تهران: سرانه مطالعه کتاب در کشور ما در سطح مطلوبی نیست

به گزارش حلقه وصل، محمدعلی مجاهدی شاعر پیشکسوت آیینی با بیان اینکه مسئله کتاب خوانی با فرهنگ عمومی کشور ارتباط تنگاتنگی دارد، گفت: هر مقدار که میزان مطالعه افراد جامعه بالا برود، آگاهی فرهنگی و اجتماعی جامعه بهبود پیدا می کند. جامعه ای که افراد با کتاب انس دارند و ایام فراغت را با مطالعه آثاری که دوست دارند یا کارهای پژوهشی پر می کنند، به سعادت نزدیک تر است.

وی افزود: متاسفانه براساس آمار، سرانه مطالعه کتاب در کشور ما در سطح مطلوبی نیست و واقعا انتظار می رود که بعد از پیروزی انقلاب _ که اساسش که یک انقلاب فرهنگی، و بن مایه هایش فرهنگی بود _ ارتباط جامعه اسلامی روز به روز با کتاب بیشتر شود. تا این اتفاق صورت نگیرد، نمی توانیم منتظر یک دگرگونی بنیادین در عرصه فرهنگ کشور باشیم.

مولف کتاب «کاروان شعر عاشورا» در ادامه گفت: اما این که چگونه می توان مردم جامعه را به طرف کتاب سوق داد، سوال مهمی است. یکی از این راهکارها برگزاری برنامه هایی از این دست است که شاعران با در اختیار داشتن یک سوژه مشخص، زیرمجموعه های موضوعی آن را رصد می کنند و از زوایای مختلف بررسی اش می کنند. چه بسا این کندوکاوها منتهی به یک کشف شود و این کشف در شعر حضور چشم گیری پیدا کند؛ آن را عینی و ملموس و از حالت مجردش خارج کند.

مجاهدی افزود: به جز راهکارهایی چون برگزاری کنگره هایی مانند کنگره ملی شعرکتاب، نهادهای فرهنگی کشور اعم از وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه علمیه، اوقاف و نهاد کتابخانه های عمومی می توانند با کمی تعامل و ساماندهی امکانات، بودجه های خود را در مسیری هدایت کنند که به رشد فرهنگ عمومی کشور منتهی شود.

این شاعر آیینی گفت: متولیان امور فرهنگی کشور می توانند با رصد کردن کتاب هایی که برای اولین بار چاپ می شود، توسط یک هیات علمی و ادبی و انتخاب بهترین هایشان، از این آثار برای هدیه دادن به مردم در مراسم های مختلف استفاده کنند. این کار باعث می شود که هم امر چاپ و نشر تا حدی سامان جدید بیابد و هم اینکه در تنظیم قراردادهایی که بین نویسنده و ناشر منعقد می شود، ناشر دلواپس سرمایه اش نباشد. در واقع وقتی فرهنگ کتابخوانی در جامعه احیا شود، این دل نگرانی ها کم تر می شود. امیدوارم که روزی شاهد باشیم جامعه اسلامی ایران از نظر ساعاتی که صرف مطالعه می کند، جزو کشورهای ممتاز و در ردیف اول تا دهم باشد. آثاری که شاعران به چنین کنگره ای ارسال می کنند تلنگری است به اینکه شاعران جوان ما وارد میدان شوند و به خلق آثار فاخر بپردازند. چون این کار به بیشتر شدن کتابخوانی می انجامد.

مجاهدی در ادامه گفت: از سوی دیگر، کتاب اصولا یک فطرت پارادوکسی دارد؛ هم می تواند بدآموز باشد هم آموزنده. اگر کتاب هایی که هرسال برای اولین بار چاپ می شود، اعم از آثار پژوهشی و ادبی و ... توسط هیاتی از کارشناسان متخصص، به اهل فرهنگ معرفی شود، بدآموزی کتاب کم تر می شود. چون آن آثار مورد اقبال نقادان بصیر و اهل فن قرار گرفته است. اگرچه کسانی که مسئولیت بررسی کتاب ها را دارند، اجازه نشر و چاپ بیش تر آثار را می دهند، ولی باید بهترین ها را انتخاب کرد. زیرا هر کتابی که چاپ می شود، صد درصد مفید نیست و باید برای مقاطع مختلف سنی کتاب های مفید بررسی و معرفی و در خرید آن هم کمک شود.

وی در پایان با اشاره به برگزاری کنگره شعرکتاب گفت: آقای مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور این خلا محسوس یعنی عدم اقبال جوانان به کتاب خوانی را احساس کرد و برای برطرف کردن آن اقدام کرده است. در این زمینه، برگزاری این کنگره تنها راه ممکن نیست. با توجه به عنایت ویژه آقای مختارپور، امیدوارم که سایر ارگان ها نیز تعامل لازم را داشته باشند.