چه کسانی اقتصاد را به تحریم‌ها گره زده‌اند؟

به گزارش حلقه وصل، رهبر معظم انقلاب از ابتدای سال جدید و  مخصوصا در بیانات مستقیمشان با مردم، به مقوله تحریم و نوع مواجهه مسئولین نظام با آن اشاره کردند. ایشان در این بیانات دو نوع مواجهه با تحریم و تحریم‌کنندگان را مورد اشاره قرار داده و فرمودند: «ما در مقابله با تحریم دو راه می توانیم برویم. یکی اینکه به سمت تحریم کننده برویم و از او خواهش کنیم که این تحریم را کم کند یا بردارد و او هم چند خواسته استکباری روی میز بگذارد که راه ذلت، انحطاط و عقب‌ماندگی است. یک راه هم این این است که نیروی داخلی خودمان را فعال کنیم و کالای تحریمی را در داخل تولید کنیم و وقتی طرف مقابل دید کالا در داخل تولید می شود به دست و پا می‌افتد و این موجب می شود تحریم یا برداشته و لغو و با بی اثر شود».

اما واقعیت این است که در سال های گذشته عمده مسئولین اجرایی کشور عموما در سخنرانی‌هایشان اظهاراتی غیر از آن چیزی که مورد تاکید رهبر انقلاب است را مورد اشاره قرار داده‌اند.

آب خوردن و تحریم‌ها

شاید معروفترین جملات در این مورد را بین مقامات اجرایی شخص حجت‌الاسلام روحانی رئیس جمهور بیان داشته و برای مثال در برجسته‌ترین اظهارات خود حتی مشکل آب خوردن مردم را نیز به تحریم‌ها گره زد.

روحانی در آخرین اظهارات خود در سال گذشته نیز زیر باران اسفند ماهی 99 تاکید کرد: «تأخیر در برداشتن تحریم خیانت است و هر جناح، فرد و گروهی اگر یک ساعت پایان تحریم را به هر دلیلی به تأخیر بیندازد، خیانت بسیار بزرگی به تاریخ ملت ایران کرده و ننگ ابدی برای آن جناح یا فرد باقی خواهد ماند».

این اظهارات که قطعا موجب دامن زدن به دوقطبی صوری مخالفین و موافقین تحریم می شود، در حالی است که اساسا این این آمریکایی ها و متحدین اروپایی آنها هستند که تاکنون در مسیر برداشته شدن تحریم‌ها و عمل به تعهدات برجامی مانع ایجاد کرده‌اند و عوامل داخلی عملا توانایی و اختیار ایجاد مشکل در مسیر رفع تحریم‌ها را ندارند.

روحانی چنین اظهاراتی را در 30 بهمن 98 هم داشت و گفته بود «آن کسی که می گوید تحریم اثر ندارد یعنی حامی آمریکاست یعنی از آمریکا حمایت می کند و می گوید آمریکا کار بدی نکرده و کار خوبی کرده است و تحریم هم اصلا در زندگی اثر ندارد و ما باید کار کنیم».

علاوه بر این روحانی در اولین سخنرانی خود به مناسبت آغاز سال 1400، برای چندمین بار وعده رفع تحریم ها در سال جاری را به مردم داد و گفت: «سال آینده، سال دسترسی گسترده مردم به واکسن و مهار کرونا، و سال بهره‌گیری از مقاومت 3 ساله و پایان تحریم‌ها خواهد بود. ما یک بار تحریم را شکست دادیم و مطمئنا در کنار همدیگر بار دیگر تحریم را شکست خواهیم داد».

رئیس جمهور همچنین دوشنبه 18 اسفند 1399 در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا با نگاهی تک بعدی به علت مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم می‌گوید: «وضعیت اقتصادی به سبب تحریم‌های ظالمانه به ویژه در حوزه‌هایی که ارتباط مستقیم با زندگی و معیشت مردم دارد، مورد رضایت نیست».

در بررسی‌ سخنرانی‌های رئیس جمهور، می بینیم که وی در عموم سخنرانی‌هایش به انحاء مختلف حداقل 7 تا 10 بار به تحریم اشاره کرده است و این نشان می دهد که در محاسبات دولت کنونی مهمترین مولفه اقتصادی مقوله «تحریم» به عنوان یک تهدید اقتصادی است و در این سخنرانی‌ها کمتر از زبان رئیس جمهور صحبت‌هایی درمورد ظرفیت‌های کشور چیزی می شنویم.

15 تحریم در چند دقیقه مصاحبه

اما این موضع تحریم‌محور در دولت مختص روحانی نیست و برای مثال محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور فقط در سخنرانی پایان سال خود در جمع خبرنگاران 15 بار از عبارت «تحریم»‌ استفاده کرده است.

واعظی در این سخنرانی خود مهم‌ترین موضوع که می‌تواند خیلی از مسائل دیگر را حل کند را این می‌داند که «ما باید با اولویت تلاش کنیم که با اقتدار و با عزت راسخ تحریم را برداریم».

جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری نیز هرچند به سبب سِمت ریاست ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی با مقداری موضع متعادل تر نسبت به مقوله تحریم، ضمن اشاره به اینکه در مقطع کنونی بیش از 100 میلیارد دلار از منابع درآمدی کشور به دلیل تحریم های ظالمانه کاسته شد، تاکید می‌کند: حتماً اگر این درآمد حاصل و در بخش توسعه کشور هزینه می شد، شرایط کشور و زندگی مردم متفاوت تر از امروز بود.

«اگر اگر»های سردرگم کننده

معاون اول رئیس جمهور همچنین در اظهاراتی می‌گوید: « این کشور ظرفیت های فراوانی دارد و اگر تحریم ها کنار برود ایران جاذبه های بسیاری برای سرمایه گذاری دارد».

همه این نوع اظهار نظرها در حالی است که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دیروز در بیاناتشان با نفی گره زدن اقتصاد کشور به مقوله تحریم، تصریح دارند که «یکی از مشکلات اقتصاد ما در 2-3 سال اخیر این بوده که گفته شده تحریم برداشته  شود اینگونه می شود و سرمایه‌گزاری خارجی انجام شود این‌گونه خواهد شد و این اگر اگرها اقتصاد را سردرگم نگه می‌دارد و نباید بلاتکلیفی در اقتصاد به وجود بیاید».

به نظر می‌رسد طبق که آنچه در بیانات رهبر انقلاب هم آمده و همواره مورد تاکید رهبر انقلاب هم بوده است، اگر مسئولین اجرایی کشور صرفا با نگاه به بخش خالی لیوان که همان مقوله تحریم است قصد اداره کشور را داشته باشند، کماکان با همین مشکلات موجود دست و پنجه نرم خواهیم کرد و رفع مشکلات اقتصادی در گرو شناخت و به حرکت درآوردن ظرفیت‌هایی است که سالهاست از سوی مسئولین کشور مورد بی مهری واقع شده است.