انقلاب اسلامی با موسیقی آمیخته شده است/ موسیقی در بزنگاه های انقلاب به زبان گویای ملت مبدل شد

سرویس معرفی:سی و یکمین شنبه انقلاب با موضوع «سرود و موسیقی» و با هدف تبیین دستاوردهای انقلاب اسلامی به همت جنبش مردمی پاسداشت چهل سال انقلاب کبیر اسلامی صبح روز شنبه 26 آبان ماه در حوزه موسیقی، در معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.

براساس این گزارش، در این نشست صاحب‌نظران و کارشناسانی همچون، رضا مهدوی فعال، پژوهشگر و پیشکسوت موسیقی کشور، محمد گلریز خواننده و آهنگ ساز انقلاب اسلامی، بابک رضایی معاون دفتر جشنواره ها و همکاری بین المللی سازمان سینمایی، هوشنگ جاوید پیشکسوت موسیقی نواحی، رضا خسروی پژوهشگر حوزه موسیقی و دیگر نخبگان و کارشناسان این حوزه حضور داشتند.

جایگاه موسیقی انقلابی در دهه 60 به اوج خود رسید/ انقلاب اسلامی سبکی از موسیقی قابل صدور به کشورهای دیگر را ایجاد کرد/ موسیقی قبل از انقلاب ماهیت نفسانی داشت

رضا مهدوی، فعال، پژوهشگر و پیشکسوت موسیقی کشور در ابتدای این نشست در سخنانی اظهارداشت: هنر موسیقی جزء مظلومیت‌های فرهنگی کشور است که قبل از انقلاب با ماهیت نفسانی اجرایی می شد اما بعد از انقلاب اسلامی رویکرد عقلایی به خود گرفت و شرایط خوبی را برای کشور رقم زد که موجب همراهی طیف وسیعی از موسیقی دانان شد.

وی اضافه کرد: برخی از اهالی موسیقی تا سال 65 با انقلاب اسلامی همراه بودند اما به خاطر جریانات و تحریکات بیرونی راهی لس‌آنجلس شدند و به اپوزسیون بیپوستند اما افرادی که همراه موسیقی انقلاب ماندند، موفق به ایجاد سبکی از موسیقی در کشور شدند که قابلیت صدور به دیگر کشورها را دارد.

مهدوی ادامه داد: موسیقی بعد از انقلاب در حوزه پژوهش، کتاب، ترجمه و مباحث آموزشی دارای پیشرفت های بسیاری شده است به طوری که یک مرکز کوچک موسیقی در ایران با حضور نخبگان این عرصه قادر است تا جغرافیای وسیعی را تکان دهد.

این پژوهشگر حوزه موسیقی با بیان اینکه دستاوردهای انقلاب اسلامی باید صیانت شود، گفت: انقلاب اسلامی در 40 سال عمر خود دستاوردهای بسیاری را داشته است که باید هم صیانت و هم به نسل های جدید معرفی شود.

وی افزود: جشنواره های متعدد فرهنگی به ویژه در حوزه موسیقی در کشور برگزار می شود که آثار ارائه شده در آن دارای کیفیت بسیار خوبی است اما این آثار باید در کشور توزیع مناسب تری داشته باشد تا اثرگذاری آن نیز دیده شود.

مهدوی گفت: کشور امروز همچنان مانند روزهای ابتدایی انقلاب اسلامی دارای شرایط انقلابی است به طوری که دشمنان هجمه بسیاری علیه جمهوری اسلامی دارند و اگر یک لحظه مرزها رها شود، مشکلات متعددی ایجاد می شود لذا ضروری است در این شرایط انقلابی کشور، موسیقی های انقلابی نیز تولید شود تا جوانان کشور را همسو با انقلاب نگه دارد.

این پیشکسوت موسیقی کشور در پایان سخنان خود گفت: جایگاه موسیقی انقلاب اسلامی در دهه 60 به اوج خود رسید و افراد به صورت خودجوش در این عرصه فعالیت کردند که موجب استقبال و اعتماد خانواده ها شد و آنان فرزندان خود را برای تحصیل موسیقی هدایت کردند.

موسیقی قبل از انقلاب در بین اقشار متدین جایی نداشت اما پس از انقلاب افراد مذهبی به موسیقی روی آوردند/ موسیقی فیلم و موسیقی کودک و نوجوان از دستاورد های انقلاب اسلامی است/ پس از انقلاب، چند سرود انقلابی و حماسی در سازمان فرهنگی یونسکو به ثبت رسید

در ادامه سی و یکمین نشست شنبه های انقلاب، محمد گلریز خواننده و آهنگ ساز انقلاب اسلامی کشورمان در سخنانی اظهار کرد: وقتی صحبت از انقلاب اسلامی ایران می شود بی شک خاطرات جمعی انقلاب در حافظه شنیداری ما، بیش از هر چیز با موسیقی آمیخته شده است.

وی ادامه داد: با مرور خاطرات دوران انقلاب اسلامی در اولین واکنش ذهنی، موجی از سرود های انقلابی، مردمی، سنتی و کلاسک مربوط به دوران مبارزات بعد از پیروزی انقلاب در گوشمان زمزمه می شود؛ پیوند موسیقی و مردم پس از انقلاب در موقعیت های حساس و سرنوشت ساز برکسی پوشیده نیست.

این خواننده انقلاب اسلامی با اشاره به پذیرش موسیقی انقلاب اسلامی از سوی مردم گفت: موسیقی انقلاب با قیام مردم و شعار‌های انقلابی آن ها شکل گرفت و با آن همراه شد لاجرم بر دل ها نشست و در بزنگاه های انقلاب به زبان گویای ملت مبدل شد؛ این موسیقی یادآور نشانه هایی بود که دل ها را به سوی ریشه های انقلاب می برد که سال ها الگوی حقیقت طلبان در سراسر دنیا بود.

وی تصریح کرد: کافی است نقش موثر و غیرقابل انکار موسیقی را در تاریخ انقلاب اسلامی ایران و در دوران دفاع مقدس و وقایع و گلوگاه های تاریخ معاصر رصد کنیم و در عین حال بدانیم که دشمنان این سرزمین تا چه حد از تضعیف موسیقی انقلابی و فاخر شاد می‌شوند.

گلریز با اشاره به وضعیت موسیقی قبل و بعد از انقلاب اسلامی گفت: قبل از انقلاب، موسیقی در بین اقشار متدین و مذهبی جایگاه ویژه‌ای نداشت و غالبا آن را جایز نمی دانستند اما پس از پیروزی انقلاب با توجه به تحولات و دگرگونی های رخ داده در تمام زمینه‌ها از جمله موسیقی که با رهنمودهای حکیمانه حضرت امام به ویژه با تاییدیه ایشان بر سرود شهید مطهری انجام شد، یک راهگشایی برای کارگزارن موسیقی فراهم شد و موسیقی منزلت و جایگاه خاص خود را پیدا کرد و ما اوج آن را در اثر های 8 سال دفاع مقدس مشاهده کردیم.

این خواننده انقلاب اسلامی ادامه داد: یکی دیگر از دستاوردهای موسیقی در طول انقلاب نقش کلام در موسیقی انقلابی و فاخر بود که حقیقتا بسیار موثر در اشعار شعرا مشاهده شد به طوری که بسیاری از شعرها زمزمه و وِرد زبان مردم بود که اینجا لازم است از پدر شعر انقلاب شادروان استاد سبزواری یادی کنیم.

گلریز گفت: از دیگر دستاورهای انقلاب اسلامی، موسیقی فیلم بود که در این زمینه نیز می توانیم از موسیقی فیلم های امام علی(ع)، حضرت یوسف، مختار نامه و نغمه های دیگر نام ببریم که برخی از آن ها در کشورهای هم جوار به زبان عربی و زبان های دیگر ترجمه و خوانده شده است.

این خواننده انقلاب اسلامی ادامه داد: موسیقی کودک و نوجوان نیز از جمله دستاوردهای انقلاب اسلامی است که با محتوای انقلابی و اسلامی در آموزش و پرورش و بعضی از رسانه ها مورد استفاده قرار گرفت که سال ها مورد توجه این قشر نوجوانان ما بود.

وی گفت: یکی دیگر از مسائلی که مورد توجه قرار گرفت انعکاس سرود های انقلابی و دفاع مقدس در خارج از کشور بود؛ به عنوان مثال چند سرود انقلابی و حماسی در سازمان فرهنگی یونسکو به ثبت رسید که این خود می تواند یک دستاورد فرهنگی انقلاب برای صدور به آن طرف مرز ها باشد.

این هنرمند انقلاب اسلامی با بیان خاطره ای گفت: یکی از دوستان محصل در دانشگاه های آمریکا برای بنده تعریف کرد که در کلاس های ما یک استاد آمریکایی به موفقیت های موسیقی انقلاب اسلامی اذعان دارد و برای بیان آن، موسیقی «این پیروزی خجسته باد» را را مورد تدریس و بحث قرار داده است.

گلریز در پایان اظهارات خود گفت: در حال حاضر دشمن بیکار ننشسته است و برای مقابله با این دستاورد ها به جنگ نرم روی آورده است و با تزریق همزمان مبتذل ها ملت ایران به ویژه نوجوانان را مورد تهاجم فرهنگی قرار داده و در این زمینه مقام معظم رهبری به کرات این مسئله را به مسئولان فرهنگی هنری هشدار داده اند.

موسیقی در دوران پهلوی به عنوان زینت مجالس مورد توجه بود/ مقام معظم رهبری درخواست نجات موسیقی کشور را داشتند/ موسیقی دوران پهلوی به سمت ابتذال و تخطیر در حرکت بود/ سرودهای دوران دفاع مقدس موسیقی کشور را رشد داد/ جشنواره های متعدد موسیقی بعد از انقلاب، پژوهش ها و بازنگری های خوبی در عرصه موسیقی کشور را رقم زد/ مضامین فیلم های هالیوود و موسیقی ها آمریکا سفارشی است آنوقت برخی در داخل موسیقی انقلاب را با عنوان سفارشی تخطئه می‌کنند

بابک رضایی معاون دفتر جشنواره‌ها و همکاری بین المللی سازمان سینمایی نیز در بخش دیگری از این نشست اظهارداشت: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، نظامی در کشور حاکم بود که در اختیار نظام سلطه بود و امور کشور براساس نگرش این نظام پیش می رفت و تمام رویدادها، تصمیمات و برنامه های کشور در رسانه ملی و وزارت ارشاد مبتنی بر این تفکر مدیریت می شد که موسیقی نیز این وقایع مستثنی نبود.

وی اضافه کرد: مقام معظم رهبری در دیدار با اهالی موسیقی فرمودند که در خواست من از موسیقیدانان این است که احساس مسئولیت کنند و موسیقی را نجات دهند که این درخواست برای نجات، نشان دهنده مشکلات موجود در این حوزه و همچنین پذیرش موسیقی از سوی ایشان است.

رضایی با بیان اینکه نگرش حاکم بر موسیقی قبل از انقلاب برگرفته از شرایط حاکم بر آن دوران بود، تصریح کرد: موسیقی دوران پهلوی به سمت ابتذال و تخطیر در حرکت بود تا انسان ها را از خود بی خود کند لذا این موسیقی برای مجلسی دون از شان افراد تهیه می‌شد.

معاون دفتر جشنواره ها و همکاری بین المللی سازمان سینمایی اضافه کرد: رویکرد و نگرش به موسیقی بعد از انقلاب اسلامی دچار دگرگونی و تغییر شد.

وی گفت: حضرت امام خمینی(ره) در ابتدای انقلاب بعد از شنیدن سرود شهید مطهری این موسیقی را تائید کردند اما فرمودند که اگر این موسیقی از رادیو و تلویزیون آمریکا پخش می شد، گوش نمی دادم که این مسائل و ظرافت ها باید برای نسل جوان تبیین شود.

رضایی با اشاره به اینکه جامعه امروز در حال فاصله گرفتن از این مسائل و ظرافت هاست، تصریح کرد: باید در قالب چنین نشست ها و جلساتی با حضور اندیشمندان و صاحبنظران، مسائل این چنینی برای نسل جوان تبیین شود.

معاون دفتر جشنواره ها و همکاری بین المللی سازمان سینمایی با اشاره به اینکه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بلافاصله درگیر جنگ تحمیلی شدیم، افزود: بخشی از پیشرفت های رخ داده در حوزه موسیقی دهه 60، با توجه وقوع جنگ تحمیلی و حضور کشور در این فضا بود.

وی افرود: جنگ براساس بیان امام خمینی(ره)، همچون یک نعمت و دانشگاه برروی مسائل فرهنگی بویژه موسیقی اثر گذاشت و موجب پیشرفت هایی شد.

معاون دفتر جشنواره ها و همکاری بین المللی سازمان سینمایی خاطرنشان کرد: در دوران دفاع مقدس سرودهای انقلابی تولید شد که سرود «آماده ایم» موجب ایجاد یک سپاه محمد رسول الله شد اما بعد از جنگ یک ولنگاری در پی جنگ نرم دشمن در کشور شکل گرفت.

رضایی با اشاره به شرایط جشنواره ها در دروان پهلوی گت: قبل از انقلاب جشنواره ویژه ای در حوزه موسیقی در کشور برگزار نمی شد و اگر بود نیز محدود به دوره های کوتاه بود؛ موسیقی در دوران پهلوی در حاشیه برنامه های فرهنگی کلان بود و تنها به عنوان زینت مجلس مورد توجه بود اما بعد از انقلاب اسلامی توجه ویژه ای به موسیقی شد تا به واسطه این هنر، فرهنگ جامعه و انسان به تعالی دست یابد.

معاون دفتر جشنواره ها و همکاری بین المللی سازمان سینمایی اضافه کرد: امروز جشنواره های موسیقی متعددی بعد از انقلاب اسلامی در کشور برگزار می شود که در این زمینه می توان به 32 دوره جشنواره بین المللی موسیقی فجر، جشنواره موسیقی نواحی، جشنواره جوان، جشنواره بانوان با عنوان یاس و .... اشاره کرد. همچنین جشنواره های متعدد منطقه ای و محلی نیز در این حوزه برگزار می شود که در هرکدام موسیقی و ملودی هایی خاص ارائه می شود و افراد آثار و گنجینه های فرهنگی خود را ارائه می کنند.

وی گفت: برگزاری جشنواره های متعدد موسیقی موجب شد تا پژوهش ها و بازنگری های خوبی در عرصه موسیقی کشور شکل گیرد.

رضایی افزود: به برکت انقلاب اسلامی شاهد دستاوردهای خوبی در حوزه موسیقی بوده ایم به طور مثال مرحوم حاج قربان سلیمانی در جشنواره مهم موسیقی جهان با عنوان آوینیون حضور یافت و موجب معرفی موسیقی ایرانی در سطح بین المللی شد که این دستاورد را در کنار برخورد پهلوی با موسیقی قبل از انقلاب بگذارید که بنا داشت مردم را از این هنر اصیل محروم کند و موسیقی های راک و پاپ غربی را جایگزین کند.

معاون دفتر جشنواره ها و همکاری بین المللی سازمان سینمایی ادامه داد: در دانشگاه تهران پژوهشی پیرامون جنگ آمریکا در عراق صورت گرفته است که نشان می دهد ارتش آمریکا و پنتاگون براساس این جنگ در حوزه موسیقی چه برنامه ریزی دقیقی داشته اند و در شبی که بنا بود حمله اولیه را صورت دهند، چه برنامه های دقیق و موسیقی هایی هدفمند در رادیو و تلویزیون خود پخش کرده اند و این در حالی است که در انقلاب ما زمانی که از موسیقی انقلابی بحث می شود، تخطئه صورت می گیرد که موسیقی سفارشی جواب نمی‌دهد و در این راستا جشنواره موسیقی مقاومت تعطیل می شود در حالی که کشور در برابر هجوم استکبار و بیگانگان نیازمند مقاومت است.

وی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: مضامین فیلم های هالیوود و موسیقی ها آمریکا سفارشی است تا بتوانند فرهنگ آمریکایی را در جهان ارائه کنند و این علامت سوالی است که چرا در کشور ما موسیقی انقلابی تخطئه می شود.

موسیقی بعد از انقلاب یک جایگاه متعالی پیدا کرد/ فعالیت 150 استودیو حرفه ای رسمی و 100 استودیو حرفه ای غیر رسمی بعد از انقلاب / فارغ التحصیل شدن 40 هزار دانشجوی موسیقی در سال 67 / بعد از انقلاب زیرساخت های موسیقی در کشور افزایش پیدا کرد

رضا خسروی پژوهشگر حوزه موسیقی، در ادامه سی و یکمین نشست شنبه های انقلاب اظهار داشت: موسیقی درسال 1248 و در زمان ناصرالدین شاه وارد کشور و عرصه نظامی شد اما در سال 1293 یعنی 50 سال بعد غلامرضا میرباشیان با تشکیل اولین کلاس موسیقی آن را جایگزین موسیقی نظامی کرد.

وی افزود: اکنون در سال 97، صد سال از تشکیل اولین مدرسه موسیقی در ایران می‌گذرد و حتی در سال 1313 اولین هنرستان موسیقی ملی توسط پسر میرباشیان در کشور  افتتاح شد.

خسروی تصریح کرد: متاسفانه موسیقی ملی در سال 1325 و توسط پرویز محمود حذف و موسیقی کلاسیک غرب جایگزین آن شد و اعتقاد وی آن بود که موسیقی ملی ظرفیت آکادمی شدن را ندارد.

وی با اشاره به اولین هنرستان موسیقی ملی قبل از انقلاب ادامه داد: این هنرستان بعد از انقلاب و در سال 60 همان ساز و کار را ادامه داد اما در قالب سرود و انقلاب بود.

این پژوهشگر حوزه موسیقی تاکید کرد: موسیقی بعد از انقلاب یک جایگاه متعالی پیدا کرد و انقلاب به این هنر توجه بسیاری داشت.

وی اضافه کرد: قبل از انقلاب تعداد هنرستان های موسیقی در کشور بسیار کم بود اما این هنرستان ها بعد انقلاب با افزایش چشمگیری روبه رو شد.

خسروی با بیان اینکه بعد از انقلاب رشته موسیقی در دانشگاه های آزاد و علمی کاربردی نیز فعال شد بیان داشت: بعد از انقلاب دانشگاه مرکز علمی موسیقی در سطح کارشناسی و ارشد تاسیس و حتی دانشکده‌ای در دانشگاه تهران برای این هنر اختصاص داده شد.

وی خاطرنشان کرد: در سال 67 حدود 40 هزار دانشجوی فارغ التحصیل موسیقی در کشور داشتیم که 25 هزار نفر آن مرد و 15هزار نفرآن زن بود که این یکی از دستاوردهای انقلاب است.

این پژوهشگر حوزه موسیقی در پایانبیان کرد: بعد از انقلاب زیرساخت های موسیقی در کشور افزایش پیدا کرد در حالی که قبل انقلاب تعداد استودیوهای موسیقی حدود 10 یا 15 عدد بود اما اکنون و بعد از انقلاب 150 استودیو حرفه ای رسمی و حدود 100 استودیو حرفه ای غیر رسمی در کشور فعالیت می کنند. 

قبل از انقلاب موسیقی اقوام برای پُز دادن بود اما پس از انقلاب این موسیقی به صورت علمی بررسی شد/ پژوهش های حوزه موسیقی قبل از انقلاب برانگیخته بود اما پس از انقلاب این پژوهش ها خودانگیخته شد

در بخش پایانی این نشست هوشنگ جاوید پژهشگر حوزه موسیقی و پیشکسوت حوزه موسیقی نواحی طی سخنانی اظهار داشت: صحبت در خصوص موسیقی سخت است زیرا عرصه و تنوع موسیقی انقلاب اسلامی بسیار زیاد است؛ موسیقی انقلاب اسلامی، موسیقی دفاع مقدس و موسیقی نواحی و... از جمله حوزه هایی است که هرکدام فصلی برای صحبت کردن می خواهد.

وی ادامه داد: دستاورد های حوزه پژوهش موسیقی بسیار زیاد است، قبل از انقلاب تعداد اندکی پژوهشگر به صورت برانگیخته پژوهش‌هایی در حوزه موسیقی انجام دادند استاد فوزیه مشی، محمد باقر غفاری و... از جمله این افراد بودند.

جاوید با اشاره به اینکه قبل از انقلاب اسلامی موسیقی اقوام وجود نداشت گفت: قبل از انقلاب موسیقی اقوام را به صورت آهنگ گذاری شده تحویل جامعه می دادند و هیچ گاه موسیقی اصیل ایرانی تحویل جامعه نشد و هر آنچه موسیقی اقوام به مردم داده شد به صورت ارکست شده بود.

وی گفت: پرداختن به موسیقی اقوام پس از انقلاب اسلامی و به صورت خودجوش، مردمی و خودانگیخته روی داد.

این خواننده معاصر کشورمان با اشاره به برپایی جشنواره تخصصی موسیقی اقوام پس از انقلاب اسلامی گفت: پس از انقلاب اسلامی جشنواره نی نوازان برپا شد که تمرکز آن بر موسیقی اقوام بود و در سه حوزه علمی، فرهنگی و هنری اجرا می شد.

جاوید در پایان اظهارات خود گفت: قبل از انقلاب اسلامی از موسیقی اقوام تنها برای پُز دادن استفاده می شد اما پس از انقلاب اسلامی موسیقی اقوام به صورت علمی بررسی شد و نگاه به موسیقی اقوام به صورتی شد که می توان اکنون آن را به صحنه بین الملل عرضه کرد.