در جهان است و ۸۰ درصد نیاز خود به حامل‌های انرژی را از طریق واردات تأمین می‌کند. 

ایران تا سال ۲۰۱۸ سومین صادرکننده نفت به هند محسوب می‌شد و عربستان و عراق در جایگاه‌های اول و دوم قرار داشتند. 

*عربستان و عراق درگیر تنش‌های ایران و آمریکا

اما اعمال تحریم علیه صنعت نفت ایران توسط آمریکا و همچنین تشدید تنش نظامی منطقه بین تهران و واشنگتن تمام این سه تأمین کننده نفت هند را تحت تأثیر قرار داده است. 

تحریم‌های آمریکا علیه نفت ایران با هدف تضعیف اقتصاد این کشور و مجبور کردن ایران برای کنار گذاشتن انرژی هسته‌ای، توسعه موشک‌های بالستیک و حمایت از سوریه، یمن، لبنان و دیگر کشورها اعمال شده است. 

این تنش البته در حال حاضر بر دیگر کشورهای همسایه نیز اثرگذار بوده، به گونه‌ای که در ماه سپتامبر بزرگترین تأسیسات نفتی عربستان توسط یمنی ها مور حمله قرار گرفت و به شدت آسیب دید. در حالی که انصارالله یمن مسئولیت این حمله با برعهده گرفتند اما آمریکا ایران را مسئول این اتفاق می‌داند.

در عین حال عراق هم به عنوان یکی از اصلی‌ترین صادرکنندگان نفت به هند با موضوع اعتراضات گسترده مواجه شده و به همین دلیل صادرات نفت این کشور مختل شده است. 

شرایط برای عراق طی هفته‌های گذشته حتی بدتر شده است، چرا که آمریکا در خاک این کشور در اوایل ماه ژانویه سردار شهید قاسم سلیمانی را ترور کرد. ایران هم با حمله به دو پایگاه نظامی آمریکا در عراق به این اقدام خصمانه پاسخ داد و به نظر می‌رسد اینگونه تقابل‌ها بین واشنگتن و تهران، هندی‌ها را به سمت خرید نفت از دیگر کشورها سوق داده است. 

هند همواره به دنبال تنوع‌بخشی به کشورهای تأمین کننده نفت خود و فاصله گرفتن از خاورمیانه و خاطرات ژئوپلتیک در این منطقه بوده است. 

در سال ۲۰۱۹ واردات نفت هند از کشورهای خاورمیانه از ۶۵ درصد در سال ۲۰۱۸ به ۶۰ درصد کاهش یافت. 

یکی دیگر از عواملی که هندی‌ها را به سمت کاهش واردات نفت به خصوص از خاورمیانه سوق داده است، تلاش این کشور برای استفاده هر چه بیشتر از گاز طبیعی و رساندن سهم آن از کل انرژی مصرفی در این کشور از ۶ درصد به ۱۵ درصد تا سال ۲۰۳۰ است. 

*هند برای خرید نفت روسیه از هر زمان دیگری مشتاق‌تر است

با توجه به شرایط پیش آمده در منطقه خاورمیانه و بالا گرفتن تنش‌ها به نظر می‌رسد هند برای همکاری با روسیه در حوزه انرژی از هر زمان دیگری آماده‌تر است. 

یکی از عواملی که باعث شده بود که هندی‌ها به خاورمیانه در واردات نفت به عنوان اولویت اول نگاه کنند، نزدیکی جغرافیایی و هزینه‌های کمتر حمل و نقل بوده است.

اکثر بنادر در خلیج فارس در سال ۲۵۰۰ کیلومتری هند قرار دارند و این در حالی است که بنادر روسیه ۷ هزار و ۵۰۰ کیلومتر با این کشور فاصله دارند. به همین دلیل است که هندی‌ها پیش از این تمایل داشتند به جای بستن قرارداد، نفت روسیه را از بازار آزاد خریداری کنند. 

با توجه به آنچه گفته شد، به نظر می‌رسد اقدامات دولت ترامپ در قبال ایران و تأثیرات گسترده‌تر آن بر منطقه خلیج فارس، هند و روسیه را بر آن داشته است تا همکاری‌های خود را توسعه دهند و این چیزی است که واشنگتن در تخاصم با ایران به آن فکر نکرده بود.