سرویس حاشیهنگاری: تیتر جنجالی و موهن آخرین شماره «هفتهنامه صدا» با واکنشهای بسیاری از سوی چهرهها و همچنین کاربران فضای مجازی همراه بود به گونهای که نهایتا موجب توقیف این نشریه شد. صدا با تیتر «دوراهی جنگ و صلح» و عکسی از یک ناو آمریکایی بر روی جلد منتشر شده بود که عصر دیروز شنبه در تماسی با مدیران هفتهنامه صدا از سوی شعبه ۴ دادسرای فرهنگ و رسانه، توقیف این هفتهنامه اصلاحطلب ابلاغ شد.
* برخی واکنشها به تیتر «صدا»
«وطن امروز» امروز تیتر اصلی خود را به تیتر موهن هفتهنامه صدا اختصاص داد و با عنوان «صدای آمریکا توقیف شد» به تیتر این هفتهنامه واکنش نشان داد. در گزارش وطن امروز آمده است: «یک دیالوگ معروف در انتهای فصل چهارم نسخه آمریکایی سریال House of Cards هست که شاید برای شروع این نوشته مناسب باشد. دیالوگی که نقل به مضمون میگوید: «وقتی تلاشها برای کسب محبوبیت بیفایده است، باید دست به دامان ترس شد». حالا گویا جریان اصلاحات تنها امیدش برای کم کردن هزینههای شکست برجام و اضمحلال رویکرد غربگرایی دولت روحانی، توسل به کلک قدیمی ترساندن مردم از دشمن است. اما آنها خودشان بیشتر از دیگران میدانند که با ۳ مشکل بزرگ مواجهند. ابتدا اینکه در ساختار تصمیمگیری نظام درباره نحوه تقابل با وضعیت فعلی، جریان اصلاحات یک جریان قابل اعتماد یا اصطلاحا یک جریان خودی به حساب نمیآید و رویکرد جدید روحانی برای خروج مرحلهای از برجام نیز نشان داده او نیز با سرعت بسیار زیاد در حال فاصله گرفتن از اصلاحطلبان است. مشکل دوم اصلاحطلبان این است که آنها نزد مردم نیز اندک آبرو و اعتباری ندارند. چه اینکه حالا جامعه ایرانی، اصلاحطلبان را مسبب بخش بزرگی از وضعیت نابسامان اقتصادی کشور میداند. از قضا، افکار عمومی ایران، نسخه بیفایده و اشتباهی برجام و مذاکره و کرنش در مقابل غرب را عامل وضعیت فعلی میداند. بنابراین دوگانهسازی جنگ و صلح، آن هم از سوی جریانی که تشت برجام آنها از بام افتاده، توفیق چندانی در جلب توجه عمومی ندارد. سومین مشکل اصلاحطلبان اما بسیار جالبتر از ۲ مشکل دیگر است. مشکل بزرگتر آنها این است که در کاخ سفید اصطلاحا کسی روی آنها حساب باز نکرده است. راهبرد دولت آمریکا علیه ایران، بر پایه به پیش بردن همزمان یک جنگ سخت اقتصادی و یک جنگ نرم سیاسی و فرهنگی قرار داده شده است.»
حسین دهباشی فعال رسانهای و سازنده فیلمهای تبلیغاتی حجتالاسلام روحانی در سال ۹۲ که منجر به ریاستجمهوری او شد، در استوری اینستاگرام خود به تیتر هفته نامه صدا واکنش نشان داد. وی در این استوری چنین نوشت: «اگر واحد عملیات روانی ارتش آمریکا میخواست تبلیغاتی را به فارسی و در قلب پایتخت ایران منتشر کند، همین طرح روی جلد را انتخاب میکرد و همین تیترها را».
با وجود سایر واکنشها به تیتر معنادار «هفتهنامه صدا» اما به نظر میرسد مهمترین واکنش نسبت به این موضوع را باید در روزنامه فرهیختگان امروز یکشنبه جستجو کنیم. این روزنامه نگاهی فراتر از واکنش به تیتر هفتهنامه صدا داشته و با توجه به اظهارنظرهای چهرههای سیاسی آنها را به ۲ شاخه اصلی «جریان صدای ترامپ» و «جریان منتظر جو بایدن» تقسیم کرده است. در ذیل این دو دسته اصلی، سه طیف «کارگزاران»، «بهاریها» و «اصلاحطلبان رادیکال» حضور دارند.
به طور خلاصه، «فرهیختگان» در مطلب خود تحت عنوان «کاسبان ترسفروشی» معتقد است، در مواجهه با راهبرد فشار حداکثری دونالد ترامپ علیه ایران در میان گروههای سیاسی و رسانههای ایرانی عملا دو راهبرد اتخاذ شده است. راهبرد اول یعنی هزینهزایی برای آمریکا است که دولت حسن روحانی هفته گذشته حداقلیترین اقدام برای فاصلهگذاری با برجام بدون آمریکا را در آن چارچوب انجام داد و نتیجهاش در آینده نزدیک میشود بازگشت مهره هستهای به شطرنج ایران و غرب و رفع تهدید و کاهش تحریم.
راهبرد دوم برخلاف راهبرد اول، نتیجهای جز افزایش فشار و تحریم بر ایران ندارد. این راهبرد با دو تاکتیک متفاوت در ایران پیگیری میشود، اول ترسفروشی و دومی انفعال درمانی! اولی مانند کاری که روز گذشته در هفتهنامه صدا انجام شد و پیشتر در ادبیات افرادی مانند مصطفی تاجزاده و حتی محمد سرافراز هم دیده میشد و دومی تلاش برای حفظ وضع موجود ایران نسبت به برجام و نمایش سراب به جامعه ایرانی برای حل مشکلاتش نه با توان داخلی بلکه توسط یک رئیس جمهور دموکرات در آمریکا مانند بایدن!
این دو تاکتیک شاید در ظاهر با هم تفاوتهایی داشته باشند اما کاربست یکسان دارند، گره زدن همه حوائج جامعه ایرانی به فرزندان گستاخ عمو سام.
فرهیختگان درباره هفتهنامه صدا و روزنامه سازندگی معتقد است اگر در یک تقسیم کار ساده مجلهای که دو ماه است منتشر نمیشود و ابایی هم از تعطیلی ندارد تاکتیک اول را از نظرگاه بولتون فریاد بزند، روزنامه دیگری از همان مشرب میتواند دو سال با الفاظ امپریالیست، لیبرالیسم بازی کند تا با انتظار درمانی فعلا زمان بخرد و چه کسی است نداند هر دو اینها ترسفروشی است یکی عریان و بدون سانسور و دومی زرورق پیچ شده.
* «صدا» را چه کسانی اداره میکنند؟
هفتهنامه صدا، ارگان رسمی حزب کارگزاران بود که از فروردین ۹۳ بعد از توقیف هفتهنامه آسمان، به سردبیری محمد قوچانی مشغول به فعالیت شد. در این میان در دورهای چندماهه سعید لیلاز، عضو شورای مرکزی کارگزاران، سکان سردبیری این ماهنامه را به دست گرفت و بعد از آن از تیرماه ۹۶ اکبر منتجبی به سردبیری این هفتهنامه رسید.
تغییر و تحولاتی که همه حول محور تیم رسانهای غلامحسین کرباسچی و حسین مرعشی میچرخید. پس از انتشار روزنامه سازندگی، اکبر منتجبی گفت کرباسچی با وجود روزنامه، دیگر رغبتی برای انتشار هفتهنامه صدا ندارد و استدلال او نیز ضرر و کاهش چشمگیر فروش این هفتهنامه بود. با این استدلال دو ماهی این هفتهنامه تعطیل بود تا اینکه در بهمنماه سال ۹۷، اعلام شد محسن میردامادی، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت برخی از هزینههای هفتهنامه را تقبل کرده و سردبیری صدا هم برعهده محمدجواد روح، دبیر سیاسی مهرنامه(ماهنامه منتسب به غلامحسین کرباسچی) و عضو حزب اتحاد ملت گذاشته شد.