راز آن حضور استثنایی

به گزارش حلقه وصل: تقی دژاکام در یادداشتی نوشت: به نظرم مراسم تشییع شهید آوینی در روز ۲۲ فروردین یکی از استثنایی‌ترین مراسم‌ها پس از فقدان هنرمندان و اهالی فرهنگ پس از انقلاب اسلامی است. آن‌روز ساعت نه‌ونیم صبح هنگامی که دوستداران سیدمرتضی آوینی در حیاط حوزه هنری جمع شده بودند تا با او وداع و پیکر او را تشییع کنند، ناگهان شرایط تغییر کرد و رهبر انقلاب اسلامی را در میان خود دیدند که به سمت تابوت آوینی رفت و با قرائت فاتحه به روح این هنرمند شهید ادای احترام کرد. این اتفاق تا آنجا که یادم می‌آید برای کسی دیگر تکرار نشد. اما معنای این حرکت رهبر عزیز انقلاب چه بود و چه باعث شده بود آن‌روز صبح به تیم همراه خود بگوید «من امروز باید حتماً در این مراسم شرکت کنم».

شاید رمز و راز این حضور استثنایی را بتوان در یادکرد‌های مکرر آقا از شهید آوینی در مناسبت‌های مختلف جست‌وجو کرد؛ آنجا‌ها که ایشان از آوینی در کنار کسانی، چون چمران، حججی و حتی سردار سلیمانی نام می‌برد و آن‌ها را «الگو» و «قهرمان» نسل‌های بعد می‌نامد. ببینید:
- ما برای تربیت نسل جوان منطبق بر اهداف و آرمان‌ها و جهت‌گیری‌های نظام اسلامی دچار فقرِ الگو نیستیم که سراغ فلان شخصیت تاریخی بیگانه برویم، بلکه الگو‌های بزرگی همچون شهدای هسته‌ای، شهید چمران، شهید آوینی و شهید حججی داریم که با احساس مسئولیت و با قدرت و عزت و برای افتخار و سربلندی ملت، در مقابل دشمن ایستادند.

ما در هرجایی که کار انقلابی کردیم، این [الگو]ها را داریم. ببینید! کاری که شهدای هسته‌ای ما در زمینه‌های هسته‌ای که بسیار هم حساس است پیشاهنگش بودند، کاری که شهید طهرانی‌مقدم پیشاهنگش بود، کاری که شهید کاظمی در زمینه سلول‌های بنیادی پیشاهنگش بود، کار‌های بسیار بزرگی است. در زمینه‌های فرهنگی [هم]کاری که شهید آوینی پیشاهنگش بود و در این اواخر [هم]مرحوم سلحشور - که این‌ها پیشروان کار انقلابی در این کشورند- این‌ها را باید ترویج کرد، این‌ها را باید تقدیر کرد و نام این‌ها را باید گرامی داشت. کار انقلابی این است. اینکه من بار‌ها تکرار می‌کنم که نیرو‌های انقلابی را و نیرو‌های حزب‌اللهی را باید گرامی بداریم و باید نگه بداریم، به‌خاطر این است؛ کار وقتی با روحیۀ انقلابی شد، پیشرفت خواهد کرد. 

- این تعبیر‌ها و یادکرد‌های مکرر و تأکید بر کلیدواژۀ «الگو» برای تربیت نسل جوان، نکته‌ای است که همین امروز هم شاید با شدتی بیشتر نیاز به مرور و تأمل دارد. ضمن اینکه در تعبیر رهبر انقلاب بر وجه «پیشاهنگ» این حرکت‌ها و اقدامات علمی و فناوری و فرهنگی و هنری بودن هم اصرار شده است تا معلوم شود این وجه بنیانگذارِ این حرکت‌ها بودن خود یک ارزش جداگانه و برتر است؛ ارزشی که جای خالی آن در بسیاری از حرکت‌های بعدی هم محسوس است:

- من حالا این را می‌خواهم عرض بکنم - که این هم یک مطالبه جدی و یک آرزوست، ان‌شاءالله این آرزو برآورده بشود- کاش کسانی بتوانند مثل شهید آوینی این جهاد عظیم و عمومی [در ماجرای کرونا]را روایت کنند؛ همچنان که شهید آوینی با آن بیان شیرین و زیبا و اثرگذارِ خودش توانست جزئیات جبهه را برای ما روایت بکند و آن را ماندگار بکند.

کاش کسانی بتوانند این کار را بکنند؛ هم در گفتار و هم در نوشتار و هم در کار‌های هنری و نمایش‌ها و پدیده‌های هنری. 

یک ارزشگذاری دیگر در کار‌های آوینی آن است که او خود به آنچه می‌گفت اعتقاد داشت:
- گاهی حرفی را کسی می‌زند و حرف بزرگی است؛ اما پیداست که خودش اعتقادی به این حرف ندارد. اما این صدا، آن صدایی است که بزرگ‌ترین حرف‌ها را می‌زد و خودش اعتقاد داشت. مثلاً می‌گفت: «این جوانان ما، به راه‌های آسمان آشناترند تا به راه‌های زمین.» این را چنان می‌گفت که گویا راه‌های آسمان را خودش رفته، دیده و می‌داند که این‌ها آشناتر هستند!

آوینی از «کامران» بودن تا «سید شهیدان اهل قلم» شدن راه زیادی را پیمود و تغییرات زیادی کرد؛ اما نه تغییر مانند سوپرانقلابی‌های سابقی که امروز به ارتجاع و انحطاط و ابتذال حقیرانه افتاده‌اند که حتی مخالفان را هم به تعجب واداشته است. او برعکس و به تعبیر قرآن از «ظلمات» به «نور» در صیرورت بود. او حتی مانند کسانی نشد که خوب شده‌اند، اما در همین حد که به نماز و روزه و عبادات خود برسند و کاری به کار سیاست و دشمن نداشته باشند. او هم در جبهه نظامی قدم گذاشت و هم در جبهه فرهنگی قلم، هم علیه بعث عراق نوشت هم علیه شیطان بزرگ و دشمن صهیونیستی. 

- انقلاب اسلامی به عنوان یگانه مظهر حق در جهان امروز، تنها در نبرد رودررو با باطل است که به تمامیت می‌رسد و اینچنین، رودررویی ما با امریکا به عنوان مظهر بزرگ شیطان، اجتناب‌ناپذیر و حتمی است.

- چگونه می‌توان هویت فلسطین را تغییر داد، در حالی که اشغال فلسطین واقعه‌ای مربوط به هزاره‌های دور نیست که کسی آن را به یاد نیاورد؛ همه به یاد دارند که این قوم پلید [صهیونیست‌ها]چگونه با حمایت سیاسی و تسلیحاتی امپریالیست‌های تجاوزگر، سرزمین فلسطین را از صاحبان اصلی آن غصب کرده‌اند. 

- آیا فلسطینیان یک بار دیگر به سرزمین خویش باز خواهند گشت؟ آتش این امید نه تنها در دل‌ها فرو ننشسته است بلکه هر چه می‌گذرد شدت و حرارت بیشتری می‌یابد. 

نکته مهم آخر هم اینکه آوینی در دفاع از انقلاب اسلامی، در حمایت از امام خمینی و رهبری و آرمان‌های آن، دچار هیچ‌گونه خودسانسوری و خجالت و رودربایستی و ترس نشد. محکم ایستاد و هزینه این ایستادن را هم روزبه‌روز به روزنامه‌های سوپرانقلابی‌های وقت پرداخت! چیزی که امروز خیلی از مؤمنان به انقلاب و نظام در میانه بمباران تبلیغاتی دشمن و فضاسازی‌های گسترده رسانه‌ای به آن احتیاج دارند.