تمام امید اقبال لاهوری برای اصلاح جهان اسلام به ایران بود

به گزارش حلقه وصل، این مراسم با سخنان شبانه سحر، رییس بخش زبان و ادبیات فارسی دانشکده دولتی بانوان مصطفی‌آباد آغاز شد که گفت: علامه محمداقبال لاهوری کتاب «اسرار خودی» را ـ که یک صد سال از تحریر آن می‌گذرد ـ با مد نظر قرار دادن  مثنوی پیر و مرشدش مولانای روم، تألیف کرد.

عشق اقبال به مولانا

وی در ادامه با بیان اینکه علامه در این کتاب برای تشریح «فلسفه خودی» بر مطالبی چون عشق تأکید دارد، افزود: اقبال عشق را رمز زندگی می‌دانست. به عقیده او عشق حجاب چهره هستی را می‌درد. حرکت ستارگان و اتحاد ذرات عالم، شور و انگیزه یک پارچه حیات، شوق رویش در نبات و تعالی آدمیان، همه از آیات عشق است. عشق تمامی حقارت‌ها و ضعف‌ها را با آتش خود می‌سوزاند و خاکستر می‌کند.

شبانه سحر ادامه داد: وقتی عشق بر قلب حاکم شد، آنگاه انسان خود را فراموش می‌کند و عاشق آدم و عالم می‌شود. در این حالت است که انسان مفهوم واقعی زندگی را درمی‌یابد. عشق سرچشمه اصول متعالی و اخلاقی است. زمین و آسمان به نیروی عشق درچرخش‌اند.

در ادامه دانشجویان بخش زبان و ادبیات فارسی دانشکده دولتی بانوان لاهور اشعاری بسیار زیبا از اقبال را به صورت گروهی و همخوانی اجرا کردند.

اقبال، متأثر از فرهنگ اسلامی بود

سپس اکبر برخورداری، وابسته فرهنگی و رییس خانه فرهنگ ایران در لاهور در سخنانی بیان کرد: اقبال اگرچه در غرب تحصیل کرد؛ ولی شیفته غرب نشد. او متأثر از فرهنگ اسلامی بود. عشق و علاقه علامه به زبان فارسی او را به یکی از بزرگ‌ترین شعرای پارسی‌گوی تبدیل کرد. زیباترین و پرمعنی‌ترین نوشته‌هایش همچون «اسرار خودی» و «رموز بی‌خودی» به زبان فارسی است. علامه زبان فارسی را زبان تفسیر اسلام و زبان انقلاب می‌دانست.

وی ادامه داد: اقبال غرب و فرهنگ ویران‌گر غرب را مسبب ویرانی جهان اسلام می‌دانست و می‌گفت که راه نجات مسلمانان در اتحاد با یکدیگر و عمل به تعالیم اسلام نهفته است. اقبال به عنوان یک مصلح جهان اسلام به دنبال اصلاح جهان اسلام بود و مسلمانان را به آزادی ترغیب می‌کرد. او وقتی از قیام و انقلاب صحبت می‌کرد؛ امام حسین (ع) را الگو معرفی می‌کرد و معتقد بود که قیام و انقلاب نوه مکرم پیامبر اسلام (ص) علیه یزید، در تمام اعصار باید سرمشق جوانان مسلمان باشد.

برخورداری همچنین گفت: اقبال، زاهدان و گوشه‌نشینان را نیز مورد هجوم قرار می‌داد و در جواب معترضین به کتاب «اسرار خودی» می‌گوید که اگر به اسلام و قرآن بنگریم؛ متوجه خواهیم شد که قرآن بر رهبانیت خط بطلان کشیده و مسلمانان را به تلاش برای توسعه و پیشرفت جامعه دعوت می‌کند.

امید اقبال به ایران برای اصلاح جهان اسلام

منیب اقبال، وکیل و نوه علامه محمد اقبال لاهوری نیز به عنوان دیگر سخنران این مراسم، گفت: علامه محمداقبال، شخصیتی همیشه جاودان است. وی تمامی زندگی خود را صرف ترویج اسلام و بیداری مسلمانان کرد. اقبال با استفاده از معارف و تعلیمات بلند اسلامی و دینی، «فلسفه خودی» را به وجود آورد که ویژگی‌های فراوانی دارد.

وی افزود: فلسفه وی ظاهری غربی ولی باطنی اسلامی، دینی و عرفانی دارد؛ بنابراین با توجه به جایگاه و مقام وی جدا از اینکه آنها از اجداد ما هستند، باید بیش از پیش با گفته‌هایشان آشنا شویم و به آنها عمل کنیم؛ چون همگی آنها برگرفته از تفاسیر قرآنی و سنت نبی مکرم اسلام (ص) است.

منیب اقبال در پایان سخنان خود بیان کرد: بدون شک جمهوری اسلامی ایران و پاکستان، ارتباطاتی بسیار دیرین و برادرانه دارند. علامه محمداقبال و فرزندش جاوید اقبال، تمامی امیدشان برای اصلاح جامعه اسلامی به ایران بود. علامه اقبال معتقد بود؛ ایران سرزمینی است که به راستی به احکام اسلامی و دینی عمل می‌کند.

علاقه اقبال لاهوری به ایران و ایرانیان

ناهید اظهر، رئیس دانشکده دولتی بانوان مصطفی‌آباد لاهور هم گفت: علامه محمداقبال لاهوری، یکی از شخصیت‌های بسیار مهم جهان اسلامی و کشور پاکستان است که نقشی بسیار مهم در تشکیل این کشور پاک دارد. او در زمانی به دنیا آمد که وضعیت مسلمان در بدترین شرایط بود. وی با استفاده از اشعار و نظریه‌های خود، روحی تازه به مسلمانان جهان دمید. تمامی اشعار و گفته‌های وی برگرفته از احکام اسلامی، تعالیم قرآنی و سنت نبی مکرم اسلام (ص) است.

وی تأکید کرد: علامه محمداقبال علاقه بسیار زیادی به ایران و ایرانیان داشته است و ایرانیان هم وی را به عنوان یکی از نام‌ورترین و سرشناس‌ترین شاعران پارسی‌گوی غیرایرانی می‌پندارند و به وی عشق و محبت می‌ورزند که برای ما پاکستانی‌ها مایه افتخار است.

ناهید اظهر در ادامه افزود: جای بسی تأسف است که با وجود اینکه بزرگان و شخصیت‌های برجسته ما علاقه و روابط بسیار گسترده و عمیقی با ایران و زبان و ادبیات شیرین فارسی داشتند، ما حق آن را به شایستگی ادا نکردیم. در این دانشکده نیز تا سال گذشته زبان و ادبیات فارسی فقط در مقطع دیپلم تدریس می‌شد؛ اما با تلاش‌ها و زحمات بخش زبان و ادبیات فارسی، امسال تدریس رشته زبان و ادبیات فارسی در مقطع کارشناسی آغاز شده است.

بنا بر اعلام این خبر، در پایان مراسم مسابقه‌ای با موضوع «زندگی و اشعار علامه محمداقبال لاهوری» توسط خانه فرهنگ ایران در لاهور بین دانشجویان شرکت‌کننده برگزار و به  نفرات برتر هدایایی اعطا شد.