ویلیام برنز نخستین دیپلمات آمریکایی که رئیس سیا می‌شود / بازگشت به برجام مقدمه‌ای برای مذاکرات موشکی و منطقه‌ای خواهد بود

سرویس جهان حلقه وصل - نشریه نیوزویک با اشاره به این خبر نوشت: گزارش مطبوعاتی منتشرشده توسط تیم انتقال قدرت بایدن اعلام کرد برنز «درک بالایی از تهدیدهای پیشروی ما و تعهد خستگی‌ناپذیری برای محافظت از مردم آمریکا دارد» و در صورت تأیید شدن «اولین دیپلماتی خواهد بود که به‌عنوان رئیس سیا مشغول به کار خواهد شد.»

از دیپلمات تا مدیر اندیشکده

برنز ۳۳ سال در دستگاه وزارت خارجه آمریکا خدمت کرده و حالا مدیر اندشکده کارنگی برای صلح بین‌المللی است. وی در سال ۲۰۱۴ به‌عنوان معاون وزیر امور خارجه مشغول به کار بود. همچنین در فاصله بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ سفیر آمریکا در روسیه بود و از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۱ به‌عنوان سفیر آمریکا در اردن ایفای نقش می‌کرد.

جو بایدن در توصیف برنز گفته است:

«او یک دیپلمات نمونه با دهه‌ها تجربه در عرصه بین‌المللی است که مردم و کشور ما را امن و آرام نگه می‌دارد. او در این باور قلبی با من شریک است که دستگاه اطلاعاتی باید غیرسیاسی باشد و فعالان حرفه‌ای متعهد در این عرصه که به ملت ما خدمت می‌کنند شایسته سپاس و احترام هستند. سفیر برنز دانش، خرد و نگاه به آینده را با خود می‌آورد، همان چیزهایی که به آنها نیاز داریم تا تهدیدها را در نطفه خفه کنیم. با داشتن او به‌عنوان رئیس سیا، مردم آمریکا راحت می‌خوابند.»

برجام شاخص‌ترین دستاورد ویلیام برنز

نیوزویک تصریح کرد: نقش برنز در مذاکرات منتهی به برنامه جامع اقدام مشترک، که در سال ۲۰۱۵ توسط پرزیدنت اوباما امضا شد و در سال ۲۰۱۸ توسط پرزیدنت ترامپ لغو شد، یکی از شاخص‌ترین دستاوردهای وی به حساب می‌آید.

برنز همراه با جیک سالیوان (انتخاب بایدن برای مشاور امنیت ملی) یک کانال دیپلماتیک مخفی با ایران داشتند که یک توافق میان‌دوره‌ای را بین تهران و گروه پنج بعلاوه یک (چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا و آمریکا بعلاوه آلمان) رقم زد. این رویداد در ادامه منتج به برجام شد که طی آن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران در عوض وضع محدودیت‌هایی برای برنامه انرژی هسته‌ای این کشور لغو شد.

انتقاد تند برنز و سالیوان از خروج ترامپ از برجام

در ادامه این گزارش آمده است: برنز و سالیوان سال گذشته مقاله‌ای نوشتند و از خروج ترامپ از برجام و سیاست فشار حداکثری‌اش که قصد داشت اقتصاد ایران را متلاشی و آن را در عرصه بین‌المللی منزوی کند تا با مذاکرات مجدد قرارداد سختگیرانه‌تری به امضا برسد، انتقاد کردند.

برنز و سالیوان راهبرد ترامپ را «خطرناک» و «محکوم به شکست» توصیف کردند و «تشدید خصمانه تحریم‌ها، لفاظی‌های طوفانی مقامات ارشد و عدم مشارکت مستقیم دولتش با تهران» را محکوم کردند.

مؤلفان آن مقاله عنوان کردند اقدامات ترامپ نشان‌دهنده یک «هدف اساساً متفاوت است: تسلیم و سرنگونی حکومت ایران.»

برنز و سالیوان هشدار دادند که فشار حداکثری «یک ریسک عامدانه یا غیرعامدانه از تقابل شدید با ایران» را در پی دارد و هشدار دادند که تیم قلدرمآب ترامپ «می‌توانند این بحران را از پله‌های تشدید بالا ببرند.»

آن دو نوشتند: «زمان آن است که دیپلماسی بار دیگر جدی گرفته شود.» و اشاره کردند که هردو طرف باید به سمت گفتگو و مذاکره رفته و تهدیدها و ژست‌های تحریک‌آمیز را کنار بگذارند. قراردادها با ایرانی‌ها پاداش بدرفتاری نیستند و ما تردید نداریم که آنها در تمام حوزه‌های نگرانی ما فعالانه وارد میدان خواهند شد. اما دیپلماسی بهترین راه برای محک زدن اراده‌ها و تعریف قلمروی احتمالات، ترمیم آسیب وارده بر مشارکت‌های بین‌المللی به خاطر یکجانبه‌گرایی ما و سرمایه‌گذاری بر اقدامات قهری مؤثر برای جلب نظر سیاسیون در تهران است.

این نشریه آمریکایی در انتهای  گزارش خود آورده است: بایدن همین حالا اعلام کرده احیای برجام یک هدف عمده سیاست خارجی‌اش است، و بدین ترتیب موجبات خشم و نارضایتی تیم در حال ترک کاخ سفید ترامپ و متحدان آمریکا در منطقه از جمله اسرائیل و عربستان سعودی را فراهم آورده است.

تیم تازه‌وارد وی استدلال کرده که بازگشت به این توافق اولین قدم به سمت مذاکرات بیشتر درباره برنامه موشک بالستیک ایران و استفاده این کشور از نیروهای نیابتی منطقه‌ای خواهد بود.

ایران پس از خروج ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۸، رفته‌رفته از تعهداتش در چارچوب این توافق دست کشیده است و به دنبال ترور دانشمند هسته‌ای محسن فخری زاده در ماه نوامبر، مجلس ایران رأی به افزایش تولید اورانیوم غنی‌شده و جلوگیری از بازرسی‌های بین‌المللی از سایت‌های هسته‌ای کشور داد.

با این وجود، رهبران ایران می‌گویند که آمادگی دارند به مفاد برجام بازگردند، به شرطی که تمام امضاکنندگان آن هم این کار را بکنند. دیگر امضاکنندگان توافق (چین، روسیه، بریتانیا، فرانسه و آلمان) همگی اعلام کرده‌اند که از احیای توافق حمایت می‌کنند.