کارنامه هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی در نمایشگاه کتاب رونمایی شد

به گزارش حلقه وصل: به نقل از باشگاه خبرنگاران توانا، آیین رونمایی و معرفی ۴ کتاب نشر قدر ولایت با عناوین «کارنامه سیدمحمد خاتمی»، «نقد گفتمانی دولت‌‌های پس از انقلاب»، «کارنامه حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی» باحضور سعید میرزایی نویسنده اثر و منتقد اثر عبدالله گنجی و احمد عطایی مدیر مسئول انتشارت قدر ولایت در سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب برگزار شد.

عبدالله گنجی گفت: آن چه من در این کتب دیدم نوآوری از جهت کشف نیست، مسائل آشکار است. آن چیزی که واقعاً اتفاق افتاده مرور تاریخ است و روندی در این کتاب‌ها طی شده که نسل ما این روند را تأیید و نسل آینده شناخت به تاریخ گذشته پیدا می‌کند. کتاب عامه پسند است و این محتوا منطبق با تصویری است که جامعه آن دهه دارد، این یک نوع راستی آزمایی برای محتوای کتاب‌ها است. باید کلیت این کتب را با دو روایت تبیین کرد، یعنی باید وجوه اشتراک و تمایزات را به تصویر کشید، البته تمایزات نیز به اجرا و اندیشه تقسیم می‌شود. بنابراین نکته مهمی که باید به نسل امروز برسد تلاقی حوزه اندیشه بین نیر‌و‌های به ظاهر متعارض است.

وی ادامه داد: همان‌طور که می‌دانید جریان اصلاحات قیام و رأی و شتاب خود را از چالش‌ها و نارضایتی مردم در دوران هاشمی دارد. سال ۷۶ با قیام علیه هاشمی مردم را به خود جذب کردند. بعد هم با نوشتن عالیجناب سرخ پوش و کاری که در آستانه مجلس ششم انجام دادند بیشتر به تخریب هاشمی پرداختند. این که چه طور آن تخریب و شکاف به همگرایی رسید را باید برجسته کرد. آیا در نظام اتفاقی افتاد یا در آرا و نظرات این افراد تغییری ایجاد شد.

از سکوت هاشمی تا فریاد خاتمی

گنجی به اشتراکات و افتراقات دولت‌ها پرداخت و گفت: از وجوه مشترک این سه دولت درگیری یا سکوت در برابر اسلامیت نظام است. در دولت هاشمی سکوت در برابر چالش‌های فرهنگی همچون سبک زندگی مدیران و انزوای اهل جبهه بعد از جنگ را مشاهده کردیم. دولت‌های بعدی نیز با اسلامیت نظام گلاویز می‌شوند. آن‌ها مقوله توسعه سیاسی را مطرح کردند تا مخالفین نظام در قدرت حاضر شوند. دولت خاتمی قید ایرانیت را جایگزین قید اسلامیت کرد. این قیود را محمدرضا خاتمی و یوسفیان نماینده ادوار شیراز بیان کردند. جالب است بدانید آن‌ها در جواب سوال خبرنگار مبنی بر این که ساواکی‌ها هم می‌توانند در نظام حضور داشته باشند می‌گویند: بله. نگاه فرهنگی در دوره خاتمی همان نگاه دولت روحانی است. فقط در زمان خاتمی مدل و مهندسی داشتند اما روحانی مدل نداشت فقط حمله می‌کرد.

لیبرالیست میراث اندیشه هاشمی و روحانی

وی افزود: وجه اشتراک دوران هاشمی و روحانی مواجهه اقتصادی مردم با دولت است. در زمان هاشمی شاهد قیام صنفی اراک، قزوین، اسلام شهر و مشهد بودیم در دولت روحانی همین اتفاق تکرار می‌شود و قیام حاشیه‌نشین‌‌ها را مشاهده می‌کنیم. اما هشت سال خاتمی و احمدی‌نژاد چنین قیام‌هایی نداشتیم. این قرابت فکری در حوزه اقتصادی را روشن می‌کند چون مدل لیبرالیست که مدنظر این دو دولت بوده، شکاف فقر و غنا را به شدت زیاد می‌کند. به طور مثال در کوی دانشگاه سال ۷۷ طبقه بالا دست جامعه به دلیل مسائل سیاسی شورش کردند. اما زمان روحانی و هاشمی علت قیام‌ها اقتصادی بود.

بانک مرکزی جهانی و صندوق بین‌المللی پول، شکاف فقر و غنی را ایجاد کردند

گنجی ضمن این که اختلافات طبقاتی را میراث دولت‌های هاشمی و روحانی دانست عنوان کرد: این برای نظام خیلی بد است که وارثان اصلی نظام یعنی کوخ نشینان به دلیل مشکلات مالی قیام کنند. در اکبرآباد اسلام شهر آن‌ها با قابلمه خیابان را بستند. هاشمی یک نگاه تاریخی، به توسعه دارد که متأثر از امیرکبیر است. حتی در مورد امیرکبیر کتاب نوشته است. هاشمی وقتی این مدل توسعه آرمانی را می‌خواهد اجرا کند با کمبود منابع رو به رو می‌شود لذا به سراغ نهاد‌های جهانی مثل صندوق بین‌المللی پول می‌رود. آنها برای ایران پسا انقلاب در نقش کارفرما ایفا نقش می‌کنند. آن‌ها به شرطی پول می‌دادند که استاندارد‌های مورد نظرشان در جمعیت، بهداشت، صنعت و اقتصاد رعایت شود. اگر مدل آن‌ها را نمی‌پذیرفتند هزینه مورد نیاز را در اختیارشان قرار نمی‌دادند. با توجه به شرایط بعد از جنگ و نابودی زیر ساخت‌ها و نیاز مبرم ایران به پول دولت مستقر به شرایط آن‌ها تن می‌دهد. سیاست تعدیل اقتصادی که طرح، بانک مرکزی جهانی و صندوق بین‌المللی پول بود، شکاف فقر و غنی را ایجاد کرد. با اجرای این طرح ثروت‌های باد‌آورده شکل گرفت تا جایی‌ که به خانم شهردار تهران تویوتا هدیه دادند. تورم به ۴۹ در صد رسید. در نهایت مردم به خیابان‌ها آمدند. متاسفانه مردم این واقعه را میراث انقلاب و امام می‌بینند نه خطا‌هایی که باعث انحراف مسیر شد. وجه مشترک دیگر این سه دولت تن ندادن به الگوی اجرای سیاسی، اقتصادی بومی بود.

گنجی در ادامه گفت: اواخر تیر ماه سال ۷۶ وزیر فرهنگ برای رأی اعتماد در مجلس اعلام کرد من قائل به تسامح و تساهل در عرصه فرهنگی هستم. تسامح و تساهل دو ویژگی لیبرالیست است. زحمات بسیاری در این دولت‌ها کشیده شده اما اگر با شاقول اندیشه امام بسنجیم با آرمان‌های امام فاصله زیادی دارد. حال در نقطه‌ای ایستاده‌ایم که عوامل این مشکلات از همه طلبکار‌تر هستند.

این کتب عصاره ۶ سال زحمت هستند

 نویسنده کتاب سعید میرزایی تصریح کرد: سال‌های گذشته مخصوصاً بعد از فتنه ۸۸ شاهد روایت‌های ناروایی از شخصیت آقای هاشمی در دوره‌های مختلف بودیم. بحث خاطره‌نگاری توسط رهبران و رجال سیاسی کشور‌های مختلف مرسوم هست. البته آسیب‌هایی هم دارد از جمله این که دچار خود سانسوری و قهرمان‌سازی می‌شوند. صحبت‌های این اشخاص ممکن است از اصالت، صداقت و حقانیت تاریخ انقلاب برای نسل‌های آینده صیانت کند. لذا نقل خاطرات رجل سیاسی ضرورت دارد. همان طور که رهبری فرمودند اگر شما روایت نکنید دیگران روایت می‌کنند. هاشمی نیز از جمله رجل سیاسی تأثیرگذار نظام بود.

وی افزود: از سال ۹۰ به مدت ۳ سال جمع‌آوری اطلاعات، مصاحبه‌ها، خطبه‌ها و کتاب خاطرات ایشان را مورد مطالعه قرار دادیم. از سال ۹۳ تا ۹۶ نگارش این ۳ جلد کتاب به طول انجامید. سال 96 اولین نسخه‌اش را برای مجوز به وزارت ارشاد دولت تدبیر و امید دادیم که متأسفانه بدون هیچ دلیل قانع‌کننده‌ای ممنوع الانتشار شد. خوشبختانه در سال ۱۴۰۱ ما توانستیم مجوز بگیریم و اولین جلد را رونمایی کردیم. جلد اول از تولد تا پایان دوران ریاست جمهوری هاشمی، جلد دوم ریاست جمهوری خاتمی و احمدی نژاد و جلد سوم دوران ریاست جمهوری روحانی تا پایان فوت هاشمی در سال ۹۵ است.

میرزایی در ادامه به خاطره‌ای اشاره کرد و گفت: ما نویسنده‌ها تعهد داریم بر اساس مستندات بنگاریم سال 68 برای رجوع به خاطرات هاشمی به کتابخانه ملی هم مراجعه کردم کتابشان پیدا نمی‌شد. در نهایت به نشر معارف انقلاب مراجعه کردم اما می‌گفتن ما نمی‌فروشیم با اصرار اجازه دادند از صفحات عکس بگیرم.

۶ سال ممنوع الانتشار بودند

احمد عطایی مدیر مسئول انتشارت قدر ولایت در مورد سختی‌های کسب مجوز گفت: کتاب کارنامه خاتمی سال 96 به دولت اعتدال داده شد اما متاسفانه ایشان اجازه نشر ندادند. حتی در دولت آقای رئیسی نیز ما با مشقاتی رو به رو بودیم از جمله مراجعاتی که به شورای نظارت بر کتاب ارشاد و آقای خاموشی داشتیم برخوردهای آن‌ها بسیار مفصل است، بالاخره در دولت رئیسی توانستیم مجوز را بگیریم. جالب این است که بدانید حتی در این دولت هم یک بار رد شد لذا با این که اصلاحات لطمه به کتاب می‌زد ما مجبور شدیم اصلاحات را بپذیریم. نگاشتن واقعیت‌های تاریخی برای جلوگیری از تحریف لازم است. سرسپرده‌های نظام سلطه به تعبیر امام سر در آخور شرق و غرب دارند و در پی تحریف واقعیت هستند. اگر تاریخ به درستی نوشته شود مستندی برای آیندگان می‌شود.

وی در پایان به بعضی محتویات کتاب اشاره کرد و گفت: ما با شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه کیهان جلساتی داشتیم تا برخی از اطلاعات تاریخی را در اختیار ما قرار دهد. رهبری به شریعتمداری مأموریت می‌دهند سر مقاله‌های همشهری را بررسی کند، او مباحثاتی با خاتمی داشته که ما موفق شدیم گزارش را از ایشان بگیریم، همچنین توانستیم تأیید رهبری را در این کتاب بیاوریم و این امر با مشقت‌های فراوانی رو به رو بود. همچنین قول دادند نظرات خاتمی در شورای امنیت ملی را به ما بدهند.