به گزارش حلقه وصل، در سال‌های گذشته همکاری‌های سه‌جانبه نزدیک سیاسی و اقتصادی ایران، روسیه و ترکیه، مطرح شدن مباحثی همچون استفاده از ارز رایج سه کشور در مبادلات پولی، استفاده از پیام‌رسان بانکی بومی به‌جای سوئیفت بین ایران و روسیه و مواجهه این دو کشور با تحریم‌ها، زمزمه‌هایی در برخی محافل مبنی بر تعریف یک برند خودرویی بین این کشورها ایجاد کرد، اما در عمل به جایی نرسید و مسوولان توجهی به آن نشان ندادند.
با این حال، برافروخته شدن جنگ بین روسیه و اوکراین و در ادامه خروج برندهای خودروی خارجی از این کشور، نیاز روسیه به تامین بازار داخلی خود، همچنین سابقه تولید خودروی ال۹۰ در هر دو کشور ایران و روسیه که امروز خط تولید آن در هر دو کشور با توقف همراه شده، سبب شده تا در ماه‌های گذشته شاهد تماس‌های مکرر روس‌ها با خودروسازان و قطعه‌سازان ایرانی باشیم.
بر این اساس، ایده طراحی و ساخت خودرو یا خودروهای مشترک بین ایران، روسیه و ترکیه بیش از گذشته می‌تواند شکل عملیاتی و اجرایی به خود بگیرد.
پیشنهاد ترک‌ها برای طراحی و تولید خودرو
در این زمینه، «محمدرضا نجفی‌منش» رییس انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودروی کشور افزود: نخستین بار انجمن خودروسازی و قطعه‌سازی کشور ترکیه پیشنهاد تشکیل کنسرسیوم سه‌جانبه با حضور صنعتگران ایرانی، روسی و ترک به‌منظور طراحی و تولید خودرو ارائه داد.
وی بیان داشت: این پیشنهاد به مسوولان صنعت کشور ارائه شده و معتقدیم ظرفیت و توان بالایی در صنعتگران سه کشور برای تحقق این مهم وجود دارد.
این مقام صنفی ادامه داد: این سه کشور با جمعیت حدود ۴۰۰ میلیون نفر و همچنین بازاری حداقل ۸۰۰ میلیون نفری که در پیرامون خود دارند، می‌توانند بازاری مناسب برای محصول یا محصولات تولیدی خود داشته باشند و اکنون با جنگ روسیه و اوکراین و نیاز بیشتر صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی روسیه به ایران، این مساله می‌تواند سر و شکل اجرایی به خود بگیرد.
وی خاطرنشان کرد: در این صورت برخلاف گذشته که برای انجام صادرات خودرو مجبور به کسب اجازه از طرف‌های خارجی همچون شرکت‌ها رنو و پژو بودیم، می‌توانیم خودروی مناسب طراحی کرده و بسازیم و قطعات را بین صنعتگران سه کشور مطابق با توانمندی‌ها و ظرفیت‌هایشان تقسیم کنیم.
نجفی‌منش گفت: ساخت همه قطعات این خودرو با توان و پتانسیل این سه کشور، نیاز نداشتن تامین قطعات به تبادل پول و وجود بازارهای مناسب صادراتی، از جمله مزایای چنین پروژه‌ای است که ترک‌ها پیشنهاددهنده آن بودند و روس‌ها نیز به آن تمایل دارند.
وی یادآوری کرد: ترکیه با صادرات سالیانه بیش از ۱۲ میلیارد دلاری قطعه، از پتانسیل بسیار خوبی در صنعت قطعه‌سازی برخوردار است، روس‌ها توانایی فنی و فنّاوری بالایی به‌ویژه در خودروهای سنگین دارند و وجود کارخانه‌های و خطوط تولید و مونتاژ مختلف خودرو و قطعه در ایران همراه با توانایی طراحی، از جمله مواردی است که می‌توان برای تبدیل این ایده به پروژه اجرایی دلگرم‌کننده باشد.
به گفته کارشناسان، ترک‌ها سیاست خاص خودشان را در خودروسازی دنبال می‌کنند و در سال‌های گذشته به مونتاژکار تولیدات اروپایی و ژاپنی تبدیل شدند، اما در صنعت قطعه‌سازی رشد خوبی داشته‌اند، به‌طوری که امروز بسیاری قطعات خودرویی را مونتاژ و صادر می‌کنند.
ایران نیز توانمندی‌ها و پتانسیل‌های خوبی در خطوط تولید، خطوط رنگ، طراحی و غیره دارد و به نظر می‌رسد در یک فضای رقابتی با ترک‌ها، آنها بتوانند به ما کمک کنند.
هرچند تا همین چند ماه قبل بسیاری شرکت‌های خودروساز اروپایی در روسیه فعال بودند و شرکتی نظیر رنو همان برنامه‌ای که در ایران دنبال می‌کرد را در روسیه پیاده کرده بود، اما با بروز جنگ شاهد خروج این شرکت‌ها از بازار روسیه هستیم.
به اعتقاد کارشناسان، هرچند از نظر سیاسی، مواضع هر سه کشور به هم نزدیک است، اما برای همکاری خودرویی به‌شرط ارائه یک برنامه راهبردی و بلندمدت و پیش‌بینی تمهیداتی در بخش‌های سیاسی و کلان اقتصادی، شاید بتوان پروژه‌هایی تعریف کرد.