تهران: اگر حقی را که باید بگویی، کتمان کنی خیانت کردی

به گزارش حلقه وصل، حجت‌الاسلام «محسن قرائتی» استاد تفسیر قرآن کریم بیش از 30 سال است به تدریس معارف قرآن و اهل‌بیت(ع) می‌پردازد و سال‌ها است که پنج‌شنبه‌ها در برنامه درس‌هایی از قرآن میهمان خانه‌های ایرانیان است.

با توجه به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر توجه به انس عمومی با قرآن و توجه به مفاهیم الهی، حلقه وصل، در سال جدید گزیده‌ای از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در سال‌های گذشته را در اختیار علاقه‌مندان  قرار می‌دهد.

در ادامه بخشی از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در برنامه درس‌هایی از قرآن با موضوع « امانت داری مردم و مسئولان در انتخابات» که در 21 خردادماه سال 1388 ایراد شده است، تقدیم می‌شود.

- کل هستی امانت است. چون یک آیه داریم که «جَعَلَکُمْ مُسْتَخْلَفینَ» (حدید/7) کل هستی یعنی «جَعَلَکُمْ» آیه‌ قرآن است، یعنی شما را قرار داده، «مُسْتَخْلَف» یعنی خلیفه، یعنی شما خلیفه هستید. جانشین هستید.

- یکی از راه‌هایی که الگوی مصرف را اصلاح کنیم این است که مردم توجّه داشته باشند، گرچه ملکی دارند اما اختیار ندارند. به شعیب می‌گفتند: «أَ صَلاتُکَ تَأْمُرُک أَنْ نَتْرُکَ» قاری: «أَ صَلاتُکَ تَأْمُرُک أَنْ نَتْرُکَ ما یعْبُدُ آباؤُنا أَوْ أَنْ نَفْعَلَ فی‏ أَمْوالِنا ما نَشؤُا» (هود/87) پیغمبری بود به نام شعیب، پدر زن حضرت موسی، به او گفتند: تو چرا مانع می‌شوی؟ «نَفْعَلَ» انجام بدهیم، «فی‏ أَمْوالِنا» در مالمان، «ما نَشؤُا» هرچه دلمان بخواهد. چون حضرت شعیب می‌گفت: این رقمی خرج نکن، آنها در ذوقشان می‌خورد. می‌گفتند: به تو چه! «أَمْوالِنا» این مال خودمان است، «ما نَشؤُا» هرچه دلمان بخواهد. اینطور نیست که... ما اگر معتقد باشیم، که این اموال امانت است الگوی مصرفمان عوض می‌شود. خوب، چه امانت است؟ هستی امانت است.

- علوم امانت است. آیات زیادی داریم که اگر حقی را باید بگویی، کتمان کنی راجع به کسانی که حقایق را کتمان می‌کنی، این هم خیانت است، قرآن می‌گوید: «یلْعَنُهُمُ اللَّهُ وَ یلْعَنُهُمُ اللاَّعِنُونَ» (بقره/159) بخوانید. یعنی خدا و همه‌ اهل لعنت، لعنت می‌کنند. به چه کسی؟ به کسی که حق را می‌داند و نمی‌گوید. 

- حکومت امانت است. به چه دلیل؟ ببینید. «أَنَّ هَذِهِ الْإِمَارَةَ أَمَانَة» (مستدرک/ج17/ص355) حدیث داریم. «اِمارة» با الف. امارت از امیر است، می‌گویند: فلانی امیر است. امارت یعنی امیر شدن، حاکم شدن، «أَنَّ هَذِهِ الْإِمَارَةَ أَمَانَة» این را می خواهی وکیل مجلس شود؟ در خبرگان است؟ در رییس جمهور است؟ شورای شهر است؟ هر پستی می‌خواهی به این بدهی امانت است. مواظب باش به چه کسی رأی می‌دهی. به اهلش! «وَ اجْعَلْ لِرَأْسِ کُلِّ أَمْرٍ مِنْ تِلْکَ الْأُمُورِ رَئِیساً مِنْ أَهْلِ الْأَمَانَة» (مستدرک/ج13/ص156) امیرالمؤمنین به استاندار می گوید: هرجا مسئول می‌گذاری، مسئول باید امین باشد. امیرالمؤمنین می‌فرماید: «إِنَّ عَمَلَکَ لَیسَ لَکَ بِطُعْمَةٍ» (نهج البلاغه/ص366) پست لقمه‌ چربی نیست که بگویی:الحمدلله لقمه‌ چربی است. «وَ لَکِنَّهُ فِی عُنُقِکَ أَمَانَة» (نهج البلاغه/ص366) این پست‌ها امانت است. امروز می‌دهند، فردا می‌گیرند. 

- نماز امانت است. وقتی صدای اذان بلند می‌شد رنگ امام می‌پرید. می‌گفتند: آقا رنگ شما پرید. فرمود: وقتی آمد که «إِنَّا» عرض کنم به حضور شما که «عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلَى السَّماواتِ وَ الْأَرْض‏» (بحارالانوار/ج5/ص309) ما امانت‌ را بر آسمان‌ها و زمین‌ها عرضه کردیم. زیر بار نرفتند. انسان زیر بار رفت. فرمود: نماز امانت خداست. 

- حدیث داریم ایمان ندارد کسی که امانت را خیانت کند. «لَا دِینَ لِمَنْ لَا عَهْدَ لَهُ» (بحارالانوار/ج69/ص198) اگر کسی به امانت خیانت کند، حتی حدیث داریم به رکوع و سجد نگاه نکنید.

- حدیث داریم «أَهْلَ الْأَرْضِ» مردم زمین، «لَمَرْحُومُونَ» خدا به آنها رحم می‌کند، «مَا تَحَابُّوا» به شرطی که همدیگر را دوست داشته باشند، «وَ أَدَّوُا الْأَمَانَة» (بحارالانوار/ج72/ص117)