سرویس پرونده: به جرات ميتوان گفت که اگر بخواهيم حرکتها و جريانهاي فرهنگي ما به هدف برسد بايد قبل از شروع، مطالعههاي عميق و مديريت شدهاي داشته باشيم تا شناختمان را کامل کند و در عرصه برنامهريزي و اجرا دچار خطاي جبرانناپذيري نشويم. بعضا اين خطاها مانعي براي ديگر حرکتها ميشود.
از عرصههاي فرهنگي-اجتماعياي بسيار مهم موضوع «وحدت و اتحاد اسلامي» است. اگر در اين عرصه دچار خطاي سهوي بشويم جبرانش سخت و شايد بتوان گفت محال است. اهميت اين موضوع آنقدر بالاست که رهبر معظم انقلاب، ديدهبان و فرمانده عرصه جنگ نرم در اين زمينه ميفرمايند: وحدت بين شيعه و سني از واجبات بزرگي است که هر مستحبي، بلکه هر واجب درجه دومي در مقابل آن در مقام تزاحم به کنار ميرود. شايد بتوان گفت که علت اينکه هنوز نتوانستهايم در اين زمينه کار را به جايي مطلوب برسانيم، عدم شناخت صحيح از جهان اسلام، وحدت، و اهل تسنن است و اين نشان ميدهد که به تعبير شهيد مطهري مطالعه رشيدانه نداشتهايم .
عدم وجود اين مطالعه رشيدانه موجب شده است تا وحدت و اتحاد بين جامعه مسلمان را حمل بر يکي شدن در مباحث نظري-اعتقادي مذاهب اسلامي تعريف و کار را به جايي برسانيم که قائلانش را متهم به بدعت کنيم. بعضيها هم از آن طرف نگاه تاکتيکي را به اين ماجرا ترويج ميدهند و خودشان مانعي براي تحقق وحدت ميشوند. آنها با اين کار به سيره سلف و بزرگاني همچون امام خميني(ره)، آيتالله بروجردي، شهيد بهشتي و... که از مناديان بزرگ وحدت بودهاند، پشت ميکنند.
اين گفتارکوتاه مقدمهاي بود تا چند اثر ارزشمند را که حاصل تفکر و پژوهش مخلصانه و مجاهدانه در عرصه وحدت است، خدمتتان معرفي کنيم. با مطالعه دقيق و رشيدانه اين آثار ميشود نگاه صحيح و جامعي از وحدت اسلامي و جوانبش را بدست آورد.
1- کتاب وحدت و همگرايي؛ از منظر حضرت آيتالله خامنهاي/ به کوشش عليرضا برازش/ چاپ و نشر اميرکبير
نويسنده در اين کتاب سعي کرده است تا براساس منظومه فکري رهبر انقلاب آيتالله خامنهاي به سوالات مهم و اساسياي که در حوزه وحدت براي مخاطب انقلابي پيش ميآيد پاسخ بدهد. از جمله اين سوالها ميتوان به تعريف، موانع ايجاد، ثمرات، و مناديان وحدت و... اشاره کرد.
قسمتي از متن کتاب: «بنده از قديم اين اعتقاد و تفکر را نسبت به وحدت داشتم و دارم و آن را يک مساله استراتژيک ميدانم، يک مساله تاکتيکي و مصلحتي هم نيست که حالا بگوييم مصلحت ما ايجاب ميکند که با مسلمين غيرشيعه ارتباطات داشته باشيم. مسلمانان، بتدريج اين اختلافات مذهبي و طايفهاي را کم کنند و از بين ببرند، چون در خدمت دشمنان است. ما با اين انگيزه صحيح، مساله وحدت مسلمين را در جمهوري اسلامي، يک مساله اساسي قرار دادهايم (ص32).»
2-وحدت اسلامي در نگاه اهل بيت(ع)/ نويسنده: آيتالله شيخ حسين الراضي/ مترجم: دکتر حجتالله فسنقري، امالبنين قزلسفلو/ چاپ و نشر معارف
آيتالله شيخ حسين الراضي از علماي سرشناس عربستاني است که سالها در نجف اشرف تحصيل کرد و به اجتهاد رسيد. ايشان در منطقه الاحساء عربستان سعودي مشغول به فعاليت مذهبي و علمي بودند و توسط دستگاه ستمگر سعوديان دستگير و اسير هستند. آنچه که موجب شده است تا اين روحاني برجسته کتاب وحدت را بنويسد دغدغه وي نسبت به داشتن نگاهي صحيح به مقوله وحدت و سيره معصومين بوده است که توسط عدهاي به غلط ترويج و نمايش داده ميشد. اين کتاب با به تصوير کشيدن سيره اهل بيت(ع) بهترين نگاه را به مخاطب از جهت نظري، ميداني و اجرايي ميدهد.
قسمتي از متن کتاب: «علي بن ابيطالب مرد اتحاد و مهرورزي ميان مسلمانان و پس از پيامبر اکرم(ص) بيش از همه مردم خواستار اتحاد و همبستگي آنان بود و در راه اين هدف، تمام توان خويش را به کار بست. ما در تلاشيم تا در خلال سخنان ايشان، اين موضع را درک کنيم، چون متاسفانه برخي افراد از روي ناآگاهي تصور ميکنند که تنها نکته مهم براي ايشان خود وي، تعريف و تمجيد ديگران از او، پست و مقام خلافت بوده و تنها براي رسيدن به آن تلاش ميکرده است، حتي اگر اين تلاش به حساب اسلام نوشته شود يا تفرقه و سستي مسلمانان را بدنبال داشته باشد (ص75).»
3- وحدت اسلامي مباني، عرصهها، موانع و راهکارها/ نويسنده: محمد رسول حسيني/ چاپ و نشر جامعه المصطفي العالميه
مولف اين اثر با توجه به وضع وحدت امت اسلامي و حرکتهاي تند و افراطي که رخ داده است، اين کتاب را تاليف کرده است تا براساس متون ديني مباني تقريب مذاهب، عرصههاي همکاري مسلمانان، موانع همد لي و يکپارچگي آنان را تبيين کند و همچنين سيره بزرگان اسلام را در مواجهه با اين مساله نشان بدهند.
قسمتي از متن کتاب: «از اموري که ميتواند نقشي مثبت و سازنده در تقويت وحدت و همبستگي مسلمانان داشته باشد، احترام گذاشتن پيروان مذاهب اسلامي به مقدسات همديگر و پرهيز از اهانت و بياحترامي نسبت به آنهاست. اين امر از چنان اهميتي برخوردار است که قرآن کريم، مسلمانان را از سب و اهانت به مقدسات مشرکان وکافران منع نمودهاند. بنابراين به طريق اولي در مورد مسلمانان که قرآن آنان را امت واحده لقب داده است، ثابت ميشود. وَ لَا تَسُبُّواْ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّواْ اللَّهَ عَدْوَا بِغَيرْ عِلْمٍ كَذَالِكَ زَيَّنَّا لِكلُ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلىَ رَبهِّم مَّرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا كاَنُواْ يَعْمَلُونَ (ص216).»
4- برادران قريب، خاطراتي از تعامل شيعيان و اهل تسنن/ نويسنده: حامد رضايي/ چاپ و نشر آرما
اينکه چطور ميشود انسانهايي در يک کشور يا گاها در يک شهر زندگي کنند، ولي در عين نزديکي بدنها، تصويري غيرواقعي از يکديگر داشته باشند خودش مسالهاي مهم و در جاي خود قابل تامل است. آنچه توانسته تصوير واقعيتري از هموطنان و همشهريان با يکديگر ايجاد کند و صميمتها و همدليها را بيشتر کند، ارتباط بدون پيش فرض و صادقانه بوده است و بس. کتاب موجود اثر تجربيات ميداني است که بهخوبي اين تجربه را مينماياند. اين مجموعه خاطرات، تلاشي براي درج خاطرات روحانيون شيعه فعال در عرصه تبليغ در مناطق زندگي مشترک شيعه و سني است که سرتاسر آن را قصههايي جالب توجه از تغيير نگاه شيعه يا سني، پس از ارتباط برادرانه و بدون پيش فرض تشکيل ميدهد. برادراني که گرچه قريباند و فاصله فيزيکيشان کم است، ولي بهخاطر دسيسه دشمنان يا جهل جاهلان، از هم غريب افتادهاند و گاهي دلهايشان از يکديگر دور شده است.
قسمتي از متن کتاب: «دوستي پاکستانيالاصل مقيم انگليس دارم. آدم معتدلي است. بحث ياسرالحبيب پيش آمد. ميگفت: از او با تمام وجودم متنفرم. يکي از بهترين دوستانم به خاطر او کشته شد. ماجرا از اين قرار بوده است که دوستش پس از چند سال ميخواست برگردد و خانوادهاش را ببيند که در مسير بازگشت توسط گروههاي تندرو دستگير ميشوند و شيعيان را جدا ميکنند. سر و دست، دو پاي او را قطع کرده و به همراه يک سيدي سخنراني ياسرالحبيب داخل يک چمدان براي خانوادهاش پست ميکنند (ص61).»