به گزارش حلقه وصل، سمینار علمی «وحدت پیش شرط تمدن نوین اسلامی» با حضور اندیشمندان ایران و هند از جمله آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی استاد حوزه علمیه قم، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین مختاری رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی، پروفسور محمد اسحاق رئیس بخش مطالعات اسلامی دانشگاه ملیه اسلامی دهلی، پروفسور عبیدالله فهد رئیس بخش مطالعات اسلامی دانشگاه علیگر دهلی و منوچهر متکی معاون امور بینالملل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی صبح امروز(یکشنبه 29 بهمن ماه) در سالن همایش ماموستا شیخ الاسلام دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار شد.
*مختاری: هدف از برگزاری نشستها مخالفت با عملکرد گروههای ضد اسلام است
در ابتدای این نشست حجتالاسلام مختاری رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با اشاره به اینکه مسلمانان از یک طرف درگیر گروههای تکفیری و از طرف دیگر درگیر رژیم صهیونیستی هستند، ابراز داشت: هدف دانشگاه مذاهب اسلامی از برگزاری چنین کنفرانسهایی مخالفت با عملکرد گروههای ضد اسلام است.
*محمد اسحاق: اوج تمدن اسلامی در ایران و مصر شکل گرفته است
پروفسور محمد اسحاق رئیس بخش مطالعات اسلامی دانشگاه ملیه اسلامی دهلی نیز سخنرانی بعدی این سمینار بود، وی ضمن ارائه تعریف معنای تمدن و فرهنگ، به بررسی 4 فاکتور اقتصاد، علم، هنر و فرهنگ پرداخت و گفت: اوج تمدن اسلامی در ایران و مصر شکل گرفته است و شاخصهای توحید در خالقیت، توحید در خلق، خانواده و حریم خصوصی به عنوان شاخصهای برتر و امر به معروف و عقلانیت به عنوان شاخصهای تمدن نوین اسلامی است.
وی با تأکید بر اینکه باید به تنوع قومی احترام گذاشت، افزود: باید از ظرفیت تمام ادیان که یکی از ویژگیهای دانشگاه مذاهب بهرهبرداری از تنوع مذاهب و ادیان است، بهره ببریم.
* آیتالله فاضل لنکرانی: ضرورت وحدت شیعه و سنی برای تحقق تمدن نوین اسلامی/«مهدویت» محور اساسی تمدن اسلامی است
در ادامه این مراسم آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی استاد حوزه علمیه قم نقش وحدت در به وجود آوردن تمدن نوین اسلامی را دارای ابعاد بسیار دانست و گفت: شاید این در ذهن فقیهان باشد که اسلام ناسخ شرایع گذشته است و این آثاری دارد، اما وقتی به قرآن کریم مراجعه میکنیم، مشاهده میکنیم اگر چه به نبوت خاتم با ظهور پیامبر(ص) شروع میشود و نبوت سایر انبیا زمانش سپری میشود، اما شرایع ادیان گذشته منسوخ نمیشود.
وی افزود: قرآن کریم مصدق تورات و انجیل است، معنای تصدیق این است که قرآن قبول میکند چنین کتابهایی در زمان خودش بوده یا اینکه به آنچه که در تورات و انجیل آمده است، صحه میگذارد، معنای «صحه» این است که امروز در زمان ما از یک طریقی به یک حکمی یا قانونی از قوانین تورات و انجیل واقعی پی بریم و آن قانون برای ما معتبر است.
آیتالله فاضل لنکرانی با بیان اینکه امروزه روشنفکران در دانشگاهها و مجلات نگویند اینها همه راهی برای رسیدن به حق و عبادت خدا است، خاطرنشان کرد: بلکه میگوییم آنچه جامع تمامی راهها هست، «اسلام» است، فرد اگر میخواهد مسیحی و یهودی واقعی باشد باید مسلمان باشد، چون آنچه تورات و انجیل گفتند، قرآن کاملتر گفته است، تمدن اسلامی نیز نمیتواند مسأله یهود و نصاری را نادیده بگیرد، چون اینها بخش وسیعی از بشر را تشکیل میدهند، بنابراین باید با گفتوگو و استدلال مسأله را مطرح کرد.
وی اقامه دین، حرکت به سوی جهانی شدن دین و امر به معروف و نهی از منکر را از راههای رسیدن به وحدت و تمدن نوین اسلامی توصیف کرد و گفت: قرآن میفرماید وظیفه انبیا اقامه دین در جهان است که اگر آن را به عنوان تکلیف قلمداد نکنیم، بحث وحدت یک بحث بینتیجهای خواهد بود، البته برخی میگویند دین مسائل شخصی است و به آن ظاهر حقوق بشری نیز میدهند، ولی وظیفه حکومت اسلامی و انبیا، اقامه دین است و اگر حاکم اسلامی ببیند حکمی از احکام دین در جامعه معطل است وظیفه او است آن را حل کند.
این استاد عالی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه شرط مسلمانی این است که به آنچه بر پیامبر اکرم(ص) و پیامبران گذشته نازل شده است، ایمان بیاورد، بیان داشت: طبق آیات قرآن مسلمان باید به آنچه بر موسی(ع)، عیسی(ع)، ابراهیم(ع) و نوح(ع) نازل شده مؤمن و معتقد باشد، اسلام همه آنچه بشر لازم دارد را حجت و معتبر میداند.
وی با بیان اینکه وحدت شیعه و سنی برای تحقق تمدن نوین اسلامی ضروری است، افزود: اگر شیعه بگوید در زمان غیبت وظیفه اجرای دین نداریم، تمدن نوین اسلامی تحقق پیدا نمیکند، همچنین اگر سنی هم بگوید هر کسی حاکم شود از او تبعیت میکنیم و دین را اجرای نمیکنیم، تمدن نوین اسلامی اتفاق نمیافتد، بلکه شیعه و سنی باید نسبت به اقامه دین مبانی فکری را پیروی کنند، پس باید مشترکات اصول و آنچه جوهره دین را تشکیل میدهد مشخص شود و به سمت اجرا و عمل رفت.
آیتالله فاضل لنکرانی مهدویت را محور اساسی تمدن و وحدت اسلامی بر شمرد و خاطرنشان کرد: قرآن کریم میفرماید: باید زمانی بیاید که تمام دین برای بشر ظاهر شود، شیعه هم معتقد است باید به این سمت حرکت کنیم، اهل سنت نیز باید چنین اعتقادی داشته باشد. علما، دانشمندان و دانشجویان اهل سنت باید در این زمینه فکر کنند و بدانند باید به سمتی حرکت کنیم که دین برای بشر ظاهر شود.
وی ادامه داد: یکی از ضرورتهایی که جامعه مسلمانان باید به آن توجه کند، امر به معروف و نهی از منکر است. البته یک امر به معروف و نهی از منکر شخصی داریم که هر کسی در این زمینه وظیفه دارد، ولی بر اساس آیات سوره آل عمران امت اسلامی نیز وظیفه امر به معروف و نهی از منکر دارد، امروزه در حوزههای علمیه شیعه فقهی به نام «فقه اجتماعی» تدریس میشود که در آن موضوع، اشخاص نیستند، بلکه متوجه امت اسلامی و جامعه است.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با تأکید بر اینکه امت اسلامی نسبت به یکدیگر وظایفی دارند، ابراز داشت: اگر این وظیفه را انجام ندهند، یک ابر قدرتی با روحیه استکباری میگوید: بیتالمقدس پایتخت فلسطین نیست، بلکه آن را پایتخت یک رژیم جعلی و ظالم قرار میدهد، لذا نمیشود امت اسلامی دست بر روی دست بگذارد و دشمنان طرحهای خود را پیش ببرند.
*عبیدالله فهد: مسلمانان به جای خلاقیت به تقلید میپردازند
پروفسور عبیدالله فهد رئیس بخش مطالعات اسلامی دانشگاه علیگر دهلی با بیان اینکه تمدن قرآنی و ریشههای تمدن را باید در قرآن جستجو کرد، گفت: این مسأله شبیه به باران است که میتواند رشد آفرین باشد، تمدن نیز باعث شکوفایی میشود، این در حالی است که مسلمانان به جای خلاقیت به تقلید میپردازند.
وی افزود: تنوع مذهبی فرصتی است که اساساً هر مذهب باید در جای خود قرار بگیرد و تنوع مذهبی بر اساس تقاضای منطقه است.
*متکی: پیش زمینه تحقق تمدن اسلامی، وحدت است
در ادامه منوچهر متکی معاون امور بینالملل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با بیان اینکه پیش زمینه تحقق تمدن اسلامی، وحدت است، گفت: اولین منظر در نگاه به تمدن نگاه به گذشته تمدن اسلامی است، در بررسی گذشته تمدن اسلامی مقولات مهمی چون چیستی تمدن اسلامی، چگونگی شکلگیری تمدن اسلامی، آثار این تمدن و نحوه تعامل مسلمانان در دورههای شکوفایی تمدن اسلامی با دیگران باید مورد کنکاش قرار گیرد.
وی ادامه داد: منظر دیگر تمدن اسلامی از بعد کاربردی و نگاه امروزی آن است، از زاویه شبههزدایی اسلامی بعد از جنگهای صلیبی، ترسیم چهرهای نادرست از اسلام، تولید و حمایت گروههای از تکفیری و سلفی در قالب القاعده و داعش در دستور کار غرب بوده است.