موضوع جهاد تبیین که رهبر انقلاب بصورت ویژه و با نگاه جهادی آن هم بنا به گفته دقیق برخی از محققان از نوع جهاد عینی به انجام آن فرمان دادند در برابر جنگی ترکیبی، پیچیده و سختی است که عنوان آن جنگ شناختی است .
در جنگ شناختی تمرکز دشمن بر تغییر شناخت نخبگان و مردم از موضوعات مختلف است که با این تغییر شناخت و بینش، عملا گرایش و کنش نخبگان و مردم نیز تغییر خواهد کرد .
ابزار و سلاح استراتژیک این جنگ «روایت» است. روایت را می توان «معرفی، بیان، نشان دادن و به صحنه چشم کشاندن یک موضوع» دانست. در جنگ روایت ها نیز قواعدی وجود دارد که استفاده از این قواعد آن را کارآمد می نماید چانچه دشمن گاهی توانسته حتی یک روایت جعلی را باورپذیر و متقن کند. ابزارهایی مانند تکنیکهای اقناع، سرعت در روایت، تکرار روایت، تعدد روایتگران، کیفیت روایت و...
گر چه جنگ شناختی موضوع جدیدی نیست و حتی شاید بتوان گفت عنصر پیروز کننده انقلاب اسلامی در برابر رژیم طاغوتی پهلوی نیز همین جنگ شناختی با آن رژیم منحوس بود و البته در آن جنگ شناختی امام راحل و یاران ایشان شناخت غلط و باطل را از چشم و ذهن مردم دور کرده و شناخت حقیقی و واقعی را به آنها نمایاندند، لیکن پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا مدتی پیش که دشمن از همه ابزارها و توانایی های خود مایوس شد، موضوع جنگ شناختی همواره بعنوان ابزار کمکی و جنگ فرعی برای دشمنان انقلاب اسلامی محسوب میشد. در دوره اخیر که از سویی افول غرب و آمریکا شدت گرفته و از سوی دیگر توانمندی های جمهوری اسلامی ماشین جنگهای نظامی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دشمنان خود را زمینگیر نموده است، جنگ شناختی اصلی ترین و شاید آخرین حربه غرب استعماری علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی است که در آن امید بسته تا با وارونه کردن حقایق، کوچک کردن محاسن نظام و بزرگ نشان دادن معایب، رواج احساس ناامیدی اجتماعی و... نظامی را که با سرعت رو به پیشرفت است به سکون و مرگ بکشاند.
نگاه صرفا تهدید به این جنگ شناختی، راهبرد خطایی است که دو آسیب را به جبهه خودی وارد میکند:
اول آنکه جبهه خودی را همواره در وضعیت پدافند و دفاع نگاه میدارد
و دوم شرایط یک جنگ فرسایشی و احتمالا خستگی رزمندگان خودی را رقم خواهد زد .
با کمی دقت در فرمایشات رهبر انقلاب در عرصه جهاد تبیین و افشا و همچنین به تجربیات و الزامات این نبرد متوجه می شویم که اتفاقا دشمن در ایجاد این جنگ، دچار خطای بزرگی شده است. در دورانی که انقلاب اسلامی به جهت فاصله سنی موتور پیشران آن یعنی جوانان با دوران مبارزه و طاغوت به شدت نیازمند مرور آرمانهای انقلاب، علل موجبه و عوامل مبقیه آن است و در حالی که وجود فضای مجازی، شرایط کم عمق شدن دانش و مطالعه آحاد جوانان را فراهم کرده است، اتفاق بزرگی که مانند دوران دفاع مقدس می تواند موتور محرکه قوی جوان برای ایستادگی، دانش آموزی، ثبات قدم، رشادت تا شهادت، آینده بینی و پرهیز از تنبلی و کسلی باشد، وجود یک جنگ واقعی و سخت است که دشمنان انقلاب اسلامی خودشان این شرایط را فراهم نموده اند .
درست است که این جنگ نیزمانند هر جنگ دیگری و مانند جنگ تحمیلی تلفات و خساراتی خواهد داشت، لیکن توجه به بعد ضرورت مطالعه، تفکر، پاسخگویی به شبهات، کشف نقاط ضعف و قوت جبهه معارض و... و برنامه ریزی بر اساس آن، می تواند این تهدید را به یک فرصت طلایی تبدیل نماید که محصول آن سربازان و افسرانی با اعتقاد و عزمی قوی برای تمدن بزرگ اسلامی باشد که انشالله هر چه زودتر با ظهور منجی عالم بشریت به وقوع خواهد پیوست.
حقیقت این است که عالم به سرعت به سمت پیروزی کامل و فراگیر جبهه حق بر جبهه باطل پیش می رود و این سرعت را تنها فرماندهان و سربازان جبهه حق رقم نمی زنند بلکه به خواست و اراده الهی، دشمنان نیز نخواسته در این مسیر به نفع جبهه حق و پازل دقیق الهی کار میکنند و آنچه در این بین مهم است دو نکته «هوشیاری آمیخته با اخلاص» و «تلاش مستمر در اطاعت از فرمان ولی و امام جامعه حضرت امام خامنه ای» است.