
حلقه وصل: سلسله جلسات گفتمانی «بانوی میدان» از سوی جبهه فرهنگی بانوان اصفهان در حال برگزاری است.
در نشست دوم از «عقیله میدان» نگاه تکلیفمحور به فعالیتهای اجتماعی بانوان با حضور استاد هانی ایرانمنش مورد بررسی قرار گرفت.
ایرانمنش در این نشست که با حضور بانوان فعال فرهنگی اصفهان دوشنبه 20 دی ماه برگزار شد گفت: دوران جدید را میتوان عصر روایتها یا عصر جنگِ شناختی نامید. حضرت آقا در ابتدای بیانیه گام دوم روایتی از انقلاب بیان میکنند و درباره روایتهای دیگران هم صحبت میکنند.
وی بیان داشت: تنازع روایتها همیشه وجود داشته است. روایت غدیر مثالی از تنازع روایتها در تاریخ اسلام است. در جریان سقیفه هیچ کس واقعه عظیم غدیر را فراموش نکرده بود، اما تلاش شد که روایت غدیر تغییر داده شود و موضوع آن را محبت جلوه دادند. در واقعه کربلا، روایت قدرتمند حضرت زینب (سلاماللهعلیها) و دیگر زنان، بر روایت خارجی خواندن کاروان اباعبدالله غلبه کرد و به دنبالش جریانهای اجتماعی متعددی به وجود آمد.
ایرانمنش تصریح کرد: روایت رایج از حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) بسیار محدود است و باعث حرکت اجتماعی نمیشود. خلأ روایت درست از حضرت زهرا (س) در موضوع نهضت زنان پیشرو بسیار تأثیرگذار است. حضرت آقا ایشان را با مقاومت عظیم ۹۰ روزه که بر هم زننده نقشه دشمن است روایت میکنند در برابر روایت غالب هتک حرمت مظلومانه در یکی دو روز.
وی در ادامه با اشاره به اینکه روایت، ضرورت دارد چون قدرت ایجاد حرکت اجتماعی را دارد، تبار و عبرت و هویت میآورد اضافه کرد: عدم به میدان آمدن زنان، ریشه بسیاری از گرهها در انقلاب اسلامی است و روایت نادرست، ریشه به میدان نیامدن زن است. روایتِ زنِ شرقی (زن سنتی) و روایتِ زنِ غربی (زن متجدد)، رقیبِ روایتِ زنِ نه شرقی نه غربی است. (پیام مقام معظم رهبری به کنگره هفت هزار زن شهید)
این فعال فرهنگی اجتماعی خاطر نشان کرد: در جریان زن شرقی و زن غربی، شروع بحث از تضادهای نقشی است و در روایت سوم، شروع بحث از وحدت است. عادت کردهایم ذهن را روی تضاد قفل کنیم و نتیجهاش انسداد در بحث زن است.
ایرانمنش یادآور شد: با پذیرش روایت سوم، به دو کلان روایت از حضور اجتماعی زن میرسیم؛روایت زنان پیرو که زنان را پشتیبان میداند و از نماد جنگ و دفاع مقدس در ادبیات خود استفاده میکند و روایت زنان پیشرو (روایت امام و آقا) که زنان را دوشادوش مردان، بلکه رهبران نهضت می داند و از استعاره انقلاب اسلامی استفاده می کند. این استعاره متناسب شرایط کنونی جامعه ما است.
وی همچنین به چند موضوع مهم چالشی مرتبط با روایت زن اشاره کرد و گفت: روایت وضع موجود؛ عموما رویکرد ما در روایت انقلاب آسیبشناسانه است و در نتیجه خود را بدترین مردم دنیا توصیف می کنیم. نگاه آقا فرصتشناسانه است (البته آسیب شناسی هم دارد ولی غلبه با فرصتهاست). نگاه آسیبشناسانه ما را به راهبردهای مقطعی حتی متضاد با نگاهِ آقا میرساند و ظرفیت ها را به کار نمیگیرد. در مسئله زن، وضع بسیار وخیمتر است و زنان باید پرچمدار تغییر نگاه شوند.
ایرانمنش ادامه داد: دوم روایت توسعه و غرب از زن آزاد و رها شاد؛ در مقایسه با زن غربی، زن ما خودش را بدبخت میداند یا بدبختِ مکلف. این ناشی از ضعف ما در روایت است و روایت الگوها؛ زنان الگو در تاریخ اسلام ناشناخته هستند. گفته میشود الگو فقط حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) که آن هم درست روایت نمیشود. ما تنوع در الگو نداریم. خداوند به خاطر اختلاف طبیعی ما انسانها اسوههای مختلف پیشِ روی ما گذاشته، تا با دیدن آنها در شرایط خودمان با اجتهاد به الگوی زندگی خود برسیم.
از الگوی آسیه و مريم تا حضرت زینب (سلاماللهعلیها) تا اصحاب اهل بیت (علیهمالسلام) را باید روایت کنیم.
وی افزود: حضرت آقا در مجموع قدرت زنان را در فعالیت اجتماعی بیشتر از مردان میدانند و قرآن هم تایید میکند؛ به مادر حضرت مریم میفرماید «ليس الذکر کالانثی»، یعنی کارهایی هست که تنها از عهده زنان برمیآید و مردان توانایی لازم برای انجام این امور را ندارند. ما عادت داریم الگوها را از قله روایت کنیم، پس تبدیل می شوند به الگوهای دست نیافتنی. باید با ارائه قدرتمند روایت درست از زنان، ساختار ذهنیِ غلط را در جامعه شکست، لازمه چنین روایتی نگاه اجتهادی جریان دینی است که متاسفانه هم اکنون چنین نگاهی وجود ندارد. جنسیت مأموریت را عوض نمیکند، بلکه در شیوهی پیشبرد مأموریت اثر میگذارد.