«شمعدونی» تحقیر فیزیکی افراد را دست مایه خنداندن قرار داده است

به گزارش حلقه وصل، محمدتقی فهیم منتقد سینما و تلویزیون به تازگی گفتگویی با خبرگزاری نسیم داشته است. او در این گفتگو به بررسی سریال شمعدونی که این روزها در حال پخش از شبکه سوم سیما است، پرداخته است و در صحبت‌های خود به نکات بسیار قابل توجه و تاملی اشاره کرده است.

فهیم در این گفتگو بیان کرده است که متاسفانه یکی از معضلاتی که در جامعه و به تبع در رسانه ملی نهادینه شده، این است که وقتی یک اثر معترض صنفی داشته باشد موج هایی برای آن در جامعه ایجاد شده و به دنبال آن عکس العمل‌های مدیران را به همراه خواهد داشت، ولی زمانی که یک اثر توده مردم را نشانه می رود این خود مدیران و ناظران رسانه ملی هستند که باید در مقام نمایندگان مردم مدافع ارزش‌ها باشند.

وی با بیان اینکه مدیران، ناظران و مدیران میانی رسانه ملی باید در مقابل چنین آثاری مانند دادستان عمل کنند، ادامه داد: ولی متاسفانه برخی آثار چون معترض صنفی ندارد برای مدیران از اهمیتی برخوردار نیست؛ در حالی که ممکن است اثری که متعرض صنفی نیز داشته باشد برحق تر از اثری که متعرض صنفی ندارد، باشد.

این منتقد رسانه با اشاره به سریال «شمعدونی» اظهار داشت: در این سریال مسائلی چون خانواده، نحوه تربیت گروه سنی کودک و نوجوان، تاریخ، بی احترامی اعضای خانواده به یکدیگر و .... مطرح است ولی می‌بینیم که چون صنف خاصی به آن اعتراض نکرده است، مدیران توجهی به آن نمی‌کنند. به عبارت دیگر همیشه اینگونه بوده که اگر اثری از بیرون معترضی نداشته باشد، کسی با آن برخورد نمی کند و این مسئله باعث رشد ذائقه های سطحی در جامعه شده است.

شمعدونی تحقیر فیزیکی افراد را دست مایه خنداندن قرار داده است

فهیم در همین زمینه افزود: با اثری که مستقیم با فرد یا صنفی چالش داشته باشد، برخورد می شود؛ ولی در این زمینه چون به صورت زیرپوستی با فرهنگ سنتی خانواده حمله می شود، کسی با آن برخورد نمی کند. به عبارت دیگر «شمعدونی» اساس و پایه خنداندن مخاطب را بر تحقیر فیزیکی افراد گذاشته و این در حالی است که در فیلم فارسی های پیش از انقلاب برای خنداندن مخاطب از این شیوه استفاده می شد.

وی با بیان اینکه بعد از انقلاب اسلامی اولین بار است که در سریال طنزی برای خنداندن مخاطب از تحقیر فیزیکی استفاده می شود، گفت: البته بعد از انقلاب نیز برخی آثار که سطح نازل و ضعیفی داشتند هم از این ترفند برای خنداندن مخاطب استفاده می کردند، ولی در آن آثار نیز کاراکترها بیشتر به صورت خاکستری بوده اند، در حالی که در «شمعدونی» ظاهر افراد دست مایه ای برای خنداندن مخاطب است.

شمعدونی سریال خطرناکی به شمار می‌رود

این منتقد سینما با اشاره به خطر سریال «شمعدونی» تصریح کرد: در این سریال موقعیت های تاثیرگذار منفی مدام تکرار می شود که این مسئله‌ای خطرناک است؛ در حقیقت سریال هر قسمت پیرامون چند موقعیت است که در نتیجه تاثیر نامطلوبی در جامعه خواهد گذاشت؛ چرا که تکرار موقعیت های منفی در سریال همانند پیام های تبلیغاتی رسانه ملی هستند که به مرور در ناخودآگاه ذهن مخاطبان نهادینه می شود.

فهیم تصریح کرد: اینکه قرار است در پایان سریال «شمعدونی» چه اتفاقی بیفتد هنوز زود است که درباره آن صحبت کنیم ولی قطعا تا قسمت های آخر سریال مسائلی چون توهین به شخصیت افراد، عدم احترام اعضای خانواده به یکدیگر، تربیت کودک و .... تکرار می شود و این اصلا مسئله خوبی نیست.

وی با بیان اینکه سروش صحت در خنداندن افراد و طنز فرد مستعدی است، افزود: وی نشان می دهد که می تواند کارهای طنز را به خوبی تولید کند، ولی متاسفانه تمام خلاقیت خود را در استفاده از عناصری به کار برده که مستقیم یا غیرمستقیم به کانون خانواده تعرض می کنند.

ساخته سروش صحت به جان خانواده‌ها افتاده است

این منتقد سینما با بیان اینکه سریال «شمعدونی» به جان خانواده ها افتاده است، تصریح کرد: سروش صحت مسیر را اشتباه طی کرده است؛ چرا که اینگونه طنزها همانند اعتیاد هستند و اگر مسیر ساخت آنها باز بماند هر بار برای خنداندن مخاطب باید شوخی های تندتر و شدیدتری را در آنها شاهد باشیم.

وی ادامه داد: «شمعدونی» مخاطب زیادی ندارد و به عبارت دیگر مخاطبی که پابند این سریال باشد، وجود ندارد. حتی می توان گفت که این سریال از پوپولیسم نیز گذشته و در ورطه کلیشه ها و تیپ سازی های زننده قرار گرفته است.

فهیم با بیان اینکه «شمعدونی» به هیچ وجه کار قابل دفاعی نیست، اظهار داشت: این سریال نه تنها اعتباری برای صحت و تیم وی ایجاد نمی کند، بلکه جنبه هایی از بی اعتباری را نیز در کارنامه وی خواهد داشت؛ البته شاید برای برخی از بازیگران این سریال جدای از محتوای آن کارنامه خوبی باشد.

این منتقد سینما خاطر نشان کرد: چطور مدیران رسانه ملی در مقابلی موجی که برای سریال «درحاشیه» ایجاد شد، با اینکه این سریال باعث تخریب فرهنگ کهن و باورهای تاریخی کشورمان نبود، واکنش نشان دادند ولی در مقابل «شمعدونی» که در حال تخریب باورها و فرهنگ‌مان است، عکس العمل نشان نمی دهند.