تهران: اسلامی با حیات بخشی به آزاد اندیشی باب فکری تازه ای را به روی جامعه اسلامی باز کرد

به گزارش حلقه وصل، نشست علمی «آزاداندیشی؛ ضرورت، راهبردها و آسیب‌شناسی» صبح روز گذشته در مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی و به مناسبت گرامیداشت صدور نامه رهبر حکیم انقلاب برگزار شد. رهبر انقلاب مورخه ۸۱/۱۱/۱۶ در منشوری مهم در پاسخ به نامه جمعی از دانش‌آموختگان و پژوهشگران حوزه علمیه در مورد کرسی‌های آزاد علمی، مباحث بسیار مهمی پیرامون تولید نظریه و فکر، نظریه‌پردازی روشمند، مناظرات علمی در بستر آزاداندیشی و شرایط لازم برای تحقق آن مطرح نموده‌اند. هم اکنون بعد از گذشت حدود ۱۵ سال از صدور نامه مزبور، مسیر آزاداندیشی با موانع و چالش‌های نظری و عملی مختلفی مواجه است؛ از این رو در مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی گرامیداشت صدور نامه رهبر حکیم انقلاب، طی نشستی با نگاهی علمی و آسیب‌شناسانه به تبیین ضرورت‌ها و راهبردهای این حوزه پرداخته شد.

حجت الاسلام رضا غلامی در این نشست گفت: پاسخ رهبر انقلاب به نامه جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه سند حقانیت و صدق جریان انقلاب اسلامی است. انقلاب خودش مولود آزاداندیشی و قیام علیه استبداد و مهمتر از آن استبداد فکری است.

وی ادامه داد: دهه های متوالی در این کشور سعی شد نقد غرب و اعتراض به غرب و توسعه غربی برابر با بی سوادی معرفی شود و تقلید از غرب از فرق سر تا ناخن پا به نام روشنفکری به ارزش تبدیل شود.

وی افزود: انقلاب اسلامی با حیات بخشی به آزاد اندیشی و با اسطوره زدایی از غرب باب های فکری تازه ای را به روی جامعه اسلامی باز کرد.

رضا غلامی گفت: در بطن پاسخ رهبر انقلاب به نامه جمعی از دانش آموختگان حوزه، پرچم روشنفکری انقلاب اسلامی به اهتزاز درآمد. رهبری با نقد لیبرالیسم و از سوی دیگر نقد دگماتیسم به روشنفکری انقلاب اسلامی تجسم بخشیدند.

وی ادامه داد: گوهر روشنفکری انقلاب اسلامی، آزاداندیشی است و در دو جبهه در حال مبارزه بوده یکی در مقابل با عقل ستیزی مدرن است و دیگری در مقابل با عقل ستیزی سنتی. سختی مبارزه با عقل ستیزی سنتی و تحجرورزی مقدس مآبان کمتر از مبارزه با عقل ستیزی مدرن و روشنفکران غرب زده نیست.

وی افزود: آزاداندیشی به عنوان اساس انقلاب برامده از تعالیم مترقی اسلامی است. جهش و اعتلای انقلاب مستلزم بهادادن و صیانت از آزاداندیشی است.

غلامی گفت: آزاداندیشی در اسلام دو وجه دارد. یکی به مفهوم حکومت عقل و مسلط شدن عقل بر انسان است و دیگری به مفهوم آزادی اندیشه و اندیشه ورزی در چارچوب تعقل و خردورزی است.

وی ادامه داد: حرکت اسلامی بر خلاف مکاتبی که آزاداندیشی را به یک وسیله برای فریب افکار عمومی تبدیل کرده اند، عمیقاً به آزادی اندیشه معتقد است.

وی افزود: تحقق ماموریت تاریخی انقلاب اسلامی مستلزم این است که از آزاداندیشی صیانت شود و موانع آزاداندیشی برداشته شود.

غلامی گفت: امروز آنچه بیش از همه آزاداندیشی را تهدید می کند، فریب و فتنه گری است که به عادت سیاست بازان تبدیل شده است. تا زمانی که افرادی با استفاده ابزاری از تفکر و علم به دنبال رسیدن به قدرت و ثروت اند و به جای اندیشه ورزی، فتنه انگیزی می کنند، طبیعی است که آزاد اندیشی دچار تهدید است.

وی ادامه داد: کرسی های نقد و مناظره نسبت به گذشته وضعیت بهتری پیدا کرده و نباید کارهای انجام شده را انکار کرد اما فاصله ما با وضعیت مطلوب بسیار زیاد است.

وی در پایان گفت: من از همه کسانی که از نقد و مناظره طفره رفته اند و فکر و اندیشه را قربانی سیاست زدگی کردند دعوت می کنم به پای نقد و مناظره بیایند و به رشد فکر و عقلانیت کمک کنند. این رشد در فضای دگم اندیشی و جزمیت امکان پذیر نیست.