پدیده‌های ضدخانواده در فضای مجازی و چند سوال

به گزارش حلقه وصل، کمیل خجسته فعال سیاسی و رسانه‌ای در یادداشتی در کانال تلگرامی خود با طرح این سوال که «چرا دائما در فضای مجازی با پدیدهای ضدخانواده روبرو می‌شویم؟» نوشت: اینترنت خوب است. اما چه رخ می‌دهد که اینجور آسیب‌زا می‌شود و هر بار مثل یک بمب در میان خانواده ایرانی منفجر می‌شود و خسارت به‌بار می‌آورد؟ چرا؟ چون نگاه تصمیم‌گیران فعلی یک خلائی دارد که موجب شده تا وضع موجود ساخته بشود.

این نگاه چیست؟

نگاه ابزارگرایانه و فن‌سالارانه. یعنی کار ما این است که سیم و فیبر بکشیم و دکل نصب کنیم از تهران تا بشاگرد. این خیلی خوب است. اما بعدش؟ از نظر فنی کار تمام شد اما از نظر ارتباطاتی تازه کار شروع شده است و فن‌سالاران به آن توجه ندارند.

به قول کاستلز، با آمدن این ابزارها و دکل‌ها عناصر قدرت شروع به تغییر می‌کنند و ارتباط و محتوا، سازنده قدرت‌ در این دنیای مجازی می‌شوند. همان ممبر، فالور و لایک و سین که اساس دعوا در این دنیای جدید است.

با چه روبرو هستیم؟

ما در اینترنت با «شبکه» روبرو هستیم. یعنی مجموعه‌ای از روابط و ارتباطات که بینشان محتوا و خدمات ارائه می‌شود. همین ویدئوی درباره ساسی مانکن نشان می‌دهد پشت سر یک ویدئو چه اتفاقاتی می‌افتد. چه کارهایی می‌شود تا خانواده‌ها آسیب جدی ببینند.

قبل‌تر از آن هم پدیده‌ قمارخانه‌های آنلاین بین افکار عمومی جدی شد و کلاهی که سر عده‌ای رفت و باز نسبت آن با اینفلوئنسرها و گردش مالی بانکی داخلی و.... قبل‌تر هم هزاران پرونده خصوصی ناتمام فجازی که فتا در تلگرام و جاهای دیگر در قبال مجرمین و بزهکاران و دستشان از سرنخ‌ها کوتاه می‌شود و بدون پشتوانه می‌شوند.

چه خلائی داریم؟

نگاه ابزارگرایانه، برایش مفهومی به‌نام «شبکه امن» مهم نیست. لذا در این فضا هر شبکه‌ قارچی رشد می‌کند. یک روز شبکه قمارخانه آنلاین، یک‌روز شبکه محتواها علیه فرزندان ایرانی، یک روز خرید و فروش اسلحه و... . چون از فقدان «نگاه ارتباطاتی» رنج می‌برد؛ این نگاه اجازه نمی‌دهد هر محتوا و رابطه‌ای شکل بگیرد تا شبکه غیرامن شکل بگیرد.

مثلا اینستاگرام، توییتر و... در رابطه با این موضوع، با خط قرمزشان شوخی ندارند. آن‌ها نگاه ارتباطاتی دارند، ولو اینکه اکانتی بخواهد عکس. حاج «ق‌اس‌م» منتشر کند یا نام مبارکش را بنویسد، مجبور باشد اینجوری بنویسدش که مطلبش یا اکانتش حذف نشود.

آن‌ها در اجرای قوانینشان و مراقبت از شبکه‌شان تعارف ندارند. چه نویسنده، وزیر ارتباطات مملکت باشد چه یک نویسنده معمولی.

همین رابطه را اتحادیه اروپا و دولت آمریکا با پلتفرم‌ها دارد و القصه باید باور کنیم که وارد «عصر شبکه» شده‌ایم. حیف است که مردم ایران کم‌بهره باشند از این دوران.