تهران: هر لحظه تهدیدی احساس شود، دفاع مقدس آغاز می‌شود/ نیازمند حمایت از سوی ناشران دفاع مقدس هستیم

به گزارش حلقه وصل، «غلامرضا بکتاش» شاعر کودک و نوجوان با اشاره به جایگاه کنگره ملی شعر ویژه سرود، ترانه و تصنیف دفاع مقدس، اظهار داشت: وقتی از «ارزش‌ها» و نام «شهید» حرف زده می‌شود پس باید کنگره‌های شعر دفاع مقدس و تولید آثار فاخر نیز تکرار شوند؛ یعنی ترانه‌های دفاع مقدس و ارزش‌های اسلامی انقلابی باید تپش داشته باشند؛ اینکه گفته می‌شود شعر باید تپش داشته باشد، منظور این است که اشعار باید از شعارزدگی به دور باشند.

وی گفت: وقتی تپشی در شعر وجود داشته باشد کنگره‌های شعر دفاع مقدس نیز خودبه‌خود ادامه پیدا می‌کنند و هر ساله اجرا می‌شوند تا نویسندگان جوان، شاعران، خوانندگان و کسانی که برای دفاع مقدس خوانده‌اند، آهنگ ساخته‌اند، قصه نوشته‌اند و شعر سروده‌اند در کنار هم به بیان سختی‌ها و دشواری‌های مردم بپردازند.

این شاعر کودک و نوجوان عنوان کرد: سال‌ها کنگره شعر دفاع مقدس موفق عمل کرده است و تمام آثار به وجود آمده از دفاع مقدس که شعرهای خوبی است متعلق به همین دوران است. بسیاری از آثار موجود در حوزه شعر دفاع مقدس حاصل تدوام کنگره‌های شعر دفاع مقدس بوده، پس محال است بتوان کنگره شعر دفاع مقدس را تعطیل کرد. 

بکتاش با تاکید بر لزوم تبدیل شدن کنگره شعر دفاع مقدس به یک بنیاد، افزود: همانطور که بنیادهایی در حوزه فرهنگ و هنر وجود دارند خوب است که موضوع شعر دفاع مقدس به «بنیاد شعر دفاع مقدس» تبدیل شود تا عده‌ای جوان بتوانند مداوم آهنگ‌های انقلابی مروبط به دفاع مقدس تولید کنند و مجموعه دربرگیرنده همه گونه‌های ادبی از جمله شعر، داستان و رمان باشد. وجود چنین بنیادی به ادامه پیدا کردن این مجموعه‌ها کمک خواهد کرد.

هر لحظه تهدیدی احساس شود، دفاع مقدس آغاز می‌شود

خالق کتاب «تا رادیو خبر داد» گفت: اضافه شدن بخش شهدای مدافع حرم به کنگره شعر دفاع مقدس ضروری است چون شاعران زیادی در این حوزه بدون اینکه کسی به آن‌ها سفارشی بدهد، کار خوب ارائه می‌دهند. شاعران شهرهای مختلف برای شهدای محلی و بومی مناطق خودشان که در سوریه به شهادت رسیده‌اند، شعر گفته‌اند و در گوشه و کنار اگر شهیدی تقدیم می‌شود احساس تکلیف می‎کنند و کاملاً خودجوش شعر خلق می‌کنند.

این شاعر کودک و نوجوان تصریح کرد: کنگره شعر دفاع مقدس باید بیدار باشد و شاعران جوان را جذب کند و از استعدادهای آن‌ها بهره ببرد. مدیران فرهنگی باید مایه تشویق شاعران باشند، ما از جنگ فاصله گرفته‌ایم؛ اما دفاع مقدس تمام نشده است؛ هر لحظه تهدیدی احساس شود، دفاع مقدس آغاز می‌شود. 

وی درباره علت ناموفق بودن برخی از کنگره‌های شعر گفت: علت اینکه کنگره‌ها بعد از پایان دوران دفاع مقدس نتوانسته‌اند شعر و سرود را در میان مردم حفظ کننده این بود که اولاً در این کنگره‌ها شعر و سرود خوب تولید نمی‌شد و زمانی‌که چیزی با «باند و رانت» مرتبط شد مردم به سوی آن نمی‌روند. وقتی همیشه ترانه سه نفر سروده شد و این سه نفر همه جا باشند اگر کارشان خوب باشد که موفق می‌شوند؛ اما همیشه این طور نیست.

بکتاش با تاکید بر لزوم توجه به هنرمندان نسل جدید، افزود: باید کمی حرف جوانان امروز را گوش داد تا آن‌ها نیز ترانه‌های ما را گوش کنند. گاهی ما خواسته‌های نسل جدید را نمی‌دانیم و به آن توجه نمی‌کنیم. اگر یک شاعر و خواننده جوان تولید اثر جدید و تازه داشته باشند ما فقط آن‌ها را سرکوب می‌کنیم به گونه‌ای که دیگر به سمت آن نروند! «باند و رانت» عموماً مسئله مهمی است چون اصولاً یا کاری کسی جلو نمی‌رود یا فقط کار یک نویسنده خاص به چاپ می‌رسد درحالی‌که همه شاعران دوست دارند ترانه بنویسند و به چاپ برسد.

سرود و ترانه دفاع مقدس باید نوستالژیک باشد

این شاعر کودک و نوجوان ادامه داد: ترانه دفاع مقدس و سرود قبل از آنکه ترانه و سرود باشند، شعرند. بنابراین یک شعر خوب با تکنیک جدی می‌تواند سرود خوبی باشد و یک شعر خوب با خلاقیت بالا نیز می‌تواند ترانه و آهنگ و هر چیز دیگر باشد. 

صاحب کتاب«آسمان بدون آ» بیان کرد: سرود و ترانه دفاع مقدس باید نوستالژیک باشد و با فرهنگ و آداب ما همخوانی داشته باشد. اگر می‌خواهیم درباره موسیقی دفاع مقدس کار کنیم باید با ارزش‌ها و فرهنگ کشور هماهنگ باشیم، در شعر و سرود دفاع مقدس نمی‌توانیم از هر سازی بهره ببریم. ما برای مراسمات محرم و عاشورا از «نی و سنج» استفاده می‌کنیم؛ اما اگر می‎خواهیم از «کیبورد» بهره ببریم باید خلاقیت داشته باشیم و آن خلاقیت نیز به آهنگ‌ساز مربوط می‌شود.

وی با اشاره به تولیدات شعر و ترانه دفاع مقدس حوزه کودک و نوجوان گفت: در حوزه کودک و نوجوان کارهایی صورت گرفته اما شعارزدگی در آن‌ها مشاهده می‌شود. اگر کارهای حوزه کودک با زبان کودک بیان شود ایجاد همذات‌پنداری و نزدیکی خواهند کرد؛ ولی بسیاری از شعرها ایراد معنایی دارند و قابلیت آهنگ شدن، ندارد. به ما ایراد گرفته می‌شود که بچه‌های نسل امروز جنگ را ندیده‌اند و شما به چه حقی برای آن‌ها شعر می‌گویید! و ما پاسخ می‌دهیم دفاع مقدس بخشی از تاریخ کشور است و باید درباره آن با بچه‌ها حرف بزنیم. این مسئله، تنها ایرادی است که از ما گرفته می‌شود و ما را دلسرد می‌کند.

در شعر کودک به سوالات ذهنی بچه‌ها پاسخ می‌دهیم

بکتاش خاطرنشان کرد: بچه‌های ما سوالات زیادی دارند که من در شعرهایم به سوالات ذهنی آن‌ها پاسخ می‌دهم. ممکن است بچه‌ای از مادر خود سوال داشته باشد که جنگ چیست؟ اگر کودک شعر من را بخواند، می‌تواند پاسخ بخشی از سوال را متوجه شود. 

این شاعر کودک و نوجوان اظهار داشت: تا زمانی‌که ما با آمار، شعار و رقم کار فرهنگی انجام می‌دهیم موفقیتی کسب نمی‌کنیم؛ باید کمی کار کنیم. وقتی آمار ارائه می‌دهیم؛ یعنی مشغول کم کردن کارمان هستیم. باید جدی برای بچه‌ها کار کنیم. ما نگرانیم نسل جدید دفاع مقدس و شهدا را بشناسند در صورتی که خودمان اقدام جدی نداریم! اگر ما جدی کار کنیم نسل جدید خیلی آسان به شناخت خواهند رسید. برای شناساندن یک موضوع به کودک باید خانواده و مدرسه جدیت به خرج دهند. 

نویسنده کتاب «نوجوانی درخت کاج» بیان کرد: افراد کمی وجود دارند که برای جنگ، برای برادر واره‌های جنگ، برای زیارت‌ها، لبخندها و اشک‌های دفاع مقدس و حس عجیبی که بین انسان‌ها بود، دل بسوزانند. 

وی با طرح این سوال که چرا شعر دفاع مقدس به کتاب‌های درسی ورود پیدا نمی‌کند؟ گفت: اگر شعر از دبستان وارد کتاب‌های درسی نشود، باید از کجا شروع شود؟ باید یک شعر ساده جنگ، در کتاب درسی آورده شود. این شعر نیز باید به گونه‌ای باشد که معلم و دانش‌آموز را کلافه نکند و به سوالات آن‌ها پاسخ دهد. شعرها باید خوب و ساده انتخاب شوند، شعر نباید با رابطه انتخاب و چاپ شود، هر شعری که با رابطه وارد جشنواره شد، ماندگار نمی‌شود چون پول و سکه نمی‌تواند تداومگر نام شاعر باشد.

بکتاش بیان کرد: خیلی در حوزه شعر ایثار و شهادت کار کردم، اما از ما سوال می‌شود آیا بچه‌ها شعر شهید را می‌فهمند؟ من به حساب اینکه کودک و نوجوان شهید را می‌شناسد و خانواده و مدرسه در این زمینه کم کاری نکرده است، درباره شهید برای کودک شعر می‌گویم. اگر کودک شهید را نمی‌شناسد، چه چیزی را می‌شناسد! کودک باید دفاع مقدس را بشناسد؛ اما در این حوزه کم کاری می‌شود. 

برای من چاپ کتاب شعر درباره «گنجشک‌ها» راحت‌تر از چاپ شعر درباره «شهید» است

این شاعر حوزه کودک و نوجوان بیان اظهار داشت: تمام مضامین کتاب «تا رادیو خبر داد» درباره دفاع مقدس است. متاسفانه وقتی از دفاع مقدس شعر می‌گوییم جایی چاپ نمی‌شود. امروزِ برای من چاپ کتاب شعر درباره «گنجشک‌ها»، راحت‌تر از چاپ کردن شعر از «شهید» است. در حوزه شعر کودک دفاع مقدس، شاعر حمایت مالی نمی‌شود. من نمی‌خواهم با شعر پول در آورم بلکه رسالتی دارم، اما چه کسی باید کتاب شعر کودک دفاع مقدس من را چاپ کند. 

تقدیر شده نخستین کنگره ملی شعر ویژه سرود، ترانه و تصنیف دفاع مقدس اظهار داشت: هنرمند به تشویق نیاز دارد تا به کاری که می‌کند، دل گرم باشد. ما نه‌تنها او را دل گرم نمی‌کنیم؛ بلکه جلوی پای او سنگ اندازی می‌کنیم. هیچ نهادی برای دفاع از یک شاعر کودک وجود ندارد. اگر 50 شعر را به تمام ناشران بدهید و مورد تایید نباشد، کسی نیست از آن شعرها دفاع کند. 

وی عنوان کرد: من هیچگاه به سفارش کسی برای دفاع مقدس شعر نگفته‌ام و تمام سرودهایم از دغدغه‌های شخصی بود. ما نیازمند حمایت از سوی ناشران دفاع مقدس هستیم. اینکه یک شاعر آثارش را به ناشر می‌دهد و بعد از چند ماه این کار تایید نمی‌شود باعث دلسردی می‌شود. شاعر شعر خود را بایگانی می‌کند و در واقع این کار به معنی بایگانی دفاع مقدس است.