اولین فرمان اقتصادی امام خمینی(ره) بعد از پیروزی انقلاب

به گزارش حلقه وصل: امام خمینی (رحمه‌الله) سال دوم انقلاب حسابی را افتتاح کردند که برای سهولت در امر واریزی توسط افراد، شماره آن ۱۰۰ انتخاب شد. این که هدف از افتتاح چنین حسابی چه بوده است را امام، طی پیامی مکتوب به ملت ایران به‌روشنی تهیه مسکن برای اقشار ضعیف جامعه بیان کرده‌اند و هدف دیگر آن این است که مشارکت مردم در امور خیر را افزایش دهند، زیرا چنین مشارکت‌هایی علاوه بر رفع گرفتاری و مشکلات افراد نیازمند موجب ارتقاء سطح اخلاق در جامعه می‌شود.

متن پیام امام خمینی:
اینکه به مرحله حساسی از دوران انقلاب اسلامی خود رسیده‌ایم. دوران سازندگی، دورانی که باید از ثمرات انقلابمان مردم محروم و ستمدیده ایران بهره‌‏مند شوند؛ دورانی که باید شکوه نظام عدل اسلامی را لمس کنید؛ دورانی که همه باید دست‌به‌دست هم بدهیم تا ریشه فقر و استضعاف را برکنیم.

شما مردم شریف ایران در جریان مبارزه با استعمار و استثمار پیروزی بزرگی به دست آوردید و توانستید با اتکال به خدای متعال و وحدت کلمه و مشارکت همه قشرها بر طاغوت زمان غلبه کنید و پشت ابرقدرت‌ها را بلرزانید. اکنون نیز با خودیاری و همکاری برای مبارزه علیه فقر و محرومیت بسیج شوید، و با تأیید الهی به نجات مردم مستضعف کمر همت ببندید.

در رژیم منفور پهلوی مسئله مسکن یکی از مصیبت‌بارترین مشکلات اجتماعی مردم ما بود. بسیاری از مردم در اسارت تهیه یک قطعه زمین و داشتن یک لانه بودند، و چه‌بسا تمام عمرشان را زیر بار بانک‌ها و سودجویان و غارتگران به سر می‌بردند تا بتوانند پناهگاهی را برای خود و فرزندانشان دست‌وپا کنند.

قشر عظیمی از مستضعفان جامعه هم به‌کلی از داشتن خانه محروم بودند و در زوایای بیغوله‌ها و اتاقک‌های تنگ و تاریک و خرابه‌ها به سر می‌بردند؛ و چه‌بسا قسمت مهمی از درآمد ناچیزشان را بایستی برای‏ اجاره آن بپردازند؛ و این میراث شوم برای ملت ما باقی‌مانده و اکنون جامعه ما با چنین مصیبتی دست‌به‌گریبان است. نظام اسلام چنین ظلم و تبعیضی را تحمل نخواهد کرد؛ و این از حداقل [حقوق‏] هر فرد است که باید مسکن داشته باشد.

مشکل زمین باید حل شود و همه بندگان محروم خدا باید از این موهبت الهی استفاده کنند. همه محرومان باید خانه داشته باشند. هیچ‌کسی در هیچ گوشه مملکت نباید از داشتن خانه محروم باشد. بر دولت اسلامی است که برای این مسئله مهم چاره‌ای بیندیشد، و بر همه مردم است که در این مورد همکاری کنند.

این جانب حسابی به شماره ۱۰۰ در تمام شعب بانک ملی افتتاح کرده و از همه کسانی که توانایی دارند دعوت می‌کنم که برای کمک به خانه‌سازی برای محرومان به این حساب پول واریز کنند و در هر محل از بین افراد صالح و مورداعتماد، گروهی حداقل مرکب از سه نفر از مهندسان و کارشناسان شهرسازی و خانه‌سازی و یک نفر روحانی و یک نماینده دولت انتخاب شوند تا باصرفه ‏جویی و دقت کامل خانه‌های ارزان قیمتی بسازند و در اختیار محرومان قرار بدهند، و در این طرح به‌هیچ‌وجه پولی در برابر خرید زمین پرداخت نشود.

من امیدوارم همه کسانی که زمین‌های وسیعی در اختیار دارند به این امر مهم اسلامی - انسانی کمک کنند، و زمین‌ها را در مناطق مرغوب قابل‌سکونت در اختیار این طرح بگذارند و نیز هر کس که توانایی دارد، در تأمین انواع مصالح ساختمانی به این خدمت اسلامی کمک و نیروی کار و کارگری به طور وسیع به کار افتد، و دولت نیز تصمیمات لازم را در تأمین آب و برق و اسفالت و وسایل ایاب و ذهاب و مدرسه و درمانگاه و دیگر نیازمندی‌های عمومی فراهم سازد.

بنیاد مستضعفین نیز باید به کمک این طرح بشتابد و از اموال مصادره ‏شده خاندان پهلوی و اطرافیانش در این طرح استفاده شود و نیز دولت باید در طرح‌های اساسی و درازمدت خود برای حل این مشکل در سطح عموم طرح‌هایی تهیه کند؛ و اکنون این‏ یک تجربه تازه از بسیج نیروی ایمان جامعه در راه تعاون اسلامی و مبارزه با محرومیت است که ملت با توفیق الهی باید از آن نیز سرفراز درآید.

من با کمال تواضع از ملت عزیز در این امر حیاتی استمداد می‏ کنم و سلامت و سعادت همگان را خواستارم. و السلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته. روح الله از موسوی الخمینی.

شوق مردم از حساب ۱۰۰ امام خمینی برای ساخت مسکن
این پیام امام خمینی چنان شوقی در مردم ایجاد کرد که مردم با هر دین و آیین و به‌صورت خانوادگی و فردی از پیر و جوان و زن و مرد و بازاری و کارمند و حتی نوجوانان با کمک به این حساب یک مشارکت جمعی عظیمی را در نهضت ساخت خانه ایجاد کردند.

تأمین مسکن برای افراد کم‌درآمد در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی ایثارگران عرصه سازندگی پیگیری و تلاش شد، درحالی‌که از خرداد ۱۳۸۶ طرح مسکن مهر باهدف پوشش‌دادن به اقشار متوسط و دهک‌های درآمدی سه تا شش در برنامه‌های دولت گنجانده شد و در قالب طرح‌های مسکن ملی و نهضت ملی مسکن این خدمات ادامه پیدا کرد و در این راستا حساب ۱۰۰ نقش مؤثری در تأمین بخشی از هزینه‌های ساخت مسکن در این طرح‌ها داشت.

به گفته معاون سابق بنیاد مسکن به کمک این حساب توانسته شد به طور مثال در یک پروسه زمانی ۱۰ساله بیش از ۱.۸ میلیون واحد مسکن روستایی در اقصا نقاط کشور ساخته شود و روش کار به این صورت است که تسهیلاتی که برای نوسازی یا بازسازی واحدهای مسکونی روستایی از سوی بنیاد مسکن پرداخت می‌شود در بعضی نقاط ۱۰۰ درصد و در برخی نقاط دیگر  ۷۰ تا ۸۰ درصد هزینه‌ها را پوشش می‌دهد، ازاین‌رو روستائیان و افراد تحت پوشش کمیته امداد، بهزیستی و خانواده‌هایی که توانمند نیستند باید مقداری آورده داشته باشند، اما جاهایی که مردم نمی‌توانند آورده را تأمین کنند، پس از بررسی‌های لازم از محل حساب ۱۰۰ امام مبلغ موردنیاز تأمین می‌شود.

همچنین طبق گفته مدیر سابق دفتر مشارکت‌های مردمی حساب ۱۰۰ امام (ره) بنیاد مسکن استان تهران در سالی که گذشت خیرین استان نزدیک به ۵۵ میلیارد ریال کمک نقدی و غیرنقدی و همچنین سه‌هزاری مترمربع زمین به ارزش ۳۰۰ میلیارد ریال به‌حساب ۱۰۰ هبه کردند و این اراضی برای ساخت مسکن محرومان و مستضعفان اختصاص‌یافته است و این در حالی است که مشارکت خیرین فقط در استان تهران در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال پیش از آن ۳۰۰ درصد افزایش داشت و امسال بیشتر از سال گذشته است.

به‌واسطه محبوبیتی که امام در بین مردم داشتند این حساب با نام امام خمینی نام‌گذاری شد و تا کنون مشارکت‌های فراوانی و واسطه آن اتفاق افتاده است و تأمین مسکن و مشارکت امور خیر از اهدافی بوده که به‌وسیله این حساب به‌خوبی انجام شده است.