شیخ طادی: قهرمانان ملی و قومی روی طاقچه خاک می‌خورند

حلقه وصل: مساله قهرمان زن در سینمای ایران یکی از مسائل مهم سینمایی ما است که کمتر آن را مشاهده می‌کنیم. در حالی که تاریخ ایران اسلامی قهرمانان زن متعددی را در قلب خود دارد. از طرفی دیگر مساله زن در سینمای امروز ما عموما محوریتی فمینیستی دارد و تلاش می‌کند تا زن را مدرن و امروزی ترسیم کند. برای همین جایگاه زن قهرمان هم اهمیت تاریخی دارد و هم اهمیت اجتماعی.

پرویز شیخ طادی به عنوان یکی از کارگردانان سینما و تلویزیون که آثاری را به محوریت دفاع مقدس، استکبار ستیزی، درام‌های اجتماعی و... دارد به تازگی مراحل آخر ساخت سریال 12 قسمتی خود را با موضوع یک زن قهرمان در تاریخ ایران پشت سر گذاشته است. با او درباره ویژگی‌های قهرمان در سینمای ایران به گفتگو نشستیم تا زوایای این مساله مهم روشن و مبین شود.

شیخ طادی در ابتدا از کار جدید و تازه خود درباره زن قهرمان در تلویزوین خبر داد و گفت: همانطور که می‌‌دانید یک سریال 12 قسمتی با موضوعی اقتباسی از یکی از قهرمانان ملی کشور به نام «بی‌بی مریم بختیاری» را در حال ساخت دارم که رو به پایان است. در این کار قصد داشتم تا ابعاد قهرمان ملی را به تصویر بکشم مانند عدالت طلبی، مبارزه با انگلیسی‌ها، توسعه عدالت در محدوده و منطقه خودش و... به نظر من فیلمسازی دارد حرکت می‌کند به سمت پروژه‌هایی با بودجه‌های ضعیف و دست پایین و تحقیقات ساده و پیش پاافتاده و در نهایت کارهای سهل الوصول. ساخت آثار معمولی که به راحتی ساخته می‌شوند و به راحتی هم در سینماها به فروش می‌روند یکی از دلایل اصلی برای عدم ساخت سریال‌ها و فیلم‌هایی با این مضامین ویژه در قالب بیگ پروداکشن است.در حالی که قهرمان داشتن و قهرمان پروری نیازمند تحقیقات گسترده است و بعضا یکسال شاید تحقیقات آن وقت شما را بگیرد.

وی در ادامه گفت: این کار فوق العاده حساس است و این حساسیت تبعات خاص خودش را دارد؛ برای همین این سختی‌ها باعث می‌شود که کمتر کارگردانان به سراغ آن برود البته عدم اقبال اقوام مان به دلیل اینکه حساسیت‌هایی روی قهرمان‌های قومی خود دارند باعث می‌شوند که برخی از فیلمسازان به سراغ این موضوعات نروند. بعد از آن متاسفانه شاهد آن خواهیم بود که این قهرمانان نه وارد کتاب‌های درسی می‌شوند، نه وارد مستندات و نه سینمایی. این مسائل باعث می شود که امکان آزمون و خطا از فیلمساز گرفته شود و مدام احتیاط کند که مبادا حساسیت‌های اقوام خدای ناکرده دچار سو تفاهم شود.

کارگردان فیلم سینمایی  «روزهای زندگی» اظهار داشت: اگر علاقه به ساخت آثار قهرمانی بیشتر شود و همینطور اهمیت آن برای فیلمسازان روشن گردد و همینطور کمی اقوام محترم ما اجازه ورود ما به قهرمانان را بیشتر کنند می‌بینیم که همین شخصیت «بی‌بی مریم بختیاری و علی مردان خان باید سال‌های پیش ساخته می‌شد ولی بعد این همه سال ساخته شده است. یا حتی قهرمانان دفاع مقدس همینطور است برخی از نزدیکان آنان نمی‌گذارند که فیلم یا سریالی از آنان ساخته شود. اما بگذارند تا اقدامات اولیه انجام و راه باز شود تا دیگر هنرمندان هم با «بی‌بی مریم»ها آشنا شوند تا بتوانند فیلم‌های بعدی خود را بسازند. اگر قرار باشد آن‌ها را فقط در طاقچه و کتاب‌های قدیمی بگذاریم فراموش می‌شوند و دیگر قهرمان ملی نخواهد بود. امروز در سینمای جهان قهرمان‌های متعددی در تاریخ هستند که بر پرده سینما می‌نشینند و هر سال نیز تکرار می‌شوند. این نشان دهنده آن است که قهمران دارای راهبرد کلان تمدنی است و باید آن را جزو موضوعات مهم سینمایی و نمایشی قرار داد

او درباره احتمال خروجی فیلم سینمایی از این سریال تلویزیونی به خبرنگار فرهنگی تسنیم گفت: کسانی که با این پروژه آشنایی دارند معتقندند که می‌توان از هر دو قسمت آن یک فیلم سینمایی خارج کرد ولی در هر حال این کار برای تلویزون ساخته شده است و فکر نمی‌کنم که چنین کاری را بتوان انجام داد.

شیخ طادی همینطور درباره برآیند سینمای اجتماعی ما در نسبت با دیگر منافع مالی گفت:  من به عنوان یک فیلمساز چیزی را که ساختم را باید ببینم که بعد از ساختن با واقعیت توانسته ارتباط داشته باشد یا خیر یا به عبارت دیگر چقدر با واقعیت در ارتباط است؟ آیا فقط یک ارتباط و رفلکس دیدم؟ آیا می‌توانم فقط یک پوسته ببینم و به عبارت دیگر خبررسانی کنم؟ برای تحلیل فیلم‌های اجتماعی ما و این که چقدر همسو با واقعیت هستند باید اساتید علوم انسانی مانند علوم اجتماعی و روان شناسی درباره آن صحبت کنند اینکه آیا منجر به تغییر رفتار ما و بهبود آن شده است یا خیر؟ چقدر می‌توان با اتکای به این آثار به اصلاح جامعه کمک کرد؟ البته این مسیر بسیار زمان بردار است و طوری نیست که بتوان با چند تحقیق ساده هم درباره آن صحبت کرد.