تهران: فلاحتی: تصنیف‌های ماندگار مرهون و برگرفته از روضه‌خوانی‌هاست

به گزارش حلقه وصل، برنامه ساعت ۲۵ این هفته در قالب ویژه برنامه ای در خصوص موسیقی مذهبی و عاشورایی و بررسی آثاری که در ارادت به سیدالشهدا ساخته و سروده شده‌اند با حضور بامداد فلاحتی خواننده موسیقی اصیل و آیینی و امیرحسین مدرس مجری کارشناس برنامه، روی آنتن رفت.

 فلاحتی در ابتدا به معرفی پیشینه هنری خود و اولین تجربیات هنری خود از کودکی پرداخت و گفت: از 5 سالگی شروع به نوحه خوانی کردم و اولین  تجربه نوحه خوانی من درسن 7 سالگی در یکی از هیأت‌های مذهبی  با تشویق پدرشکل گرفت و بعد از این تجربه بود که به این کار علاقمند شدم ونزدیک 27 سال در هیأت "شیخ داد" هیأتی که پدرم 60 سال در آن نوحه خوانی می‌کنند افتخار نوحه خوانی دارم.

امیر حسین مدرس در ادامه  ضمن اشاره به این موضوع که برخی از خوانندگان تحت تأثیر "لفظ نوحه خوان روضه خوان "درکنار فعالیت هنری خود نوحه خوانی را به نوعی کسر شأن می‌دانند نظر بامداد فلاحتی را دراین باره جویا شد.

تصنیف‌های ماندگار مرهون و برگرفته از روضه خوانی هاست

وی در اظهار نظر به این تعبیر از نوحه خوانی، اظهار داشت: اگر تعریف مداح، نوحه خوان، چاوشی خوان، روضه خوان مشخص شود این موضوعات قابل تفکیک است. من با افتخار نوحه  خوانی می‌کنم واز کودکی با  مراسم عزاداری و نوحه خوانی مأنوس بودم پدر من از شاگردان مرحوم "روح بخش" از موسیقی دانان بنام یزد بودند و در کنار روضه خوانی فعالیت موسیقیایی داشتند. در گذشته روضه به معنی امروزی نبود روضه ای که این روزها در معنی قابل تشخیص نیست و فرق ولادت و شهادت در این نوع روضه مشخص نیست و این در حالی است که بسیاری ازگوشه خوانی ها مرهون تعزیه خوانی ماست و بسیاری از تصنیف های ماندگار برگرفته از مراسم روضه داری و عزاداری‌ها است که متأسفانه در حال حاضر نمونه آنها را نداریم.

بامداد فلاحتی درانتقاد به روش عزاداری‌ها و نوحه خوانی‌های امروزی اظهار داشت: در حال حاضر عزاداری تبدیل به هنر عزاداری شده است. نوحه خوانان جوان باید دستگاه های موسیقی را خوب بشناسد و متأسفانه در برخی موارد ملودی‌های قوی داریم ولی شعر خوب نمی شنویم و گاهی تلفیق ها اشتباه و نادرست بکاربرده می‌شوند. در حال حاضر به تمام این ظرافت‌ها توجه می‌شود کماینکه در قدیم اینگونه بوده است و ترجیحا از بین نوحه خوان، مداح و چاووشی خوان یک نفر آگاه به شعر و موسیقی بوده است. در استان یزد 700 هیئت داریم و هم هیئت خوب زیاد است نوحه خوان خوب هم زیاد است و تقلید و الگو پذیری هم زیاد است اگرچه که تقلید بد نیست و در ابتدای راه کمک کننده است . به طور مثال خود من  زمانی که آواز را شروع کردم از آوازهای شجریان الگو می‌گرفتم ولی این تنها الگو بود نه تقلید صرف از صدا و ظاهر استاد.

وی افزود: برای یک تصنیف ماندگار باید شعر، ملودی و اجرا همزمان موفق عمل کند متأسفانه زمانی که یک اثر نوازنده، شاعر و ترانه سرای یکسان دارد مشخص است که از این اثر توقع چندانی نمی‌شود داشت. درایام محرم در عزاداری‌های استان یزد بدون استثناء برای شعر و ملودی در نوحه خوانی ها وقت گذاشته می‌شود و این نوحه خوانان باید دارای قابلیت‌های ظاهری و صدای مناسب باشند از طرفی هیچ کدام از نوحه خوانان صرف مزایای مادی نوحه سرایی نمی‌کنند و مبلغی برای کار تعیین نمی‌کنند و در سبک نوحه خوانی حتی در سینه زنی ریتم موسیقیایی حفظ می‌شود، در واقع  هیئت های عزاداری به نوعی کر ارکستر سمفونیک هستند و کوچکترین اشتباه و خارج شدن از ریتم و تحریر اشتباه حتی توسط افرادی که کمترین سواد موسیقیایی را دارند تشخیص داده می‌شود موضوعی که در قدیم شاهد آن نبودیم و آگاهی کمتری وجود داشت.

برداشت‌های شخصی و سلیقه‌ای از اشعارعاشورایی

پس از پخش موسیقی تصویری که اثری تلفیقی از بامداد فلاحتی با نام "یک روز به شیدایی "با آهنگسازی "پدرام درخشانی" بود، در ادامه بحث  امیرحسین مدرس از بامداد فلاحتی درخواست کرد یک نمونه از ملودی‌های قدیم در یزد و نمونه ای از ملودی جدید در استان یزد را که در ایام عزاداری سیدالشهدا ساخته شده است به بینندگان معرفی کند. فلاحتی در این خصوص گفت: نوحه ای از پدر  بانام نوحه «ساقی حرم» معروف است که بسیار مورد علاقه من است و نوحه ای که شعر آن از استاد شهاب موسوی با نام "برخیزکه این غافله هم راه خطا رفت" از جمله این کارها هستند  که تمامی این اشعار در مدح  سیدالشهدا  و واقعه عاشورا ساخته شده است منتهی متأسفانه هرکس این اشعار را  به چیزی و حرکتی باب میل خود حتی به شخصیتی از نظام نسبت می‌دهد که متأسفانه غلط است زیرا کاملا مشخص است  این اشعار وقایع و اتفاق عاشورا را بیان می‌کنند و نباید برداشت های غلطی از آنها بشود.

امیر حسین مدرس اشاره کرد: روایت و مقتل صحیح تاریخ در اشعار محتشم ، وصال و فیاض هست و کسی که  این اشعار را می‌خواند باید تاریخ صحیح  رابداند و بدون تصرف و دخیل کردن ذوقیات بخواند. فلاحتی نیز در تکمیل سخنان مدرس گفت: متاسفانه برخی برای اینکه مجلسشان بگیرد از روضه های دروغ و روایت های اشتباه و غلط در عزاداری ها استفاده می‌کنند ولی به چه قیمتی!

پس از پخش گزیده آثاری در حوزه قطعات عاشورایی بامداد فلاحتی، این خواننده ضمن ابراز خوشحالی از حضور در برنامه ساعت 25 بخصوص در ایام محرم اظهار داشت: خوشحالم با توجه به سنی که دارم توانستم در عرصه موسیقی  عاشورایی وآیینی کار کنم اما هنوز در ابتدای راه هستم و از امام حسین چیز زیادی نمی دانم و امیدوارم معرفت بیشتری نسبت به امام حسین و واقعه عاشورا پیدا کنم.  

وی در انتهای صحبت های خود ازبرگزاری  کنسرت موسیقیایی اصیل ایرانی  در 10 و 9 آذرماه همراه با گروه مسیحا در شهر یزد خبر داد.