لقمه‌ای که در گلوی آمریکا گیر کرد

به گزارش حلقه وصل، از سال ۲۰۰۱ میلادی که آمریکا به بهانه مبارزه با تروریسم و با ائتلاف چند کشور به افغانستان لشکرکشی کرد، تا امروز واشنگتن هزینه های مالی و جانی زیادی را در این کشور متحمل شده اما با وجود صرف این هزینه ها وضعیت موجود در افغانستان به هیچ وجه به نفع آمریکا نیست.

علاوه بر تاثیرات داخلی گسترده ای که حملات ائتلاف به رهبری آمریکا در افغانستان داشته، این جنگ تاثیرات منطقه ای و بین المللی متعددی را نیز در بر داشته و دولت های آمریکایی را بطور مرتب درگیر خود کرده است. 

آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ نیز بطور گسترده ای درگیر غائله افغانستان بوده و آغاز مذاکرات رو در رو با طالبان نیز با هدف کمک کردن به خروج ایالات متحده از باتلاق خودساخته افغانستان بوده است. 

اهمیت افغانستان برای آمریکا 

افغانستان از جهات مختلفی برای آمریکا اهمیت دارد که مهمترین مورد آن هم مرز بودن با رقیبان اصلی ایالات متحده یعنی چین و ایران و نزدیکی به حریم خلوت روسیه است. علاوه بر این، افغانستان دارای مرزی نسبتا طولانی با ایران است و حضور نظامی آمریکا در این کشور به معنای آن است که ایالات متحده در کنار رقیبان و دشمنان سنتی خود حضوری همیشگی دارد.

علاوه بر این موارد، افغانستان دارای منابع عظیم زیرزمینی است و هر چد تا کنون فرصت مناسبی برای بهره برداری از این منابع وجود نداشته اما به هر حال سود موجود در این منابع به حدی است که آمریکا نمی تواند به راحتی از آن چشم بپوشد. 

بر همین اساس شاید ترامپ در ظاهر بگوید که قصد خروج نظامی از افغانستان را دارد اما حقیقت موجود در افغانستان حکایت دیگری را بازگو می کند. 

این موضوع وقتی نمود بیشتری پیدا می کند که به نحوه رفتار آمریکا با دولت های افغانستان و روند تشکیل دولت های جدید در این کشور توجه کنیم. اینکه ترکیب دولت مستقر در کابل به گونه ای باشد که منافع آمریکا در افغانستان با کوچکترین چالش ممکن مواجه شود بخشی از اهداف پنهان واشنگتن در خصوص افغانستان را به تصویر می کشد. 

سفرهای متعدد دستاورد اندک 

شاید به دلیل همین اهمیت باشد که مقامات مختلف آمریکایی بطور مرتب با سفر به کابل تلاش می کنند تا به هر نحو ممکن حضور ایالات متحده در امور جاری افغانستان را به تصویر بکشند. 

در همین رابطه دیروز یکشنبه البته در سفرهایی جداگانه وزیر دفاع و رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به کابل سفر کرده و با مقامات بلندپایه افغانستان دیدار کردند. 

این سفرها در حالی انجام می شود که دولت آمریکا به دلیل انجام مذاکراه با طالبان در حالیکه دولت افغانستان در آن حضور ندارد، بخشی از جمعیت این کشور را به خود بدبین کرده است. 

پیش از ترامپ، باراک اوباما نیز قصد داشت تا با خارج کردن نظامیان آمریکایی از افغانستان هزینه های نظامی حضور در این کشور را برای ایالت متحده به حداقل برساند که البته توفیق چندانی در این رابطه نداشت. 

اکنون ترامپ نیز با شعار کم کردن هزینه های خارجی، نظامیان آمریکایی را از این کشور روانه آن کشور می کند و با گروه های مختلف تاثیر گذار در روند کشورها وارد مذاکره می شود و همچنین با انتخاب نمایندگان ویژه در امور کشورها سعی در پیشبرد سیاست های خود دارد؛ نمونه های کره شمالی و افغانستان مثال هایی روشن در این رابطه هستند. 

در این میان افغانستان اما حکایتی متفاوت دارد؛ آمریکا با اقدام سال ۲۰۰۱ خود تحولات افغانستان را به سمتی پیش برد که خود تبدیل به یکی از قربانیان آن گردید، انفجارهای تروریستی پی در پی و درگیری های مسلحانه روزانه تنها دو مورد از مشکلات ناتمامی هستند که سیاستگذاران آمریکایی نقشی پر رنگ در بروز آنها داشته اند. 

حضور پرتعداد فرستاده های واشنگتن در افغانستان کمکی به بهبود اوضاع این کشور جنگ زده نمی کند. حضور آمریکا در افغانستان تا اینجای کار دستاورد چندانی را برای کاخ سفید نداشته و شاید رهایی از باتلاق افغانستان نیازمند آن باشد که تصمیم گیرندگان اصلی در آمریکا با عبرت گرفتن از تجربیاتی که از سال ۲۰۰۱ تا کنون بدست آورده اند طرحی نو را برای رهایی خود و پایان دادن به رنج مردم افغانستان دربیندازند.